دنیای بورس: وضعیت عملکرد و فروش شرکت‌های بورسی در ماه مرداد پیچیدگی‌های بسیاری را به همراه داشت. از آغاز دور اول تحریم‌های ایالات متحده علیه کشور گرفته تا تغییر نرخ تسعیر ارز حاصل از صادرات شرکت‌های کالایی، در کنار بحران‌های تولیدی در برخی مناطق کشور، تصمیمات پیچیده و در بسیاری از موارد متناقض سیاست‌گذاران، پیچیدگی مسائل سیاست کلان کشور و همین‌طور نوسانات قابل‌توجه بازارهای جهانی همه و همه سبب شده است تا حتی شرکت‌هایی که در صنایع همسان فعالیت می‌کنند گزارش‌های متفاوتی ارائه کنند.
سه شرکت متانول‌ساز داخلی از این منظر که عمدتا بازارهای هدف صادراتی را نشانه دارند و نیز شباهت‌های داخلی صنعت، معمولا همراستا قدم برمی‌دارند. اما گزارش مرداد ماه آنها نیز تحت تاثیر عوامل مذکور تفاوت‌های جدی را نشان می‌دهد.
پتروشیمی خارگ:
«شخارک» از پیشتازان انتشار گزارش ماهانه مرداد بود. عملکرد تولیدی «شخارک» در مرداد ماه قابل قبول بوده است و تکرار این رویه در ماه‌های باقیمانده از سال می‌تواند حجم تولید محصولات اصلی در سال 97 را به حجم محقق شده در سال مالی 96 برساند. لازم به توجه است که تولید این شرکت در ماه‌های ابتدایی سال به خاطر تعمیرات اساسی (اورهال) با افت قابل‌توجه مواجه شده بود.
در رابطه با فروش این شرکت دو نکته جلب توجه می‌کند. اول آن که نرخ فروش متانول در این ماه تفاوت چندانی با نرخ ماه‌های گذشته از سال ندارد و در آن خبری از تسعیر ارز با دلار بازار ثانویه وجود ندارد. به نظر می‌رسد باید انتظار تعدیل نرخ و مبالغ فروش را در اصلاحات بعدی داشت. نکته دیگر به عدم فروش سه محصول اصلی دیگر شرکت در مرداد باز می‌گردد که این مساله در وهله اول سبب نگرانی بازار از آغاز اثرگذاری تحریم‌ها در فروش شرکت‌های صادرات‌محور شد. اما فروش سایر شرکت‌ها و تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این مساله صرفا به استراتژی فروش «شخارک» مربوط می‌شود و از این جنبه همچنان نگرانی خاصی در ماه باقیمانده از تابستان وجود ندارد. نهایتا بازگشت تولیدات این شرکت به روند نرمال از اساسی‌ترین جنبه‌های این گزارش است.
پتروشیمی زاگرس:
عملکرد پتروشیمی «زاگرس» در مسیری معکوس نسبت به پتروشیمی خارگ قرار گرفته است.
«زاگرس» در مرداد یکی از ضعیف‌ترین عملکردهای خود در زمینه تولید متانول را ثبت کرده است. باید توجه داشت که این شرکت نیز در فصل بهار درگیر تعمیرات اساسی بوده است و کاهش تولید در آن مقطع مورد انتظار بود.
متوسط تولید ماهانه متانول «زاگرس» در سال 96 بالغ بر 259 هزار تن بوده است که این عدد در مرداد کمی بیش از 172 هزار تن ثبت شده است. متوسط 5 ماهه تولید متانول در سال جاری نیز در حدود 211.5 هزار تن بود. (تیر ماه شاهد قوی‌ترین عملکرد تولیدی پتروشیمی زاگرس بودیم). برای آن که «زاگرس» بتواند به اندازه حجم فروش سال گذشته تولید متانول داشته باشد باید متوسط تولید خود از این محصول را در 7 ماه آینده در سطح 292 هزار تن در ماه قرار دهد.
اما در زمینه فروش نکته اول و قابل ملاحظه رشد 40 درصدی نرخ فروش متانول نسبت به ماه گذشته است. همان‌گونه که از توضیحات گزارش بر می‌آید این مساله از تعسیر ارز نیمه اول مرداد با نرخی در حدود 4400 تومان و در نیمه دوم با نرخ حدود 8450 تومان نشات می‌گیرد. با این حال نکته‌ای که نمی‌توان نادیده گرفت مساله تخفیفاتی است که صادرکنندگان داخلی برای فروش محصولات خود در نظر می‌گیرند.
پتروشیمی فن‌آوران:
«شفن» نیز در ماه مرداد از لحاظ تولیدی عملکرد خوب و مناسبی داشته است. حجم تولید متانول این شرکت در ماه میانی تابستان 89 هزار تن بوده است که بیشترین میزان تولید ماهیانه در سال جاری است. ضمنا متوسط تولید این محصول در سال 96، 72 هزار تن در ماه و ظرفیت عملی تولید آن 920 هزار تن در سال است.
با نگاهی خوشبینانه این شرکت در صورت حفظ عملکرد تولیدی تا انتهای سال می‌تواند از ظرفیت عملی خود فراتر رود. باید در نظر داشت که این شرکت نیز مانند دو متانول ساز دیگر بهار امسال را با تعمیرات اساسی سر کرده و تولید متانول آن در خرداد ماه تنها 12 هزار تن بوده است. در زمینه تولید محصول اصلی دیگر، اسید استیک، نیز «شفن» بر مدار متوسط سال گذشته حرکت کرده است.
در زمینه فروش دو مساله قابل بررسی است. اول آن که حجم فروش متانول، به عنوان محصول اصلی، نیز در مرداد ماه رکورددار سال 97 شده است. با این حال نرخ فروش این محصول نیز بر مبنای دلار 4200 تومانی تبدیل شده و مانند گزارش «شخارک» اثری از دلار ثانویه در آن نیست. احتمالا باید در ماه آینده انتظار انجام اصلاحات در نرخ فروش را کشید. این مساله می‌تواند رشد بیش از 40 درصدی مبلغ فروش مرداد را در اصلاحات بعدی در پی داشته باشد.
در مجموع به نظر می‌رسد از نظر حجم فروش محصولات در بازارهای صادراتی همچنان خدشه محسوسی وارد نیامده است. با این حال رصد سایر متغیرها در کنار استراتژی فروش شرکت‌ها در ماه‌های آینده از اهمیت فراوانی برخوردار است.