دنیای بورس-سلیمان کرمی: سهام معاملات امروز را نیز پرشتاب آغاز کرد. با این حال شناسایی سود عاملی برای عقبنشینی سهام از سقف روزانه بود. پس از رشدهای اخیر ممکن است هراس میان معاملهگران افزایش یافته باشد. چنین موضوعی کاملا طبیعی و تا حدودی میتواند نشان از هوشمندی بازار داشته باشد. سهام برخی از گروهها در بورس تهران رشدهای قابل توجهی را تجربه کردهاند و این در حالی است که اگر سیگنال بنیادی نتواند از آنها حمایت کند احتمال افت وجود دارد بر این اساس لازم به نظر میرسد که به این موضوع توجه ویژه شود.
با این حال در خصوص نمادها به خصوص از گروه کالایی مانند فلزات، پتروشیمی میتوان گفت سهام در دوره استراحت در مسیر صعودی هستند و سرمایهگذاران تازهوارد میتوانند از این فرصتها استفاده کنند. البته این موضوع به معنای عدم جذابیت سهام دیگر گروهها نیست و بر اساس تحلیل میتوان سهام ارزنده را پیدا کرد با این حال این موضوع که سهام در پایان صعود قرار گرفته یا این برداشت به صورت عمومی وارد محدوده حباب شده و احتمال نزول وجود دارد را میتوان اشتباه دانست.
برخی از رسانهها در روزهای گذشته به رشد غیرواقعی بورس اشاره میکنند. رشد بورس به دنبال جاماندن از بازارهای اثرگذار مانند نرخ دلار است. بر این اساس سهام در صدد است تا با رشد اسمی خود عقبماندگی را از متغیرهای کلان اقتصادی جبران کند. در این میان اما برخی غیرواقعی بودن رشد سهام را با رشد بدون پشتوانه بنیادی یا حبابی اشتباه میگیرند. سهام از حمایت عوامل بنیادی مانند دلار برخوردار است. به هر دلیلی دلار در اقتصاد کشور رشد چندین برابری را تجربه کرده است. بر این اساس سهام نیز حداقل بر اساس میزان رشد سودآوری شرکتها، با لحاظ سایر ریسکها، باید صعود کند تا این عقبماندگی جبران شود.
چرا بورس جاماند؟
اما اگر سوال این است که چرا بورس در یک سال اخیر رشد نکرد و از روند صعودی جاماند باید گفت: دو موضوع سیاستهای نابخردانه تیم اقتصادی دولت و توهم کنترل «دستوری» متغیرهای اقتصادی در کنار کارایی (efficiency) پایین بورس تهران عنوان کرد. در این خصوص الزام صاردکنندگان به بازگشت ارز با نرخ نیمایی که سیاستی شکستخورده از منظر اقتصادی یا بر اساس تجربه سالهای نهچندان دور کشور بود یکی از این موارد است. شاید عدم درک مناسب این موضوع باعث شده که وزیر اقتصاد دولت از عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات (به گفته وی تنها 10 میلیارد دلار ارز حاصل از 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی به کشور بازگشته است) تعجب میکند. با این حال در این میان باید پذیرفت که بازار سهام کشورمان نیز کارایی پایینی دارد. گرچه رویه افزایش استقبال عمومی از سهام در حال افزایش است اما همچنان نسبت به بازارهای پیشرفته سهام دنیا فاصله زیادی وجود دارد و بازار سهام با وجود جذابیت ویژه خود در بلدمدت مورد توجه عموم جامعه نبوده است. همچنین گرچه تحلیل نسبت به سالهای گذشته مسیر رو به پیشرفتی را طی کرده و میتوان گفت در بسیاری از جهات با سالهای گذشته قابل مقایسه نیست با این حال در ضعف تقاضا، سمت عرضه نیز آنچنان که باید قدرتمند عمل نکرده است.
بر این اساس این عوامل کافی است که بازار سهام با تاخیر به دنبال جبران عقبماندگی از متغیرهای اثرگذار باشد. در این خصوص نرخ دلار یک اهرم بسیار قوی برای شرکتهای صادرکننده است. زمانیکه نرخ دلار در قیمت جهانی یک کالا (مثلا متانول حدود 280 دلاری) ضرب میشود اثر آن در افزایش مبالغ فروش فزاینده خواهد بود و جهش محسوس سودآوری یک شرکت را به دنبال خواهد داشت.
در این خصوص بیشتر بخوانید:
سهام کدام شرکتها را خریداری کنیم؟