لغو ارایه گواهی سپرده بر مبنای شمش طلا باعث بوجود آمدن حواشی زیادی شده سات.
صبح امروز بانک مرکزی با انتشار اطلاعیه‌ای بر روی سایت رسمی خود خبر از ممنوعیت ارائه گواهی سپرده بر مبنای مسکوکات و شمش طلا داد که با حواشی زیادی مواجه شد.
شوک بانک مرکزی به سرمایه‌گذاران طلا
بانک مرکزی امروز طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «اخذ مسکوکات و شمش طلا از اشخاص ولو به صورت امانت که منتج به صدور گواهی از طریق سازوکار بورس کالا و غیر آن شود، صرفا پس از اخذ مجوز از بانک مرکزی امکان‌پذیر است و بانک‌ها حق ارایه گواهی سپرده به مشتریان در قبال دریافت شمش و مسکوکات طلا را ندارند».
بانک مرکزی اعلام کرد که ارایه گواهی سپرده در قبال دریافت شمش اقدامی است که موجب ایجاد فضای سفته‌بازی و افزایش قیمت‌ها به صورت کاذب و غیرواقعی و حبابی شده و می‌تواند از یک سو تفاوت قیمت مبادلاتی با ارزش ذاتی شمش و مسکوکات طلا را تشدید کند و از سوی دیگر، اسباب تضییع حقوق و منافع عامه را فراهم کند.
نظر مخالفان و موافقان
برخی تحلیلگران معتقدند همانطور که حذف بازار آتی سکه در سال‌های گذشته موجب کنترل رشد قیمت سکه شد اکنون نیز با حذف گواهی سپرده طلا و انتقال انبارهای بانک‌ها به مرکز مبادله طلا می‌تواند به انتظام‌بخشی و تسهیل مبادلات طلا کمک شایانی کند.
از سوی دیگر مخالفان معتقدند در حال حاضر سرمایه‌گذاری قابل توجهی از این کانال صورت گرفته و حذف ناگهانی این گواهی‌ها از بازار معاملات موجب تضییع حقوق و منافع افرادی است که در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
این در حالی است که دی ماه سال گذشته معاون ارزی بانک مرکزی طی نامه‌ای به رییس بورس اوراق بهادار، خواستار راه‌اندازی فرایند پذیرش و عرضه گواهی سپرده بر مبنای شمش طلا از طریق بورس کالا شده که در نهایت در 21 اسفند ماه سال گذشته سازو کار بازار اوراق بهادار شمش طلا با حضور معاون اول رییس جمهور و وزیر اقتصاد راه‌اندازی شد.
اما اکنون با گذشت یک سال از این درخواست که به تبع آن انواع ابزارهای مالی بر مبنای شمش طلا راه‌اندازی شده و در همین راستا نهادهای مالی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری زیادی روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بانک مرکزی به لغو خواسته خود اقدام کرده است.
بورس کالا پاسخ داد: طلاها همین‌جا می‌ماند
همزمان با انتشار این ابلاغیه از سوی بانک مرکزی، صندوق‌های سرمایه‌گذای که پشتوانه طلا دارند و در بورس معامله می‌شوند امروز در دامنه منفی و با حجم نسبتا بالای فروش همراه شده و روز ناخوشایندی را تجربه کردند، فشار فروش این صندوق‌ها در بازار امروز تا جایی پیش رفت که بورس کالا با انتشار اطلاعیه‌ای سعی در خنثی‌سازی شوک وارد شده به بازار داشت و بخشنامه بانک مرکزی را موجب ابهام فعالان بازار و ظن به ایجاد اختلال در فرایندهای بازار سرمایه دانست.
در همین راستا بورس کالا طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: 400 هزار سرمایه‌گذار بیش از 300 هزار میلیارد ریال دارایی بر مبنای طلا دارند. شورای عالی بورس با هر گونه بازار طلا خارج از بورس مخالفت کرده و مراتب را به بانک مرکزی اعلام کرده است. تمام طلاهای موجود در بورس کالا موجود است و امکان هیچ گونه سواستفاده و قاچاقی وجود ندارد.
بر اساس این اطلاعیه، شورای عالی بورس بر توسعه معاملات اوراق بهادار مبتنی بر طلا و صندوق های طلا در بازار سرمایه تاکید و با انتقال معاملات اوراق بهادار مبتنی بر طلا و صندوق های مبتنی بر طلا در بازارهای خارج از بورس که به نظر می‌رسد مقصود، مرکز مبادله ارز و طلا بوده مخالفت کرده است.
گام دوم فرزین
در ادامه‌ی راه‌اندازی و شروع به کار مرکز مبادله ارز و طلا و اقدامات این مرکز طی ماه‌های گذشته در جهت کنترل بازار ارز، به نظر می‌رسد اکنون نوبت به بازار طلا رسیده و همانطور که این نهاد پولی اعلام کرده «با استفاده از اختیارات مقرر خود در قوانین بالادستی به ویژه قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، برای انتظام‌بخشی و تسهیل مبادلات طلا، تدابیر خاصی را در این رابطه از طریق سازوکار مرکز مبادله ارز و طلای ایران در دستور کار دارد»؛ این در حالی است که اولین اقدام بانک مرکزی در این راستا حراج شمش طلا از دو روز آینده یعنی 27 دی ماه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران بوده است و اکنون در نظر دارد با لغو صدور و معامله گواهی سپرده طلا کنترل این بازار را نیز در دست بگیرد.
باید منتظر ماند و دید روند بازار سرمایه طی روزهای آینده در واکنش به لغو معامله گواهی طلا چیست و آیا بانک مرکزی از تصمیم خود برمی‌گردد یا خیر.