بررسی تاریخ اقتصاد آرژانتین، تجربه‌ای مشابه با ایران را به تصویر می‌کشد. دهه‌ها سیاست‌های پوپولیستی، سوءمدیریت و دخالت‌های سیاسی، اقتصاد این کشور را به ورطه بحران کشانده است.

خاویر میلی، رئیس جمهور جدید آرژانتین، برخلاف دیگر سیاستمداران با شعار ساختن نیامده، با شعار از بین بردن و حذف زواید اقتصاد آمده است. اما آیا او راه نجات آرژانتین را بلد است؟

چراز در این هفته اقتصاد آرژانتین را مرور می‌کند که آینه‌ای روبروی ماست. بررسی چالش‌ها و تجارب این کشور، درس‌های باارزشی برای سیاستگذاران ایرانی دارد.

در پاییز امسال تعداد جمعیت شاغل مرد در کل کشور بالغ بر 20 میلیون و  700 هزار نفر بوده است. از این تعداد برخی مزد و حقوق بگیر دولت بوده اند اما بعضی دیگر در نهادها و ارگان‌های خصوصی فعالیت داشته‌اند. شواهد نشان می‌دهد در پاییز 1402، از مجموع مردان شاغل،  12.7 درصد در بخش دولتی و 87.3 درصد در بخش خصوصی مشغول کار بوده‌اند.

آنها معتقدند وضعیت به نقطه‌ای رسیده که هیچ زمانی برای از دست دادن نداریم و نمی‌توان این مسئله را دو سال و حتی یک سال عقب انداخت. 

اصلاح صندوق‌ها را باید از کدام نقطه کلید زد؟ هیچ کشور دنیا ۲۰۰ عنوان شغلی را شغل سخت تلقی نمی‌کند؛ قوانین باید اصلاح شوند؟

دولت در حاضر به صندوق تامین اجتماعی به چشم یک صندوق پرارزش نگاه می‌کند که در مواقع کمبود منابع به آن مراجعه کند؛ بازنگری در رابطه دولت و صندوق باید صورت گیرد؟ یا اصلاحات پارامتریک در ورودی و خروجی صندوق‌ها اولویت دارد؟

بازار سرمایه آرام و بیصدا حمایت محدوده دو میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی را از دست داده و به پایین این محدوده نفوذ کرده‌ است. کاهش ارزش معاملات خرد بازار سرمایه نیز مورد مهمی است که قابل چشم پوشی نیست، میزان ارزش معاملات خرد در روز قبل در محدوده سه هزار و ۴۴۲ میلیارد تومان بود که پایین‌ترین سطح ارزش معاملات خرد از دهه اول آبان سال جاری است.

در سه سال منتهی به فروردین ۱۴۰۰، دولت اقدام به تخصیص ارز به دو شکل ترجیحی و نیمایی کرد. تخصیص ارزی که باعث توسعه رانت در کشور شد.

اکوایران در پرونده ویژه‌ «روایت سه ساله رانت ارزی» به بررسی این رانت گسترده پرداخته است. علت این که این تحلیل در بین سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ انجام شده است مربوط به تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در این بازه زمانی بازمیگردد. به طوریکه رانت گسترده‌ای به وسیله این نرخ ارز در جامعه پخش شد.

طبق تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف کننده در دی ماه سال جاری، ۵ گروه کالایی و خدماتی رکورد بیشترین سطح تورم نقطه‌ای و ۹ گروه کالایی رکورد کمترین سطح تورم نقطه‌ای را به ثبت رسانده‌اند.

بر اساس این آمار، تورم نقطه به نقطه در دی سال جاری ۳۸.۵ درصد بوده که کمترین نرخ خود را از اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ تا کنون تجربه کرده است.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد کالاهایی مانند «مسکن»، «آموزش» و «اجاره» رکورد ۱۱ ساله بیشترین نرخ تورم نقطه‌ای و کالاهایی مانند «نان و غلات» و «خرید وسایل نقلیه» رکورد کمترین نرخ تورم نقطه‌ای را در دی ماه تجربه کرده‌اند.

روزنامه دنیای اقتصاد در مورد طرح جدید دولت و مجلس در بودجه ۱۴۰۳ برای دریافت مالیات ملک آپارتمان‌های شمال تهران نوشت که با اجرای آن در سال آینده، مالکان آپارتمان‌های دو منطقه اول تهران مجبور می‌شوند معادل ۲ در ۱۰۰۰ قیمت تنها ملک‌شان، مالیات پرداخت کنند.

نرخ بهره بین بانکی در هفته منتهی به 5 بهمن ماه 1402 با رشد چهار صدم واحد درصدی نسبت به هفته گذشته به 23.53 درصد رسید.

صندوق ثروت این کشور می‌تواند به هر شهروندش ۲۷۰ هزار دلار بدهد و سرانه تولید ناخالص داخلی اش از ۱۰۰ هزار دلار فراتر است.

همه اینها در حالی است که سرانه ذخایر نفتی نروژ از برخی کشورهای نفتی همچون ایران کمتر است. این کسور به ازای هر نفر جمعیت تقریبا هزار بشکه نفت کشف شده زیر زمین دارد، ایران به ازای هر نفر جمعیت ۱۷۰۰ بشکه نفت زیرزمین دارد. البته نروژی‌ها تقریبا از تمامی کشورهای نفتی وضع بهتری را تجربه می‌کنند.  

تفاوت نروژ با ایران و دیگر کشورهای نفتی از کجا نشات کرفته است؟«چراز» پاسخ می‌دهد.

توکلی ادامه داد: طرف دیگر اوراق مرابحه اسلامی (اراد) میان مدت و بلندمدت هستند. این اوراق برخلاف اسناد خزانه نقدی است یعنی دولت مستقیم آن را به فروش می رساند.

محمد تقی‌پور: در طول یک سالی که از آغاز به کار مدیریت فعلی بانک مرکزی می‌گذرد فراز و نشیب‌های بسیاری در سیاست‌های پولی و بانکی را شاهد بوده ایم و تصمیمات موثر و بعضا چالش برانگیز متعددی از سوی این نهاد مهم و اثر گذار اتخاذ شده است.

مروری بر حوادث پیش آمده و تصمیمات اخذ شده نشان می‌دهد موارد متعددی وجود دارد که سیاست‌گذار سکوت را بر پاسخگویی مقدم شمرده و در نتیجه با گذشت زمان ارتباط خود با آحاد عمومی و تخصصی اقتصادی را قطع کرده است.