بحران کمبود آب
بحران کمبود آب در کشور بیش از گذشته جدی شده؛ به طوریکه هم اکنون برای ساخت واحدهای مختلف صنعتی از جمله احداث مجتمع‌های پتروشیمی در کنار تامین خوراک، دانش فنی و منابع مالی، تامین آب مورد نیاز هم به یکی از مولفه‌های جدی و حتی به پیش شرط ساخت مجتمع‌های پتروشیمی تبدیل شده است.
در حال حاضر اجرای برخی از طرح‌های توسعه‌ای در صنعت پتروشیمی کشور با وجود تامین منابع مالی، خوراک و تکنولوژی اما به دلیل نامشخص بودن منابع تامین آب با تاخیر و حتی توقف عملیات اجرایی روبهرو شد. به عنوان نمونه ساخت یک واحد جدید تولید پروپلین و پلی پروپیلن در شمال شرق ایران به دلیل کمبود شدید آب و عدم بهره برداری از طرح تصفیه صنعتی فاضلاب بجنورد به منظور انتقال پساب، با تاخیر روبرو شده است.
نیاز به آب برای یک طرح
محمدحسن پیوندی؛ مدیرعامل هلدینگ تاپیکو هم خرداد ماه امسال در حاشیه بازدید از پتروشیمی خراسان، گفته بود: در صورت تکمیل طرح تصفیه صنعتی فاضلاب بجنورد و انتقال آن به پتروشیمی خراسان، طرح جدید تولید پروپلین اجرایی خواهد شد.
اما بحران تامین آب برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی صرفا به شمال شرق کشور محدود نمی‌شود و در طرح‌ها و مجتمع‌های مسیر خط لوله اتیلن غرب هم با همکاری شرکت‌های پتروشیمی و آب و فاضلاب استان‌ها به صورت گسترده مدیریت و صرفه‌جویی در مصرف آب در دستور کار قرار گرفته است.
این موضوع در مناطق مرکزی ایران هم وجود دارد تا آنجایی که برخی از طرح های پتروشیمی هم اکنون برای اجرای اقتصادی طرح به دنبال جابه جایی و انتقال پروژه از مناطق کم آب به حاشیه سواحل خلیج فارس هستند.
از سوی دیگر در بین طرح‌های صنعت پتروشیمی، پروژه‌های تولید اتیلن در زمان بهره برداری بیش از سایر محصول‌های پتروشیمی و پلیمری به آب نیاز دارد؛ به طوریکه یک واحد اولفینی برای تولید محصول‌ها در هر ثانیه به حدود 400 لیتر آب نیاز دارد.
درخواست پتروشیمی فیروزآباد
همزمان با شدت گرفتن موضوع تامین آب طرح‌های صنعتی به ویژه پروژه‌های پتروشیمی، سهامداران طرح پتروشیمی اتیلن فیروزآباد با انجام مطالعاتی به این جمع‌بندی رسیدند برای بالا رفتن ضریب تولید و بهره‌برداری اقتصادی طرح، آن را از فیروزآباد به سواحل خلیج فارس در عسلویه منتقل کنند.
در حال حاضر و با توجه به بحران آب که کل کشور با آن روبهرو است ضوابطی نظیر عدم استفاده از منابع آب زیر زمینی در احداث و بهره برداری از طرح‌های پتروشیمی مد نظر قرار گرفته که این ضوابط مشمول ساخت طرح پتروشیمی فیروزآباد هم شد.
دلیل انتقال طرح
بر این اساس مجریان طرح الفین چهاردهم با تشریح دلایلی همچون کمبود آب در فیروزآباد و اولویت مصارف شرب و کشاورزی نسبت به مصارف صنعتی، دسترسی به منابع خوراک متعدد برای تامین مطمئن و پایدار خوراک در عسلویه، دسترسی به مبادی صادراتی در عسلویه جهت صادر کردن اتیلن (با توجه به عدم پیشرفت طرح‌های مصرف کننده اتیلن در شهرهای داراب، فسا، جهرم و استهبان)، کاهش هزینه سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری در عسلویه تقاضای انتقال طرح به عسلویه را مطرح کردند.
اما و اگر پتروشیمی
در همین حال جواد کمری؛ مدیرعامل پتروشیمی فیروزآباد هم در گفت‌وگویی با «نیپنا» با تائید درخواست سهامداران پتروشیمی فیروزآباد برای انتقال طرح به عسلویه، گفته است: بحث آب اگر با مشکل مواجه شود، طرح کامل شکست می‌خورد و بحث مرگ یک طرح است.
بنابراین با طرح پیشنهاد انتقال این طرح پتروشیمی از فیروزآباد به عسلویه، بررسی کارشناسی شده موضوع در شرکت ملی صنایع پتروشیمی آغاز شده و تصمیم‌های مقتضی با در نظر گرفتن صرفه و صلاح مردم منطقه، امکان پذیر بودن اجرا و بهره‌برداری از طرح (از لحاظ تامین آب به مدت 25 سال، تامین خوراک و فروش محصول تولیدی) اتخاذ و اعلام خواهد شد.
بررسی طرح درخواستی
با این وجود در شرایط فعلی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به دنبال تکمیل نتایج مطالعات و بررسی فنی خود درباره انتقال طرح پتروشیمی فیروزآباد به عسلویه بوده و تاکنون مجوزی برای این جابه جایی صادر نشده است.
سهامداران اصلی پتروشیمی فیروز آباد به ترتیب پتروشیمی داراب (30 درصد)، پتروشیمی فسا (30 درصد)، پتروشیمی جهرم (27 درصد) و شرکت ملی صنایع پتروشیمی (13 درصد) است.