علی مرتضوی - کارشناس شرکت الپری
بهای نفت خام برنت در بازار لندن روز جمعه با لمس 64 دلار و 32 سنت فاصله خود را با بالاترین رکورد دوسال و نیم اخیر که 64 دلار و 65 سنت است، به حداقل رساند. نفت خام وست تگزاس امریکا هم در بازار آتی نیویورک، آخر هفته صعودی را تجربه کرد. قیمت هر بشکه نفت وست تگزاس در این بازار رشد 1.7 درصدی داشت و با 58 دلار و 36 سنت، قیمت پایانی آخرین هفته نوامبر را رقم زد. نفت خام در بازار امریکا هم بیشتر از هر زمان دیگر به بالاترین قیمتش از تابستان 2015 و روزی که هر بشکه بیش از 60 دلار معامله میشد، نزدیک شده است. خیزش اخیر قیمت نفت با توجه به روند آن در سه سال گذشته، موجب شده تا گرمای معاملات این مهمترین سوخت فسیلی جهان با سردتر شدن هوا بیشتر شود. هرچند معاملات این سوخت فسیلی در روز ابتدایی هفته مسیر نزولی را طی کرده و در قیمتهای منفی دنبال میشود.
اوپک همانطور که انتظار میرفت
براساس انتظارات؛ اوپک روز پنجشنبه با در نظر گرفتن شرایطی برای پرهیز از جهش قیمت نفت از یک سو و ادامه ی مسیر توازن بازار با ممانعت از مازاد عرضه از سوی دیگر و در حالی که نیم نگاهی به تحرکات تولیدکنندگان شیل در امریکا داشت، بر سر ادامه برنامه کاهش تولید تا پایان 2018 با نوپک به توافق رسید و میزان کاهش تولید را افزایش نداد. از زمستان سال گذشته سازمان کشورهای صادرکننده نفت با 11 کشور غیر عضو در این سازمان، به رهبری روسیه توافق کردند تولید نفت را روزانه 1.8 میلیون بشکه کاهش دهند. با پایان ماه می میلادی در سال جاری این توافق تا مارس سال آینده تمدید شد و در نهایت در راستای برنامه مهار افزایش تولید ایالات متحده حالا شاهد آن هستیم که تا پایان 2018 برنامه فریز تولید ادامه خواهد یافت.
این توافق در حالی رقم خورد که قیمت در بازارها روی مدار صعودی میچرخد و گزارشهای اوپک و سایر سازمانهای معتبر دست اندر کار بازار نفت نشان میدهد که میزان کل ذخایر جهان در حال کاهش است و روند رشد تقاضا از آهنگ رشد عرضه بیشتر است به طوریکه پیشبینی بسیاری از موسسات بزرگ انرژی در سال آینده به توازن عرضه و تقاضا اشاره میکند.
از طرفی فعالیتهای بزرگترین رقیب کشورهای بزرگ تولیدکننده یعنی ایالات متحده هم در شرایط فعلی تهدیدی برای قیمت محسوب نمیشود. گزارش موسسه بیکر هیوز روز جمعه منتشر شد و حاکی از آن بود که تعداد دکلهای نفت و تجهیزات حفاری جدید تنها دو دستگاه افزایش داشته و از 747 دکل به 749 دکل رسیده است.
قاره سبز در اوج ده سال اخیر
موضوع خوشحال کننده دیگری که برای سرمایهگذاران نفت وجود داشت، آمار PMI اروپا بود که نشان داد قریب به اتفاق کشورهای این قاره با رشد بهتر شاخصهای صنعتی و شاخص خرید مدیران روبرو شدهاند. دادهها نشان میدهد که کارخانههای اروپا شلوغ ترین روزهای کاری خود را در 17 سال گذشته تجربه میکنند و با وجود این همه فعالیت، قیمتها در بالاترین سرعت رشد شش سال اخیر قرار گرفتهاند که به معنای تصویری روشن از رونق تولید و تقاضاست. بر اساس دادههای ماه نوامبر، پیشبینی میشود که جشن سال نوی میلادی که کمتر از یک ماه دیگر برگزار میشود جشن بهترین سال اقتصادی اروپا در یک دهه گذشته باشد. شاخص اصلی اندازهگیری خروجی تولید که به PMI ترکیبی موسوم است، در ماه نوامبر از 58.8 واحد به 61 واحد رسید که بالاترین رقم این شاخص از سال 2011 محسوب میشود. همچنین شاخص قیمت نیز رشد 1 واحدی را تجربه کرده است و از 55.8 اکتبر به 56.8 واحد در ماه نوامبر رسیده که در شش سال اخیر بیسابقه محسوب میگردد. فشار تورم در کنار رشد اقتصادی، شرایط را برای سیاستهای جدید بانک مرکزی اروپا کم کم فراهم میکند. سیاستهایی که با متوقف کردن خرید اوراق قرضه ماهیانه از اول 2018 آغاز خواهند شد. از طرفی بریتانیا هم که بیرون از اتحادیه اروپا ایستاده، گزارش امیدوارکنندهای از شرایط اقتصادیاش ارائه کرد. آخرین دادههای مربوط به تولیدات صنعتی بریتانیا نشان میدهد که قویترین رشد اقتصادی چهارسال اخیر در ماه نوامبر رقم خورده است. شاخص خرید مدیران یا PMI تولیدکنندگان در ماه نوامبر، برخلاف پیش بینی کارشناسان مبنی بر افت یک دهم واحدی نسبت به ماه اکتبر به 58.2 واحد افزایش یافته است. PMI در اکتبر تنها توانسته بود 56.6 واحد را بدست آورد و پیشبینی میشد با توجه به تورم ضعیف اکتبر در ماه نوامبر به 56.5 واحد تنزل کند، در حالی که کاملاً خلاف انتظار، با رشد 1.6 واحدی روبرو شد. این دادهها نشان میدهد که تقاضا در اروپا هم شرایط خوبی دارد.
باید دید حالا که خیال تولیدکنندگان امریکا از اوپک راحت شده چه تحولی در میزان تولید این کشور به وقوع خواهد پیوست. اهمیت گزارشهای این هفته سازمان اطلاعات انرژی و سازمان نفت امریکا در این است که مشخص شود میزان ذخایر و میزان موجودی تجاری نفت خام در شرکتهای امریکایی چه میزان تغییر کرده است. همچنین روز جمعه مشخص میشود که در اولین هفته دسامبر تعداد دکلهای حفاری چه میزان تغییر کردهاند.
بررسی موقعیت قراردادهای تجاری و غیرتجاری
بررسی رفتار سفته بازان در بازار آتی نیویورک نشان میدهد که تعداد موقعیتهای خرید نسبت به هفته گذشته افزایش یافته است. دادههای روز جمعه بازار آتی نیویورک نشان میدهد که فعالیتهای سفته بازان در مسیر صعودی قیمت نفت افزایش یافته است، بطوریکه تعداد قراردادها برای اولین بار در هفت هفته گذشته از 600 هزار فراتر رفته و با رشد 32755 فقره به 609833 قرارداد رسیده است که نشان دهنده افزایش تحرکات سفته بازان است. این درحالی است که موقعیتهای اتخاذ شده قراردادهای تجاری با حدود 38 هزار فقره کاهش به 621796 مورد رسیده است. بر این اساس موقعیت قراردادها بر اساس دادههای ثبت شده نشان میدهد که انتظار ادامه رالی قیمتی در نفت کماکان وجود دارد