محمودرضا الهی فرد،عضو هیات مدیره بورس کالای ایران در یادداشتی برای دنیای بورس نوشت: افزایش دامنه نوسان در گواهی سپرده کالایی هم می‌تواند اثرات مثبت و هم اثرات منفی داشته باشد.
آثار مثبت آن عبارتند از:
۱- کشف قیمت واقعی‌تر در دامنه محدود، ممکن است قیمت واقعی بازار به درستی ممکن نشود. اما وقتی دامنه نوسان بازتر می‌شود، نیرو‌های عرضه و تقاضا بهتر عمل کرده و قیمت واقعی‌تر مشخص می‌شود.
۲- افزایش نقدشوندگی وقتی دامنه نوسان بیشتر می‌شود، معامله گران آزادی بیشتری برای خرید و فروش دارند و حجم معاملات معمولا افزایش می‌یابد.
۳-کاهش صف‌های خرید و فروش در دامنه محدود معمولا صف‌های طولانی‌تر خرید یا فروش تشکیل می‌شود. افزایش دامنه باعث می‌شود این صف‌ها کمتر شکل بگیرند.
آثار منفی آن هم به این شرح است:
۱- افزایش ریسک نوسان قیمت چون محدودیت کمتر است، قیمت می‌تواند در یک روز رشد یا افت بیشتری داشته باشد، بنابراین ریسک سرمایه گذاران مخصوصا افراد کم تجربه بالا می‌رود
۲-امکان نوسان گیری شدید نوسان گیران ممکن است از دامنه باز برای معاملات کوتاه مدت و پرریسک استفاده کنند، که می‌تواند بازار را ناپایدار کند.
۳-افزایش فشار روانی بر سرمایه گذاران تغییرات شدید قیمتی می‌تواند باعث تصمیم‌های هیجانی در بازار شود.
در مورد تاثیر افزایش دامنه نوسان بر قیمت فیزیکی می‌توان اینطور گفت که هم می‌تواند فاصله قیمتی بین گواهی سپرده و کالای فیزیکی را افزایش و هم کاهش دهد و بسته به شرایط بازار این اتفاق بیافتد. بدین شکل که اگر دامنه نوسان زیاد باشد، قیمت گواهی سپرده می‌تواند سریع‌تر خودش را با قیمت واقعی بازار فیزیکی هماهنگ کند، قبلا در دامنه نوسان ۵%(+-) اگر در بازر آزاد مثلا طلا گران می‌شد، گواهی سپرده نمی‌توانست بلافاصله بالا برود و چند روز طول می‌کشید تا برسد. اما وقتی دامنه بازتر شود، مثلا ۱۰%(+-) گواهی سپرده در همان روز خودش را با قیمت بازار فیزیکی تنظیم می‌کند. در نتیجه فاصله قیمتی کمتر می‌شود و کشف قیمت واقعی‌تر می‌شود.
بطور خلاصه، افزایش دامنه نوسان در گواهی سپرده کالایی باعث آزادتر شدن بازار و کشف قیمت واقعی‌تر می‌شود، اما در عوض ریسک و نوسان بازار را نیز بالاتر می‌برد.
افزایش دامنه نوسان؛ آزادی بیشتر یا ریسک بالاتر؟
افزایش دامنه نوسان در گواهی سپرده کالایی، ضمن واقعی‌تر کردن قیمت‌ها و افزایش نقدشوندگی، می‌تواند ریسک معاملات و فشار روانی بر سرمایه‌گذاران را هم بالا ببرد.
