به گزارش دنیای بورس به نقل از ایرنا، در ماه‌های اخیر که علاوه بر تصویب دو کنوانسیون CFT و پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز حضور معاون وزیر اقتصاد و رئیس مرکز اطلاعات مالی در دو اجلاس جهانی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در مادرید و پاریس و حضور نمایندگان ایران در این اجلاس‌ها برای معرفی اقدامات اخلی در زمینه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم بوده ایم.
در نشست‌ها و پیش‌نشست‌های اجلاس جهانی FATF، طرف مقابل میزان اثرپذیری قانون داخلی مبارزه با پولشویی و اجرای آن در نهادهای مالی کشورمان و نیز توضیحات مدیران مرکز اطلاعات مالی درباره ملاحظات و حق شرط‌های ایران در تصویب سی‌اف‌تی (مبارزه با تأمین مالی تروریسم) را پذیرفته است؛ با این حال گروه ویژه اقدام مالی نیاز به زمان دارد تا ایران را از لیست سیاه FATA خارج کند.
به خصوص که هادی خانی رئیس مرکز اطلاعات مالی، در گفت‌وگوهای رسانه‌ای بارها بر اینکه اولا تصویب پالرمو و سی‌اف‌تی در مجمع تشخیص، تضمینی برای خروج از بلک لیست گروه ویژه اقدام مالی نیست و ثانیا باید طی یک مدت زمانی و معرفی اقدامات کشور در راستای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در کشور به گروه ویژه اقدام مالی، برای خروج از لیست سیاه FATF تلاش کرد، تأکید کرده است.
در عصر پولشویی با هوش مصنوعی، هنوز هم سیاستگذاری صحیح انسانی در ارتقای شفافیت مؤثر است
در همین ارتباط حسن زارع‌محله کارشناس اقتصاد بانکداری درباره تأثیر الحاق به FATF بر اقتصاد ایران اظهار کرد: نام FATF در سال‌های اخیر در رسانه‌ها پرتکرار شده است؛ FATF مجموعه‌ای از استانداردهای بین‌المللی برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است که رعایت آن، دروازه‌ای به اعتماد جهانی و بهبود اقتصاد کشور باز می‌کند.
وی با بیان اینکه ایران در حال حاضر در پاراگراف دوم توصیه ۱۹ دستورالعمل FATF قرار دارد افزود: جایگاه مذکور به معنای حضور در لیست کشورهایی که اقدامات تقابلی علیه آنها اعمال می‌شود، است. خروج از این وضعیت نیازمند اجرای کامل ۴۱ بند برنامه اقدام FATF و پیوستن به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT با رعایت دقیق حق‌شرط‌هاست. این دو کنوانسیون فقط دو بند از ۴۱ بند هستند و بنابراین ادعای خروج فوری از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف، نه تنها واقعی نیست بلکه می‌تواند اثر منفی در اعتماد سرمایه‌گذاران و روابط بانکی بین‌المللی داشته باشد.
زارع‌محله ادامه داد: پیچیدگی فرآیند ارزیابی FATF بسیار بالاست. فقط سؤالات مربوط به کنوانسیون پالرمو، چند ده صفحه می تواند باشد و این تازه یکی از ۴ کنوانسیون توصیه ۳۶ است؛ اگر این حجم از پرسش‌ها برای یک کنوانسیون را در نظر بگیریم، تصور کنید پاسخ‌دهی به ۳۹ توصیه دیگر چه حجمی خواهد داشت؛ بدون مستندسازی دقیق و پاسخ معیارمند، اعلام رعایت استانداردها نه تنها اثر مثبت ندارد، بلکه می‌تواند اثر منفی ایجاد کند؛ چیزی که در تجربه بیش از ۲ دهه تعامل با رویه‌های FATF بارها دیده شده است.
وی درباره اینکه چرا این موضوع برای اقتصاد ایران اهمیت دارد؟ پاسخ داد: الحاق به FATF، اگر همراه با رعایت دقیق برنامه اقدام باشد، چند اثر اقتصادی ملموس دارد که شامل «دسترسی آسان‌تر به نظام بانکی جهانی و کاهش ریسک تراکنش‌ها، افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی و تسهیل سرمایه‌گذاری بلندمدت، کاهش هزینه‌های نقل و انتقالات بین‌المللی و بیمه‌های تجاری و تسهیل تجارت خارجی، سیگنال مثبت به بازارهای مالی و کاهش نوسانات نرخ ارز و نهایتا تقویت شفافیت مالی و پیشگیری از فساد و پولشویی داخلی» می‌شود.
مدرس بانکداری در دانشگاه یادآور شد: تجربه نشان می‌دهد که کشورهای پیشرو، همیشه از تجارب بین‌المللی بهره می‌برند و منتظر وقوع جرم نمی‌مانند. FATF حتی حوزه‌هایی غیرمنتظره مثل فوتبال را به عنوان بستری برای پولشویی معرفی کرده است؛ این موارد نشان می‌دهد هیچ جایی از نگاه هوشمند مبارزه با فساد مصون نیست.
وی نکته دیگر را پیچیدگی تعاملات داخلی و رسانه‌ای شدن برخی اختلاف نظرهای نهادهای تصمیم‌گیر عنوان و اظهار کرد: انتشار جزئیات حساس حتی بدون قصد سیاسی، می‌تواند تصویر همکاری و هماهنگی ملی را خدشه‌دار کند و بر ارزیابی‌های بین‌المللی اثر بگذارد. همان‌طور که توصیه دوم FATF تأکید می‌کند، همکاری و هماهنگی ملی یکی از ارکان ارزیابی است و افشای جزئیات سامانه‌ها یا اختلاف نظرهای داخلی، سیگنال منفی به ارزیابی‌کنندگان می‌دهد.
کارشناس اقتصادی درباره نقش سیاست‌گذاری‌های صحیح بر پولشویی با استفاده از ابزارهایی چون هوش مصنوعی یا رمزدارایی‌ها بیان کرد: در عصری که پولشویی از طریق دارایی‌های مجازی رخ می‌دهد و هوش مصنوعی برخی کارها را جایگزین کارمندان می‌کند، هنوز هم دانش تخصصی انسانی و تجربه حرفه‌ای بر هر ابزار ماشینی ارجحیت دارد. اینجاست که سیاستگذاری درست، تدبیر، پایبندی نهادهای تخصصی، تصمیم‌گیری فنیِ موضوع، تحلیل انسانی، ظرافت و تجربه خود را در میان هیاهوی سرعت و قابلیت‌های هوش مصنوعی یک سر و گردن بالاتر می ایستد و در بزنگاه تاریخ، کشور را در مسیر حل مسائل قرار می‌دهد و مثل یک اثر هنری دست‌ساز است؛ چیزی که هیچ ماشین یا ابزار خودکار نمی‌تواند جایگزینش شود.
ایران دیر متوجه شده «حقوق نرم» جایگزین «حقوق سخت» شده است
وی تأکید کرد: همچنین FATF نشان می‌دهد که استفاده پیش‌دستانه از تجربیات جهانی بهتر از واکنش بعد از وقوع جرم است. ایران به عنوان کشوری که دیر متوجه شده «حقوق نرم» جایگزین «حقوق سخت» شده، باید نگاه پیش‌دستانه را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد. رعایت استانداردها تنها هدف نیست؛ بلکه استفاده از رویه‌های حرفه‌ای و بین‌المللی، امنیت اقتصادی و اعتماد سرمایه‌گذاری را تقویت می‌کند.
به گفته زارع‌محله اقتصاد کشور به ویژه در شرایط تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی از هر سیگنال اعتماد و شفافیت بهره می‌برد. الحاق به FATF می‌تواند هزینه تراکنش‌ها و ریسک عملیاتی را کاهش دهد، نرخ بهره و نوسانات ارز را تعدیل و فضای سرمایه‌گذاری را امن‌تر و شفاف‌تر کند. در نهایت مسیر موفقیت FATF تمرکز، همکاری، صبر و اقدامات پیش‌دستانه است، نه واکنش هیجانی یا پراکندگی رسانه‌ای.
کارشناس اقتصاد بانکداری تصریح کرد: با دقت و حرفه‌ای‌گری امروز، فردا می‌توانیم هم امنیت اقتصادی کشور را ارتقا دهیم و هم اعتماد بین‌المللی و سرمایه‌گذاری را جذب کنیم. FATF تهدید یا ابزار سیاسی نیست؛ بلکه چراغ راهی است برای ایران تا مسیر توسعه اقتصادی و شفافیت مالی را با اعتماد و پیش‌دستی طی کند.
کارشناس اقتصادی مطرح کرد؛
FATF چراغ راه شفافیت است، نه ابزار سیاسی
کارشناس اقتصادی با رد ادعای خروج فوری ایران از لیست سیاه FATF گفت: تحقق این موضوع نیازمند اجرای کامل برنامه اقدام و پیوستن دقیق به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT است و ادعاهای زودهنگام می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران و روابط بانکی را تضعیف کند.
