دنیای بورس: صنایع بزرگ کالایی بورس تهران برجستهترین بازماندگان از بازدهی عمومی بورس در سال جاری هستند. تنشهای جنگ تجاری و نااطمینانی از آینده اقتصاد جهانی سبب میشود تا چشمانداز رشد سودآوری و یا حتی ثبات سودآوری این بنگاهها در محدوده فعلی با دیده تردید نگریسته شود. در عین حال این موضوع نیز قابلانکار نیست که به شرط ثبات شرایط بازارهای مرجع و آرامش نرخ ارز در محدوده فعلی این دسته از نمادها همچنان جزو ارزندهترین نمادهای سهامی هستند.
همانگونه که در گزارش مقایسه بازدهی صنایع بورسی در سال جاری اشاره شد صنایع کالایی حتی از روند صعودی شاخص کل نیز جا ماندهاند و این مساله سبب میشود تا در صورتی که بازارهای جهانی روی خوش خود را نشان دهند انتظار برای صعود محسوس این نمادها زیاد باشد. در این صورت و با توجه به اثرگذاری قابلتوجه این نمادها بر شاخص کلی بازار میتوان انتظار داشت که اصلاح شدید نماگر اصلی بازار در کوتاهمدت به کلی به حاشیه رود و تعادل جدید بورسی با تمرکز بر گروههای کامودیتیمحور، رکوردشکنیهای بعدی شاخص را در پی داشته باشد.
مهمترین روندسازان بازارهای جهانی
بازارهای جهانی همچنان روند پرفراز و نشیبی را پشت سر میگذارند. در شرایطی که دادههای اقتصادی به نگرانیهای بیشتر دامن میزنند، چشم فعالان بازارهای جهانی و همچنین بورس تهران به اخبار و سیاستگذاری اقتصادهای بزرگ دنیا دوخته شده است. بیشک مهمترین رخداد این هفته بازارهای جهانی به نشست مقامات بلندپایه چین و امریکا برای پیشبرد مذاکرات تجاری در روزهای پنجشنبه و جمعه پیوند خورده است. در عین حال فعالان اقتصادی دنیا در تلاش برای پیشبینی قدم بعدی فدرالرزرو امریکا در راستای ثبات یا تغییر نرخ بهره هستند. در هفته گذشته آمار بسیار مهمی در رابطه با دادههای تورمی ایالات متحده و سطوح تولید اقتصادهای بزرگ اروپایی منتشر شد که انتظار میرود نهایتا در تعیین راهبردهای بعدی اثرگذار باشد.
مروری بر اخبار جنگ تجاری در هفته گذشته
هفته گذشته در شرایطی آغاز شد که مقامات امریکایی با کذب خواندن خبر اخراج شرکتهای چینی از والاستریت و همچنین تصریح خبر خرید محصولات کشاورزی توسط شرکتهای چینی موجی از خوشبینیها را نسبت به دور بعدی مذاکرات تجاری ایجاد کردند.
تا آنجا که طلا به عنوان دارایی امن برای 2 روز به حاشیه رفت و قیمت هر اونس طلا طی این 2 روز در حدود 50 دلار ریزش را تجربه کرد. امید به حصول توافق بین دو قدرت بزرگ اقتصادی دنیا معادل تقویت تقاضا در ابعاد جهانی و تضمین رشد اقتصادی دنیا خواهد بود. با این وجود نشان دادن حسن نیتها در آستانه این نشست بار دیگر جای خود را به تهدید و تلافی داد. روز سهشنبه ایالات متحده بیش از 20 شرکت چینی را به اتهام دست داشتن در سرکوب مسلمانان این کشور در فهرست سیاه قرار داد و همچنین ترامپ نیز از احتمال عدم حصول نتیجه در نشست پیش رو سخن گفت.
در عین حال تلویزیون چین نیز پخش مسابقات بسکتبال امریکا را به بهانه حمایت یکی از مسئولان لیگ NBA از معترضان هنککنگی به تعلیق درآورد. این نشانهها سبب شد تا روزنههای امید برای کاستن از تنشهای تجاری باز هم کمرنگ شود و سرمایهگذاران بار دیگر به دنبال پناهگاههای امن بروند. به این ترتیب طلا بار دیگر به بالاتر از مرز 1500 دلاری هر اونس رسید. با این وجود دادوستدهای فلز زرد در این محدوده با احتیاط دنبال شد و به 2 خبر تعیینکننده نظر داشت. در وهله اول سرانجام مذاکرات تجاری و در وهله بعدی نشانههای بیشتری از سیاست بانک مرکزی امریکا در رابطه با ثبات یا تغییر نرخ بهره در تعیین روند طلا و بازار سایر کامودیتیها اثرگذار است.
روزنههای پایان جنگ یک و نیمساله؟
حال با فرا رسیدن موعد نشست مقامات بلندپایه دو کشور امواج تقویتکننده و خوشبینانه بیشتری مخابره شدهاند. خبر خرید بیشتر محصولات کشاورزی امریکا از سوی چین، در کنار اظهار نظر دونالد ترامپ و معاون نخست وزیری چین از روند مطلوب پیشروی مذاکرات رشد بازارهای سهام را نه تنها در شرق آسیا و والاستریت که در اکثر اقتصادهای مطرح دنیا در پی داشته است. همچنین طلا بار دیگر تحت فشار قرار گرفته و در معاملات نقدی در سطح 1485 دلار به ازای هر اونس معامله میشود.
در این بین خبر تمدید یکروزه مذاکرات تجاری اثری دوسویه بر فعالان بازارها داشته است. از یک طرف این خبر بدبینیها را در مورد حصول یک توافق جامع بیشتر کرده است و از سوی دیگر به امکان حل اختلافات باقیمانده اشاره دارد.
به هر صورت روند مذاکرات دو روزه دو اقتصاد بزرگ دنیا و نشانههای آن تا به این جا اثر مطلوب و قابلملاحظهای بر کامودیتیهای مرتبط با بورس تهران داشته است. در این لحظات (ساعت20:30 جمعه، 19 مهر) قیمت هر بشکه نفت برنت بار دیگر از مرز 60 دلاری عبور کرده است. مس در سطح 5800 دلاری معامله میشود و روی با رشد 2.25 درصدی به 2422 دلار به ازای هر تن رسیده است.
این در حالی است که قیمت این سه کامودیتی روز چهارشنبه و پیش از اتمام هفته معاملاتی بورس تهران به ترتیب در سطوح 58 دلار در هر بشکه، 5688 و 2310 دلار در هر تن قرار داشت.
پایان قدرتمند بازارهای جهانی در کنار اخباری که فردا از مذاکرات تجاری منتشر میشوند میتواند جبهه تقاضا را در نمادهای بورسی مرتبط تقویت کند.
کاهش چندباره نرخ بهره آمریکا
دادههای تورمی ایالات متحده که در این هفته منتشر شدهاند همگی نشاندهنده آن است که تورم واقعی با سطوح هدف همچنان فاصله دارد. شاخص قیمتی تولیدکننده و مصرفکننده هر دو نشان داد که رشد تورم از اهداف بانک مرکزی امریکا فاصله معناداری گرفته و این مساله سبب شد تا رئیس فدرالرزرو با لحن ملایمتری در رابطه با کاهش بیشتر نرخ بهره در نشست اکتوبر صحبت کند. در عین حال انتشار دادههای مرتبط با اعتماد و انتظارات مصرفکننده سبب شد تا انتظارات برای کاهش نرخ بهره کمی فروکش کند. در حال حاضر بنابر نظرسنجی دیدهبان CME انتظارات فعالان اقتصادی حاکی از احتمال 67 درصدی کاهش نرخ بهره در نشست بعدی است.
کاهش نرخ بهره امریکا، تضعیف شاخص دلار را در پی دارد و کاهش نرخ برابری دلار آمریکا در مقابل ارزهای مطرح دنیا، تقاضا برای کالاهایی که بر مبنای دلار قیمتگذاری میشوند را میتواند در پی داشته باشد.
در زیر نمایی از قیمت کالاهای پایه و شاخص دلار آورده شده است: