بررسی صادرات اخیر صنعت خودرو ایران؛

تابلوی ورود ممنوع در ابتدای مسیر صادراتی صنعت خودرو

خودروسازهای ایرانی در حال تلاش برای ورود به بازار‌های صادراتی هستند و حتی در نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو 12 تفاهم‌نامه همکاری به ارزش یک میلیارد دلار با کشور روسیه منعقد کردند. این بازاریابی صادراتی در حالی انجام شده است که خودروسازهای کشور ما در تأمین نیازهای داخلی کشور ناکام مانده‌اند و پس از 6 دهه، همچنان توانایی پاسخگویی به تقاضای داخلی را ندارند.

به گزارش اکوایران، از عمر صنعت خودروسازی ایران بیشتر از ۶۰ سال می‌گذرد. با آن که انتظار می‌رفت در ۶ دهه گذشته، صنعت خودرو و ساخت قطعات به بلوغ رسیده باشد و برای کشور ارزآوری کند؛ در سال‌های گذشته صادرات خودرویی ایران کاهش داشته و حتی این صنعت در جلب رضایت مصرف کننده‌های داخلی ناموفق ظاهر شده است.

داده‌های سازمان تجارت جهانی نشان می‌دهد که کشورهایی مثل چین، ترکیه، تایلند و کره‌ جنوبی توانسته‌اند در دو دهه اخیر، رشد قابل توجهی در صادرات خودرویی به ثبت برسانند و خودشان را به جمع 10 منطقه اقتصادی جهان با بیشترین سهم از درآمد صادراتی صنعت خودرو برسانند. کشور چین که در سال 2000 فقط 3 دهم درصد از صادرات جهانی خودرو را در اختیار داشته است؛ در سال 2022 به سهم 8 درصدی رسید. ارزش صادرات خودرویی چین در این سال به 121 میلیارد دلار رسید و این کشور به رتبه پنجم جهان در این رده بندی دست پیدا کرد. کشور ترکیه نیز که در سال 2000 سهمی هم اندازه چین داشت، در سال 2022 با 25 میلیارد دلار صادرات خودرویی توانست رتبه دهم را به دست آورد.

کشور ما در سال 1401 حدود 51 میلیون دلار صادرات خودرویی داشته در حالی که صادرات خودرویی ترکیه در سال 2022 به 25 میلیارد دلار رسید. این فاصله در حالی ثبت شده که ایران در اوایل دهه 90 نزدیک به 500 میلیون دلار صادرات خودرویی داشت، ولی روند صادرات ایران در ده سال گذشته رفته‌رفته ضعیف‌تر شده است.

کشور چین نیز در سال‌های گذشته بیشترین توسعه را در صنعت جهانی خودرو به ثبت رسانده است. اطلاعات ارزش صادرات چین در زمینه محصولات خودرویی نشان می‌دهد که این کشور توانسته است با برنامه‌ریزی‌ بلند مدت در جهت ایجاد خصوصی‌سازی و بازار رقابتی به توسعه قابل توجهی دست پیدا کند و طی هفت سال، صادرات خودرویی خودش را بیش از 10 برابر کند.

با شروع جنگ روسیه و اوکراین و تحریم روسیه توسط کشور‌های اروپایی، خودروسازان اروپایی بازار این کشور را ترک کردند و خودروساز‌های ایرانی نیز این فرصت را غنیمت شمردند تا فروش محصولات جدید خودشان را در این بازارها امتحان کنند.

با این اوصاف در سال 1401 تنها 13 میلیون دلار و در سال 1402 نیز 66 میلیون دلار خودرو و قطعه به روسیه صادر شده و با وجود تیراژ صادراتی پایین ایران خودرو و سایپا در سال‌های قبل، این دو خودروساز اعلام کردند که قرار است طی سه سال آینده 110 هزار خودرو به روسیه صادر کنند. انعقاد این قرارداد‌های صادراتی در حالی انجام شد که بازار انحصاری خودرو و ضعف خودروسازها در جهت تأمین نیازهای داخلی باعث صف کشیدن مردم در طرح‌های پیش فروش خودروسازها می‌شود.

Submitted by karkhane on