جروم پاول، رئیس جدید بانک مرکزی آمریکا قرار است فردا در اولین حضور خود در کنگره این کشو در زمینه چشم انداز اقتصاد و سیاست پولی به کمیته مشترک اقتصادی مجلس نمایندگان آمریکا گزارشی را ارائه کرده و در عین حال پاسخگوی اعضای این کمیته باشد. در آستانه این رویداد سرمایه‌گذاران رویکردی محافظه‌کارانه را در پیش گرفته اند و این امر فشار نسبی را بر دلار آمریکا در برابر دیگر ارزهای مطرح جهان ایجاد کرده است.

کاهش قابل توجه و ناگهانی ارزش ریال ایران در بازار آزاد بسیاری را غافلگیر کرد. تحلیل الگوهای رفتاری بازار ارز ایران نشان می‌د‌‌هد که 6 عامل اصلی برای ارزیابی و درک تحولات اخیر لازم است.

عامل نخست، اعمال مابه التفاوت تورم جهانی و سطح تورم داخل ایران

عامل دوم، دخالت بانک مرکزی ایران در بازار ارز

پس از آنکه در هفته ماقبل شاخص دلار بار دیگر به کف سه ساله خود رسید، این نماگر در هفته جاری روندی صعودی را تجربه کرد و در نهایت نیز با رشدی 0/9 درصدی به 89/88 واحد رسید. افزایش بازده اسناد خزانه ایالات متحده، بالارفتن ریسک پذیری سرمایه گذاران در پی بهبود وضعیت بورس های اوراق بهادار جهان و همچنین جزئیات مطرح شده در صوتجلسه نشست اخیر فدرال رزرو در زمینه وجود چشم انداز رشد پایدار اقتصاد امریکا از جمله دلایل حمایت از دلار در برابر ارزهای مطرح جهان به در این هفته به حساب می‌آید. به تبع بهبود وضعیت دلار ، تقاضا برای فلزات در این هفته فروکش کرد و همین امر نیز به افت قیمت این محصولات منجر شد.

صبح امروز شاخص دلار به تبع افزایش ریسک پذیری سرمایه گذاران بازار ارز در مسیر صعودی قرار گرفت. احیای بورس های آسیایی به لطف رشد مناسب وال استریت در شب گذشته در کاهش فضای ریسک گریزی در بازار ارز نقش شایانی داشت و همین امر نیز منجر به تقویت دلار در برابر ارزهای مطرح جهان شد. در پی رشد شاخص دلار تقاضا برای فلزات از سوی استفاده کنندگان از ارزهای غیر دلاری کاهش یافت و همین امر نیز در تضعیف قیمت فلزات نقش پررنگی را ایفا کرد.

از نزدیک 2 هفته قبل روند قیمت‌ها شکل نزولی به خود گرفت و دلار در ۷ روز کاری نزدیک به ۴۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به کف کانال ۴هزار و ۵۰۰ تومانی نزدیک شد. نشانه‌ها و اشاره‌ها حکایت از آن دارد که برخی از تقاضاهای سفته‌بازانه در کمین قیمت نشسته‌اند. علامتی که می‌تواند به معنای احتیاط در تعقیب سیاست کاهش قیمت باشد. براساس مشاهدات میدانی بازگشت زیرپوستی تقاضا به بازار ارز می‌تواند تاییدی بر این توصیه باشد.

شب گذشت به تبع افزایش نرخ بازده اسناد خرانه آمریکا و همچنین بالا رفتن سطح خرید بر روی جفت ارزهای اصلی مانند دلار-ین بز سوی سرمایه گذاران به منظور بستن موقعیت های فروش اخذ شده در هفته های پیشین، شاخص دلار توانست رشدی 0/8 درصدی را پشت سر بگذارد. این جو مثبت به معاملات صبح امروز نیز کشیده و نماگر مذکور با افزایشی به میزان 0/1 درصد مواجه شد. در پی تقویت ملموس ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای مطرح جهان، تقاضا برای فلزات کاهش یافت  و همین امر نیز به افت قیمت این محصولات منجر شد.

در تحلیل‌های مربوط به نرخ ارز و دلایل جهش‌های ناگهانی و زیانبار آن در کشور ما، دو دیدگاه متفاوت به چشم می‌خورد. گروهی معتقدند که زمینه‌ساز این جهش‌ها، فزونی نرخ تورم در کشور ما بر نرخ تورم در کشورهای طرف معامله ما است. از این دیدگاه، تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی، اصلاح تدریجی نرخ ارز را ضروری می‌کند. دیگر از این سیاست دولت‌های ما حمایت می‌کنند و سرکوب نرخ ارز را به نفع اقتصاد و تولید کشور می‌دانند.

شب گذشته شاخص دلار جهشی مطلوب را پشت سرگذاشت و توانست با رشدی نزدیک به 0/8 دصد مواجه شود. انتشار گزارش ناامید کننده اطمینان مصرف کنندگان اتحادیه اروپا و افزایش بازده اسناد خزانه آمریکا از دلایل حمایت از ارزش دلار در برابر ارزهای مطرح جهان در شب گذشته به شما می رود. همچنین عده ای از فعالان بازار تقویت نسبی دلار در جلسات اخیر را ناشی از افزایش موقعیت های خرید برای بستن موقعیت های فروش اخذ شده از سوی سرمایه گذاران در هفته ها یا ماه های گذشته می دانند.

سرمایه گذاران چینی از روز پنج شنبه در تعطیلات سال نو این کشور به سر می برند و بازارهای آمریکا نیز به تبع تعطیلی زادروز جرج واشنگتن در روز دوشنبه فعالیتی نخواهند داشت. در پی این امر سطح تقاضا برای طلا از سوی سرمایه‌گذاران بازار آتی و همچنین خریداران بازار نقدی پایین آمده و همین امر نیز به تزلزل قیمت این محصول دامن زده است.

در عین حال شاخص دلار نیز تا این لحظه از معاملات امروز با رشدی مختصر در سطوح بالاتر از 89 واحد تثبیت شده و همین امر نیز تقاضا در بازار طلا را کاهش داده است.

هفته گذشته به تبع تزلزل ارزش دلار در برابر ارزهای مطرح جهان، فلزات پایه یکی از بهترین هفته های خود را در دو سال اخیر تجربه کردند به گونه ای که مس با افزایش قیمتی بیش از 7 درصد پیشتاز معاملات شد و دیگر محصولات نیز افزایش قیمتی فراتر از 4 درصد را پشت سرگذشتند. در این میان کمترین رشد قیمت با رقم 3/2 دصد مربوط به سرب بود. پس از افزایش ملموس قیمت ها در هفته پیشین، امروز بخشی از سرمایه گذاران دست به کار شناسایی سود شده اند امری که معاملات بسیاری از محصولات را در زیر فشار قرار داده است.