دنیای بورس: معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد در نامه‌ای به مدیران عامل ۱۳ بانک تاکید کرد: تمامی بانک‌های دولتی و خصوصی شده ملزم به رعایت نرخ‌ها و سایر مصوبه‌های شورای پول و اعتبار هستند.
تیمور رحمانی؛ اقتصاددان
اقتصاد ایران از ابتدای دهه ۱۳۸۰ به‌تدریج به وضعیتی تغییر مسیر داد که برخلاف حدود دو دهه قبل از آن نرخ سود حقیقی شروع به افزایش و مثبت شدن کرد. علامت این نرخ سود رو به افزایش نیز افزایش سهم سپرده‌هایی بوده که به آن سود تعلق می‌گرفته است. در تحلیل این مساله می‌توان دو عامل را نام برد. این دو عامل نقش کلیدی در شکل دادن به وضعیت مورد اشاره داشتند.
بانک مرکزی: سیاست‌گذار پولی با اشاره به بخشنامه 29 مرداد از بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری خواست امکان تمدید یک‌ماهه قرارداد سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار را براساس موارد 5 گانه مدنظر قرار دهند:
1. همچنان که پیش‌تر اعلام شد سیاست‌های جدید بانک مرکزی درخصوص نرخ سود سپرده‌های بانکی متناسب با شرایط و اقتضائات روز در دست تدوین بوده و به زودی به شبکه بانکی کشور ابلاغ می‌شود.
دنیای اقتصاد: بر مبنای اطلاعیه جدید بانک مرکزی، بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری مجازند قرارداد سپرده‌های با نرخ بالای ۱۵ درصد را که در بازه ۲ تا ۹ شهریور سال گذشته منعقد شده بود، برای یک ماه دیگر تمدید کنند. این در حالی است که از شهریور سال گذشته تاکنون بانک‌ها روی کاغذ مکلف به رعایت سقف سود سپرده ۱۵ درصد بودند.
دنیای بورس-بهزاد بهمن‌نژاد: تلاطم بازارها و بار دیگر نسخه کهنه سیاست‌گذار. افزایش نرخ سود این روزها مجددا بر سر زبان برخی مقامات افتاده است. راهکاری سنتی که این بار می‌خواهد افزایش افسارگسیخته انتظارات تورمی را بدون توجه به اصل مشکلات کنترل کند. این رفتار، حکایت جوانی است که به نصیحت بزرگان گوش نداده و وقتی دچار مشکل شده با یک فاز تاخیر اقدام به اجرای راهکار قبلی کرده که دیگر تاریخ انقضای آن گذشته است.
پویا جبل‌عاملی؛ اقتصاددان
با گذشت چهار ماه از کاهش نرخ سود بانکی، امروز بهتر می‌توان نتایج این اقدام را بررسی کرد. روزنامه «دنیای اقتصاد» یکی از معدود مخالفان دستکاری نرخ سود بود و از همان ابتدا این سیاست را برای اقتصاد ایران ناکارآمد می‌دانست. استدلال موافقان کاهش نرخ سود روی دو محور بود. اول، ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری و تحریک تقاضا برای افزایش رونق اقتصادی و دوم، کمک به سیستم بانکی از طریق کاهش هزینه جمع‌آوری منابع.
به دلیل انجماد مالی در دهه‌های گذشته بخش قابل توجهی از ترازنامه بانک‌ها منجمد شده و مطالبات غیرجاری، مطالبات از دولت و رسوب دارایی‌های غیرمالی در سمت دارایی‌ها باعث شد جریان چرخه نقدی بانک‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد. همچنین به دلیل افت وصولی از سمت دارایی‌ها، بانک‌ها بیشتر به رقابت برای جذب سپرده جدید روی آوردند که این منجر به یک جنگ قیمتی در صحنه نظام بانکی برای سپرده‌ها شد.
پس از بخشنامه بانک مرکزی در راستای کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی و به دنبال آن تعیین ضوابط سخت‌گیرانه‌تر در اعمال نرخ‌های جدید، به تدریج نشانه‌های این موضوع در بازار بدهی نیز ظاهر شد.
در همین راستا در روزهای اخیر اوراق اسناد خزانه اسلامی یک بار دیگر شاهد تغییر کانال نرخ سود در مسیر کاهشی بودند؛ به‌طوری که نرخ سود آخرین عرضه این اوراق در روز شنبه در محدوده ۱۵درصدی قرار گرفت.
در این جلسه معاون اقتصادی بانک مرکزی بخش دوم گزارش «نرخ سود بانکی سال ۱۳۹۶ و الزام‌های آن» كه عمدتا ناظر بر چالش‌ها و تنگناهای بازار پول و اقدام‌های انجام شده در این زمینه و همچنین الزام‌های بخشنامه اخیر بانك مركزی برای سامان‌بخشی به نرخ سود در شبكه بانكی بود، برای اعضای شورای پول و اعتبار ارایه کرد.
کوروش پرویزیان درباره اینکه کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی بر سایر بازارها از جمله طلا، ارز و مسکن چه تاثیری داشته است؟ می‌گوید: از آنجایی که کاهش نرخ سود سپرده‌ها، یک متغیر مهم میانجی محسوب می‌شود، طبیعتا در بازارهای دیگر از جمله ارز، طلا، مسکن و همین طور بازار سرمایه تاثیرگذار است.
یکی از موضوع‌هایی که همواره بازار سرمایه دنبال می کرد، کاهش نرخ سود سپرده های بانکی بود؛ بازار سرمایه تاکید دارد باید اجازه داده شود بازده اوراق سهام در بازار نرخ سود سپرده‌ها را پوشش دهد.
