مشکل اصلی بازار مسکن

12:20 - 1400/01/18
از دید یکی از پژوهشگران حوزه سیاست‌گذاری مسکتن مشکل اصلی بازار مسکن کمبود مسکن نیست، بلکه مشکل اصلی را باید در بحث دیگری جستجو کرد.

بهاره فلاحی/ دکتری سیاست‌گذاری مسکن

1. در ایران، به اندازه تعداد خانوارها، مسکن وجود دارد، بنابراین مشکل اصلی بازار مسکن انباشت و احتکار است، نه کمبود مسکن. احتکار مسکن با توجه به کاهش عرضه واحدهای مسکونی در اواخر سال ۹۵ و اوایل سال ۹۶ از سوی سوداگران دنبال شد. تعداد خانه‌های خالی در کشور در فاصله سال‌های ۹۰ تا ۹۵، با شیب بالا افزایش‌یافته است.

در حال حاضر در شهر تهران ۵۰۰ هزار خانه خالی وجود دارد. در ایران بین «نوسان قیمت مسکن» و «تعداد خانه‌های خالی» رابطه «معکوس» وجود دارد و هر زمان قیمت مسکن افزایش‌یافته است میزان خانه‌های خالی کاهش‌یافته است و زمانی که قیمت مسکن کاهش می‌یابد نرخ خانه‌های خالی روند رو به رشد را دنبال می‌کند.

همچنین افرادی که اقدام به احتکار مسکن می‌کنند؛ هنگامی‌که بازار مسکن در رکود است از فروش واحدهای مسکونی خود خودداری کرده و تا زمانی که افزایش قیمت رخ نداده اقدام به انباشت و احتکار مسکن می‌کنند. همچنین افزایش میزان خانه‌های خالی خود منجر به افزایش قیمت مسکن می‌شود.

2. در انگلیس فروشگاه‌هایی موسوم به «فروشگاه شهرداری» وجود دارد که در تمام محله‌ها وجود دارد و هدف از آن تهیه و فروش اطلاعات موردنیاز مالکان، سازمان مسکن و مقام‌های محلی هست. این فروشگاه‌ها همچنین درباره خانه‌های بلااستفاده به شهرداری گزارش می‌دهند، چراکه شهرداری‌ها در انگلیس از خانه‌های خالی مالیات شهری اخذ می‌کنند که پایه آن نیز بهای روز ارزش املاک است.

در این کشور واحدهای مسکونی که بیش از ۶ ماه خالی باشد، مشمول ۵۰ درصد از مالیات شهرداری می‌شود و بعد از ۱۲ ماه این مالیات تا ۱۰۰ درصد افزایش می‌یابد. شهرداری تهران نیز می‌تواند از تجربه انگلیس استفاده کرده و از اطلاعات دستگاه‌های خدمات رسان دولتی نظیر شرکت‌های آب، برق، گاز و مخابرات استفاده کند.

همچنین شهرداری می‌تواند از ظرفیت دفاتر خدمات الکترونیک شهر در نقش «فروشگاه‌های شهرداری» در انگلیس استفاده و اطلاعات املاک را به‌این‌ترتیب به‌روز نگه دارد.

منبع: شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی

تفصیل مقاله را اینجا بخوانید.