بورس تهران در معاملات امروز نیز شاهد واکنش هیجانی فعالان به ریسک ترامپ بود. البته استفاده از صفت هیجانی برای رفتار کنونی معاملهگران شاید چندان مناسب نباشد. تلاطمهای اخیر در فضای سیاسی کشور و همچنین انتظار برای کارشکنی ترامپ فعالان را به شدت نگران ساخته است. اما این موارد را میتوان به عنوان سناریوی بدبینانه دانست. دراین سناریو بار دیگر وضعیت اقتصادی کشور تحت فشار قرار میگیرد و نمیتوان اظهار نظر دقیقی در خصوص وضعیت آینده داشت. با این حال در حالت منطقی به نظر میرسد آمریکا با تمام کارشکنیهای خود اما به صورت مستقیم خارج نشود. در این حالت احتمال تایید برجام از سوی ترامپ و در عین حال عدم پایبندی ایران به روح برجام سناریوی مورد انتظار است. این موضوع به این معنی است که بار دیگر بازی آمریکا با برجام ادامه خواهد یافت. بار دیگر کنگره فرصت 60 روزه خواهد داشت و بر اساس گفتههای مقامات آمریکایی این کشور به دنبال اضافه کردن متمم به برجام است. تمامی طرفهای درگیر در این توافقنامه بینالمللی به غیر از آمریکا کاملا از این توافق حمایت کردهاند اما همچنان باید در انتظار تلاش این کشور برای افزایش فشار بر اقتصاد ایران بود. این موضوع به دفعات از سوی مقامات آمریکایی در رسانهها مطرح شده است.
بر این اساس با وجود تمام هراسی که وجود دارد که احتمالا طی روزهای آتی بیشتر نیز خواهد شد اما همچنان نمیتوان از نمادها با حمایت عوامل بنیادی غافل شد. سرمایهگذاران در این شرایط اگر قصد ادامه ماندگاری در بازار سهام را دارند باید بدانند که احتمالا ریسک ترامپ برای برجام احتمالا تا چندین ماه دیگر وجود خواهد داشت. به نظر نمیرسد که آمریکا جرات خروج کامل یکطرفه از یک عهدنامه بینالمللی را داشته باشد و از سوی دیگر نمیتوان انتظار حل کامل این موضوع را داشت. بر این اساس گرچه باید معاملات را با توجه به این ریسک انجام داد اما در مقابل خوشبینی به حذف کامل این ریسک نیز به نظر اشتباه است. در این شرایط باید گفت در فضای کنونی به نظر میرسد بورس در مقایسه با رقبای خود در فضای اقتصادی کشور همچنان جذابترین بازار باشد.
از نظر کارشناسان با فروکش کردن هیجان ترامپ و مشخص شدن نتیجه تصمیم آمریکا در قبال برجام در هفته آینده به تدریج باید در انتظار فروکش کردن تب دلار بود. این موضوع احتمالا اثر خود را بر قیمت سکه خواهد گذاشت. در بازار پول نیز نرخ سود با فشار بانک مرکزی همچنان باقی مانده است. انتظار برای رشد محسوس قیمت مسکن نیز در شرایطی که ریسک سیاسی اقتصاد کشور را تهدید میکند و از طرفی با توجه ضعف سمت تقاضا چندان منطقی نیست. در این شرایط سرمایهگذاری در کشور در حالت منطقی (ادامه کار برجام با وجود تداوم کارشکنیهای آمریکا) در بورس جذابیت بیشتری نسبت به دیگر بازارها خواهد داشت. البته این موضوع با فرض ادامه حمایت متغیرهای بنیادی به خصوص قیمت جهانی کالاها است. در شرایطی که سناریوی بدبینانه سیاسی رخ دهد باید در انتظار واکنش کشورمان نسبت به لغو برجام از سوی آمریکا بود که در این خصوص نمیتوان پیشبینی دقیقی داشت.
گروههای جذاب سهام
با فرض تداوم حمایت متغیرهای بنیادی طی هفتههای آتی و همچنین سناریو منطقی سیاسی که در بالا مطرح شد میتوان توصیههایی برای خریداران سهام در سطوح کنونی داشت. در این خصوص از ابتدای هفته گذشته «دنیای بورس» به انتظار برای حضور ریسک سیستماتیک ناشی از برجام اشاره کرده بود. در این خصوص بر این موضوع تاکید شد که معاملات خود را با توجه با ریسک پیش رو هماهنگ کنید. در شرایط کنونی قیمت سهام در بسیاری از گروههای کالایی جذاب است. گروه روی از نمادهای جذاب بازار هستند اما هراس از اصلاح قیمتی روی در بازار جهانی افزایش یافته است. بر این اساس پس از رشدهای اخیر نماد «فاسمین» که همراهان «دنیای بورس» کاملا از بازدهی این سهم استفاده بردهاند، باید گفت ادامه رشد قیمتی این سهم به شدت به پایداری سطوح کنونی قیمت روی در بازار جهانی یا ادامه رشد قیمت این فلز در هفتههای آتی وابسته است. از ابتدای سال تاکنون «فاسمین» بازدهی 85 درصدی را برای همراهان «دنیای بورس» به ثبت رسانده است. در این مسیر تحلیلهای «دنیای بورس» اطمینان کافی برای ادامه سهامداری ایجاد کرده است. سطوح کنونی قیمت روی در بازار جهانی نیز برای سودآوری این شرکت بسیار جذاب است اما هراس بنیادی از روند اصلاحی احتمالی قیمت روی در بازار جهانی به وجود آمده است.
دیگر نمادی که همراهان «دنیای بورس» تقریبا به صورت کامل از رشد قیمتی آن منتفع شدهاند و همچنان نیز جذاب به نظر میرسد «زاگرس» است. این نماد در دوره دوم از سطوح قیمتی کمتر از 1900 تومان رصد شده است (البته به جذابیت این سهم با توجه به سود تقسیمی در مجمع سال مالی 95 نیز اشاره شد). در هفتههای گذشته انتظار برای افت قیمت متانول وجود داشت که مجموعه عوامل به خصوص سرمای شدید در چین و دیگر نقاط جهان باعث شد تا با فشار بر سمت عرضه از قیمت متانول حمایت شود. در این شرایط برخلاف سالهای گذشته تاکنون متانولسازان داخلی با مشکل قطعی گاز مواجه نبودهاند و به خوبی از این موضوع منتفع شدهاند. در معاملات دیروز نیز قیمت متانول با یک دلار رشد به سطح 415 دلار به ازای هرتن رسید. «زاگرس» در معاملات امروز با رشد قیمتی مواجه شد. سطوح کنونی متانول برای «زاگرس» نیز بسیار جذاب است اما اصلاح قیمتی متانول همچنان مورد انتظار است. در این شرایط واکنش بازار به افت قیمتی متانول مشابه با سال گذشته میتواند کاهش قیمت سهام متانولسازان را با وجود جذابیت قابل توجه نمادهای این گروه به خصوص «زاگرس» از نظر نسبت قیمت به درآمد انتظاری به دنبال داشته باشد. بر این اساس به نظر میرسد رصد قیمت متانول طی روزهای آتی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار باشد. با اینکه نمیتوان اظهار نظر دقیقی در خصوص روند قیمتی متانول داشت اما پایان فصل سرما احتمالا با پایان یکهتازی موقت متانول در بازار جهانی همراه باشد.
اما در میان نمادهای جذاب میتوان به گروه فولادی با محوریت نمادهایی مانند «کاوه» و «فولاد» اشاره کرد. فولاد مبارکه احتمالا در عملکرد پاییز بار دیگر فعالان بازار را غافلگیر سازد. کاوه جنوب نیز با توجه به رشد تولیدات تا سقف ظرفیت میتواند جذابیت ویژهای برای سال آینده داشته باشد. البته در این خصوص باید به پایداری متغیرهای بنیادی به خصوص روند قیمتی فولاد در بازار جهانی چشم دوخت. علاوه بر این همچنان انتظار برای شفافسازی در خصوص وضعیت موجودی الکترود گرافیتی فولادسازان داخلی وجود دارد. جهش قیمتی این محصول نیز میتواند بر سودآوری این شرکتها فشار وارد کند.
در گروه پالایشی نیز نگرانی از اصلاح نسبی قیمت نفت وجود دارد. این موضوع ریسک سهامداری در این گروه را به همراه دارد. با این حال نکته مثبت در خصوص نمادهای پالایشی انتظار برای انتشار عملکرد این گروه در پاییز است. البته مطابق معمول این عملکرد با تاخیر روی «کدال» مینشیند. اما اگر رویه نرخگذاری تابستان تکرار شود باید در انتظار اثر مثبت رشد قیمت نفت و نرخ ارز مبادلهای در صورتهای مالی این شرکتها بود که احتمالا بازار را بار دیگر غافلگیر کند. در این گروه نیز همچنان «شتران» و «شپنا» از جذابترین نمادهای گروه به شمار میروند.
افت ادامهدار فولادیها
نمادهای فولادی به رهبری «فولاد» همچون روز گذشته با فشار فروش از سوی اهالی بازار همراه هستند و کاهش قیمت را تجربه میکنند. به این ترتیب فولاد مبارکه در معاملات امروز بیشترین اثر کاهشی را بر شاخص کل داشته است. در بازارهای جهانی نیز خبرها حکایت از رشد قیمت فلزات دارد. در این میان دو فلز روی و سرب بیشترین افزایش قیمت را به خود اختصاص دادهاند. به طوریکه قیمت روی در حال نزدیک شدن به محدوده 3400 دلار (اوج قیمت 10 ساله) به دلیل کاهش موجودی انبارها است و قیمت سرب نیز از سطح 2600 دلار عبور کرده است.
بر این اساس در معاملات امروز فلزات، نمادهای صنعت روی و سرب با رشد قیمت همراه شدهاند. در نمادهای متعلق به صنعت روی؛ نماد «فاسمین» به تبع رشد تقاضا از سوی حقیقیها بیشترین ارزش معاملات را در این گروه به خود اختصاص داده است. دیگر نماد مطرح این گروه، «فرآور» است که پس از توقف به دلیل تعدیل مثبت 57 درصدی در جلسه معاملاتی امروز با رشد 7 درصدی قیمت بازگشایی شد.
در سوی دیگر، شرکت زرین معدن آسیا (با نماد «فزرین») که در زمینه تولید کنسانتره روی فعالیت دارد در ابتدای معاملات امروز در نتیجه رشد تقاضا با افزایش قیمت همراه شد و صف خرید را تجربه کرد. اما در ادامه فشار فروش از سوی معاملهگران سبب عقب نشینی این نماد از سقف قیمتی مجاز شد.
در صنعت سرب نیز، معاملات «فسرب» با رشد قیمت همراه شد. این نماد که در ابتدای معاملات امروز به دلیل رشد تقاضا تا نزدیکی سقف مجاز قیمتی حرکت میکرد در ساعات پایانی بازار موفق شد صف خرید ر ا تجربه کند. در صنعت مس نیز شاهد رشد قیمتی «فملی» و قرارگیری آن در فهرست نمادهای اثر گذار بر شاخص هستیم. این در حالی است که «فباهنر» در معاملات امروز کاهش قیمت را تجربه میکند.
متانولیها در کانون توجه
در معاملات امروز با وجود افت قیمت در اکثر نمادها، متانولیها مورد اقبال معاملهگران بازار قرار گرفتند. رشد قیمت متانول در بازارهای جهانی (محدوده 415 دلار) در کنار افزایش نرخ دلار در بازار آزاد از مهمترین دلایل رشد قیمتی نمادهای متانولی در معاملات امروز هستند.پتروشیمی زاگرس به عنوان پیشتاز این گروه، با افزایش خرید حقوقیها با رشد قیمت همراه شد و صف خرید را تجربه کرد، اما در ادامه در حفظ این موقعیت ناکام ماند. «شخارک» و «شفن» دیگر نمادهای متعلق به این گروه هستند که در معاملات امروز به دنبال افزایش تقاضا رشد قیمت بالایی را تجربه میکنند. در این میان نماد «شخارک» در فهرست نمادهای اثرگذار بر شاخص کل قرار گرفته است.
معاملات خودروییها در سایه ریسک سیستماتیک
در گروه خودروییها شاهد افت ادامهدار نمادهای خودرویی به واسطه فشار فروش از سوی حقیقیها هستیم. همانطور که پیش از این نیز گفته شد نمادهای این گروه در معرض ریسک سیاسی ناشی از برجام قرار دارند و هر چه به زمان تصمیمگیری ترامپ در خصوص برجام نزدیک میشویم بر هراس فعالان بازار و فشار فروش از سوی آنها افزوده میشود. با این حال در صورتی که این ریسک برطرف شود نمادهای با پتانسیل بالای سودآوری مورد توجه فعالان بازار قرار خواهد گرفت. این در حالی است که در صورت لغو برجام افت قیمتی این نمادها ادامه خواهد یافت.
دیگر سوی بازار
معاملات در گروه پالایشیها کم رمق دنبال میشود و اکثر نمادهای این گروه به دلیل فشار فروش از سوی فعالان بازار با افت قیمت همراه هستند. در این میان «شپنا» در پی کاهش قیمت در لیست نمادهای اثرگذار بر شاخص کل قرار گرفته و منجر به کاهش این نماگر شده است.
در گروه استخراج زغال سنگ، خبرها حکایت از برگزاری جلسه انجمن زغال سنگ با وزیر صنعت و معدن با موضوع تعیین فرمول نرخگذاری زغال سنگ دارد. درصورتی که بهای زغال سنگ مطابق با رشد قیمتهای جهانی آن افزایش یابد میتواند سودآوری شرکتهای فعال در این زمینه را به دنبال داشته باشد. با این حال معاملات نمادهای حاضر در این گروه («کپرور»، «کطبس» و «کشرق» ) امروز در محدوده منفی قیمتی در حال انجام است.
در گروه رایانه و فعالیتهای وابسته اکثر نمادها در محدوده مثبت قیمتی در حال معامله هستند.