گزارش یک | یک هفته با بورس تهران
به گزارش«دنیای بورس»،دنیای‌اقتصاد نوشت: بازار سرمایه هفته گذشته پس از چند هفته رکود بالاخره با رشد ارزش معاملات همراه شد و به سبب افزایش انگیزه سرمایه‌گذاران برای خرید سهام برای دومین هفته متوالی صعودی شد. این استقبال که پس از حدود دوماه افت تقریبا بی‌وقفه نماگرها در بورس و فرابورس رخ داد، اگرچه شدت و رونق ماه‌های ابتدایی سال را نداشت، دست‌کم سبب شد با افزایش خالص خرید حقیقی موجی از امید برای صعود بیشتر قیمت‌ها در هفته‌های پیش رو فراهم شود.
رشد ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی
بر این اساس معاملات هفته گذشته بورس تهران در حالی خاتمه یافت که مسیر طی شده شاخص کل بورس تهران از سطح یک میلیون و ۵۴۰ هزار و۷۰۰ در آخرین معاملات هفته دوم مهر ماه به پله یک میلیون و ۵۶۱ هزار و ۴۱۶ واحدی ختم شد. همین امر سبب شد در پایان معاملات روز چهارشنبه عملکرد هفتگی بورس با بازده ۳۴/ ۱ درصدی نسبت به هفته قبل خاتمه یابد.
به موجب این تغییرات ارزش بورس در حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نسبت به هفته قبل رشد داشت. این رقم اگرچه اختلافی ۳ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومانی را با حداقل ارزش بازار از زمان ریزش قیمت‌ها در مردادماه نشان میدهد اما همچنان با سقف ۷۷۷۷ هزار میلیارد تومانی بورس در تاریخ ۱۹ مرداد ماه اختلافی معنادار دارد. بازده یاد شده در شرایطی به ثبت می‌رسد که رشد بی‌وقفه قیمت ارز در نیمه نخست سال‌جاری که تاکنون نیز تداوم داشته و سبب شده تا اصلاح دلاری قیمت سهام در طول مدت یاد شده بسیار بیشتر از کاهش قیمت ریالی آنها باشد.
اختلافی که به چشم آمد
به دنبال همین رویداد بود که از ابتدای هفته جاری با مشاهده افزایش قابل‌توجه قیمت دلار آمریکا که در نهایت به ثبت رکورد ۳۲ هزار تومانی ختم شد، در حالی که بسیاری از فعالان بازار همچنان نسبت به ریسک‌های موجود در بخش از اقتصاد کشور با دیده تردید می‌نگرند و سایه قانون‌گذاری‌های یک‌شبه در کنار وعده و وعیدهای بی‌حاصل از سر بازار سهام برداشته نشده با این حال، جا ماندن بورس و فرابورس می‌تواند به نکته‌ای مثبت برای رشد این بازارها در میان بازارهای سرمایه‌پذیر بدل شود.
آن‌طور که از آمار معاملاتی به ثبت رسیده برمی‌آید، ارزش سهام انتقال یافته از شاخص حقوقی به حقیقی‌های بازار سهام در طول یک هفته اخیر به هزار و ۴۱۶ میلیارد تومان رسیده است. این مساله در حالی محقق شده که تا پیش از این ریزش قیمت‌ها در بازار سهام نسبت یادشده منفی بود و سهامداران خرد بیشتر درصدد خروج از بورس و فرابورس به سوی بازارهای موازی برمی‌آمدند.
دو روی سکه بازار
اما نگاهی به عملکرد هفتگی صنایع بورسی حکایت از آن دارد که به‌رغم انتظارات موجود برای رشد قیمت در نمادهای دلاری بازار سهام، نمادهایی بیشترین بازده را طی یک هفته اخیر داشته‌اند که هم قیمت‌گذاری تولیدات آنها در داخل انجام میشود و هم صورت‌های مالی آنها در قبال افزایش نرخ ارز آسیب‌پذیر‌تر است.
با این حال به نظر می‌آید که بازار سرمایه حداقل در طول یک هفته اخیر به انتخابی متناقض با تحلیل‌های عقلایی دست زده است. در حالی که به‌زعم بسیاری از تحلیلگران بازار سهام چشم‌انداز افزایشی قیمت ارز در کنار صادرات خوب بسیاری از نمادها به‌خصوص آنها که کالاهای پایه تولید می‌کنند، می‌تواند در آینده جریان امنی از سودآوری را برای سهامداران رقم بزند. اقبال فعالان بازار در هفته اخیر به نمادهایی بود که از اخبار داخلی اثر می‌پذیرند و حتی مانند «خودرو» زیان سازند.
بررسی تغییرات قیمت طی یک هفته اخیر حکایت از آن دارد که در طول این مدت سه صنعت «استخراج نفت و گاز»، «فرآورده‌های نفتی» و «رایانه» بیشترین بازده را برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند. بنا بر آنچه در طول این مدت به ثبت رسیده است، گروه استخراج نفت و گاز که تنها نماد معاملاتی شرکت حفاری شمال (حفاری) را در خود جاری داده است، به سبب بازگشایی همین نماد با افزایش ۴/ ۲۳ درصدی مواجه شد.
دلیل این افزایش تغییرات ناشی از افزایش ارزش ریالی ۱۰۹ میلیون یورو دارایی این شرکت بود با قیمت ۲۰ هزار و ۱۸۶ تومانی تسعیر شده است. این قیمت در حالی برای محاسبه ارزش ریالی مبالغ افشاشده در نظر گرفته شده است که ارزش یورو در بازار آزاد طی آخرین روز کاری هفته قبل ۳۷ هزار تومان بود.
نگاهی دقیق به گروه‌های پربازده طی هفته اخیر حاکی از تمایل مجدد بازار به سمت نمادهایی است که به سبب تورم ارزش دارایی‌های آنها افزایش داشته و بازار در گذشته تجربه خوبی از افزایش قیمت در این نمادها داشته است. اما روی دیگر سکه عرضه و تقاضا در بازار سهام طی یک هفته اخیر افت قابل‌توجه قیمت سهام در سه گروه «محصولات چرمی»، «سایر معادن» و «حمل و نقل» بود که سبب شد این صنایع به ترتیب کاهشی ۷/ ۱۳، ۸/ ۹ و ۱/ ۹ درصدی را در قیمت سهام خود شاهد باشند.
گزارش دو | عملکرد هفتگی بازیگران بورس تهران
دنیای‌اقتصاد در مطلب دیگری نوشت: بورس تهران برای دومین هفته متوالی صعودی شد و با رشد ۳/ ۱ درصدی در میانه کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد ایستاد. در این میان افزایش جذابیت سهام پس از افت دوماهه و البته تداوم رشد نرخ دلار سبب شده تا بار دیگر شاهد بازگشت تقاضای حقیقی به گردونه معاملات سهام باشیم. به این ترتیب در هفته منتهی به ۲۳ مهرماه، یک هزار و ۴۱۶ میلیارد تومان نقدینگی جدید از سوی بازیگران خرد سهام جذب معاملات سهام شد تا پس از سه هفته دوری شاهد بازگشت سهامداران حقیقی باشیم.
پالایشی‌ها در کانون توجهات
در هفته‌ای که گذشت گروه فرآورده‌های نفتی در صدر لیست خرید حقیقی‌ها قرار گرفت. در این گروه هفته گذشته شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش یک هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار بودیم. یکی از استدلال‌های پرطرفدار این روزهای فعالان بورسی، محکوم بودن سهام موجود در پرتفوهای صندوق‌های دولتی ETF به رشد قیمت است.
این شرایط که چندی پیش درخصوص سهام بانکی و بیمه‌ای موجود در پرتفوی دارایکم تجربه شده بود، در دو هفته اخیر در سهام پالایشی تکرار شده و این صنعت تبدیل به یکی از گروه‌های پیشرو بازار سهام شده است. به طوری که زیرمجموعه‌های گروه فرآورده‌های نفتی به ویژه لیدرهای این گروه هشت جلسه معاملاتی است که در مسیر صعودی حرکت می‌کنند و بدون توجه به روند کلی بازار، شاهد دادوستدهای مثبت در زیرمجموعه‌های این گروه هستیم.
هر چند رشد نرخ دلار و رکوردشکنی‌های دلار نیمایی در افزایش توجه به سهام مذکور بی‌تاثیر نیست، اما مهم‌ترین موضوعی که منجر به اختلاف بازدهی در نمادهای پالایشی با دیگر صنایع دلاری بازار شده است، قرار گرفتن این نمادها در دومین صندوق ETF دولتی موسوم به پالایشی یکم است.
در این میان در هفته منتهی به ۲۳ مهرماه، بیشترین خالص خرید حقیقی در دو سهم پالایش نفت اصفهان به ارزش یک هزار و ۲۰ میلیارد تومان و پالایش نفت تهران به ارزش ۳۷۸ میلیارد تومان رقم خورد. «شبندر» نیز وضعیت مشابهی را تجربه کرد و شاهد ورود ۱۹۹ میلیارد تومان نقدینگی تازه‌نفس از سوی سهامداران خرد بود. در میان زیرمجموعه این گروه، سهام شرکت پالایش نفت تبریز نیز در هفته‌ای که گذشت با انتقال سهامی به ارزش ۸۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی همراه شد.
عملکرد بازیگران در روزهای هفته
شنبه: در اولین روز معاملاتی هفته گذشته شاخص کل بورس با رشد اندک 01/ 0 درصدی همراه شد. در این روز سهامداران حقوقی اما خالص خرید مثبتی داشتند و شاهد انتقال سهامی به ارزش 157 میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودیم. در این روز گروه‌های کالامحور با بیشترین خروج پول حقیقی مواجه شدند.
در این میان می‌توان به زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی اشاره کرد که با اختلاف بیشترین خالص فروش حقیقی را تجربه کردند و فعالان بازار شاهد خروج 198 میلیارد تومان نقدینگی از گروه مذکور بودند. پس از گروه‌های محصولات شیمیایی، چندرشته‌های صنعتی و کانه‌های فلزی به ترتیب بیشترین خالص خرید حقوقی در مجموع به ارزش 196 میلیارد و 430 میلیون تومان را ثبت کردند.
بانک‌ها نیز طی معاملات اولین روز هفته با خروج سرمایه‌گذاران خرد مواجه شدند. در این گروه 202 میلیون و 404 هزار سهم بانک صادرات از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر بازار سرمایه جمع‌آوری شد. در نماد معاملاتی بانک پاسارگاد نیز شاهد خرید 2 میلیون و 200 هزار سهمی «وپاسار» توسط شرکت دانش‌گستران آتی ساز پویا بودیم.
در آن‌سوی بازار اما گروه مخابرات با بیشترین خالص خرید حقیقی همراه شد و شاهد ورود 52 میلیارد و 692 میلیون تومان پول جدید از سوی این بازیگران سهام بود. در این گروه شرکت توسعه اعتماد مبین، 20 میلیون سهم «اخابر» را به بازار عرضه کرد.
یکشنبه: روز یکشنبه شاخص سهام با سرعت بیشتری به صعود ادامه داد و این بار با ثبت رشد 6/ 3 درصدی توانست تا مرز یک میلیون و 600 هزار واحد پیشروی کند. شرایطی که سبب شد سهامداران خرد بار دیگر در سمت خرید سهام فعال شده و خالص خرید یک هزار و 886 میلیارد تومانی را ثبت کنند که بیشترین ورود پول حقیقی از زمان اوج شاخص سهام یعنی 19 مرداد به شمار می‌رفت.
در این میان خلاف روز شنبه، حقیقی‌ها گروه‌های بزرگ کالایی را در صدر لیست خرید خود قرار دادند. در این خصوص می‌توان به پالایشی‌ها اشاره کرد که با خالص خرید 416 میلیارد تومانی سهامداران خرد همراه شدند. فلزات نیز در این روز شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 386 میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودند.
در سهام بانکی روز یکشنبه، بانک تجارت شاهد واگذاری 200 میلیون و 400 هزار سهم خود از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی تجارت بود. در بانک ملت نیز شاهد عرضه 40 میلیون و 692 هزار سهمی از سوی شرکت گروه مالی ملت و 45 میلیون و 600 هزار سهمی توسط صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت بودیم. «اخابر» نیز روز یکشنبه شاهد عرضه 60 میلیون سهمی از سوی سهامدار عمده خود یعنی شرکت توسعه اعتماد مبین بود.
دوشنبه: شاخص کل بورس تهران روز دوشنبه در مسیر عکس ابتدای هفته حرکت کرد و با افت 1/ 1 درصدی مواجه شد. سهامداران حقیقی نیز مطابق سنت دیرینه در روزهای منفی بازار، فروشنده شدند و شاهد خروج 677 میلیارد و 563 میلیون تومانی پول‌های خرد از گردونه معاملات سهام بودیم. در این روز در مقابل خروج نقدینگی حقیقی از گروه‌های مواد و محصولات دارویی، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی جمعا به ارزش 481 میلیارد تومان، شاهد خالص خرید مثبت این گروه از بازیگران سهام در گروه‌های خودرو و ساخت قطعات و فرآورده‌های نفتی به ارزش 134 میلیارد تومان بودیم.
در این روز شرکت پالایش نفت اصفهان شاهد عرضه 19 میلیون و 600 هزار سهمی از سوی سهامدار عمده خود یعنی شرکت توسعه سرمایه رفاه بود. در میان سیمانی‌ها، یک میلیون و 500 هزار سهم شرکت سیمان سپاهان از سوی شرکت توسعه سرمایه و صنعت غدیر خریداری شد. این روند در شرکت سیمان شرق با خرید 700 هزار سهمی و در سیمان کردستان با جمع‌آوری 800 هزار سهمی از سوی این سهامدار عمده دنبال شد. سیمان اصفهان نیز شاهد جمع آوری 185هزار سهم خود از سوی یک موسسه خیریه بود.
شرکت آهن و فولاد ارفع اما روز دوشنبه شاهد عرضه یک میلیون و 600 هزار سهم خود از سوی شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران به عنوان سهامدار 3/ 4 درصدی «ارفع» بود. «شیران» نیز در روز میانی هفته گذشته شاهد جمع‌آوری 8 میلیون و 264 هزار سهمی از سوی صندوق سرمایه‌گذاری صنعت و معدن بود.
سه‌شنبه: سه‌شنبه شاخص سهام روز کم‌نوسانی را در پیش گرفت و با رشد 01/ 0 درصدی همراه شد. در این روز اما حقیقی‌ها بار دیگر در سمت خرید سهام فعال بودند و خالص خرید 210 میلیارد و 884 میلیون تومانی را ثبت کردند. بیشترین ورود پول حقیقی در این روز از آن پتروپالایشی‌ها شد. از این رو طی معاملات روز سه‌شنبه شاهد جذب 574 میلیارد تومان نقدینگی از سوی سهامداران خرد به سهام زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی بودیم.
در زیرمجموعه‌های پتروشیمی نیز حقیقی‌ها خالص خرید معادل 80 میلیارد و 545 میلیون تومان را ثبت کردند. در آن‌سوی بازار گروه چندرشته‌ای صنعتی در غیاب «شستا» شاهد خروج 150 میلیارد تومان سرمایه حقیقی بود. در این روز بانک ملت با خرید قابل توجه سهام از سوی سهامداران عمده خود همراه شد.
در این راستا 2میلیارد سهم «وبملت» توسط شرکت پتروشیمی فن آوران خریداری شد تا درصد سهامداری این شرکت در بانک ملت به 9/ 3 درصد افزایش پیدا کند. در این بانک طی معاملات روز سه‌شنبه 24 میلیون سهم از سوی گروه مالی ملت و 58 میلیون و 600 هزار سهم توسط صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت جمع‌آوری شد.
چهارشنبه: آخرین روز هفته گذشته با افت 2/ 1 درصدی نماگر اصلی سهام و بازگشت این نماگر به محدوده یک میلیون و 561 هزار واحد رقم خورد. طی معاملات روز چهارشنبه در مجموع سهامی به ارزش ۱۵۲ میلیارد و ۷۳۵ میلیون تومان از پرتفوی سهامداران حقوقی به سبد سهام حقیقی‌ها منتقل شد.
در این میان برخلاف روند بازار اما پالایشی‌ها با رشد قیمت همراه شدند و میزبان 641 میلیارد تومان نقدینگی تازه نفس از سوی سهامداران خرد بازار بودند. در این گروه نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت اصفهان در کانون توجهات سهامداران خرد قرار داشت. در این سهم شاهد جابه‌جایی ۲۶۲ میلیون و ۳۵۰ هزار سهم به ارزش ۵۴۰ میلیارد و ۸۶ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. پس از آن «شتران» در صدر لیست خرید حقیقی‌ها قرار داشت و با خالص خرید ۸۷ میلیارد تومانی همراه شد.
گروه بعدی که مورد توجه سهامداران خرد بازار قرار گرفت، رایانه بود. این گروه روز چهارشنبه با رشد ۵/ ۲ درصدی شاخص صنعت همراه شد و خالص خرید ۴۴ میلیارد تومانی از سوی حقیقی‌ها را تجربه کرد. در صدر نمادهای زیرمجموعه این گروه «رانفور» قرار داشت که شاهد جابه‌جایی ۱۱ میلیون و ۴۰۹ هزار سهم به ارزش ۳۷ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود.
در آن سوی بازار بیشترین خروج پول حقیقی از گروه بانک رقم خورد. بانکی‌ها روز چهارشنبه شاهد کوچ سهامی به ارزش ۲۶۲ میلیارد و ۲۹۰ میلیون تومان از سبد سهام بازیگران خرد به پرتفوی بزرگان حقوقی بودند. گروه‌های کالایی فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز در این روز شرایط مشابهی را تجربه کردند؛ به‌طوری‌که همزمان با ریزش قیمت‌ها، فلزی‌ها شاهد انتقال سهامی به ارزش ۱۱۷ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
در پتروشیمی‌ها سهامداران عمده خالص خریدی بالغ بر ۷۳ میلیارد تومان ثبت کردند. در میان شرکت‌ها نیز نماد معاملاتی بانک صادرات شاهد جابه‌جایی ۲۴۵ میلیون سهم به ارزش ۱۰۵ میلیارد و ۷۱۸ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. در سهام بانک ملت نیز شرایط مشابهی تکرار شد و سهامداران حقوقی خالص خرید ۹۹ میلیارد تومانی را ثبت کردند.
«شیران» دیگر سهامی بود که در لیست خروج از پرتفوی حقیقی‌ها قرار گرفت تا سهامداران خرد اقدام به فروش ۶۸ میلیارد تومانی در این سهم کنند. شرکت ملی صنایع مس ایران نیز روز چهارشنبه با خالص فروش ۶۴ میلیارد و ۶۳۲ میلیون تومانی از سوی حقوقی‌ها مواجه شد.
