دنیای بورس: بازار سرمایه این روزها بیش از هر زمان دیگری چشم‌انتظار یک محرک واقعی و اثرگذار است. فعالان بازار معتقدند که دوره تأثیرگذاری اخبار کوچک و مقطعی به پایان رسیده و اکنون تنها تصمیمات مهم اقتصادی، به‌ویژه در حوزه سیاست‌های ارزی دولت، می‌توانند مسیر شاخص را تغییر دهند. تعیین نرخ ارز شرکت‌ها، نحوه تخصیص ارز و مفاد بودجه سال آینده از جمله موضوعاتی هستند که نگاه فعالان بازار را به خود دوخته‌اند.
رشد اخیر شاخص نیز در پی تصمیم دولت برای معافیت مالیاتی پتروشیمی‌های اوره‌ساز رقم خورد؛ خبری که پس از چند روز نوسان، زمینه صعود بازار را فراهم کرد.
مصطفی امام‌دوست، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با خبرنگار ما وضعیت کنونی بازار را قرار گرفتن در مرز حساس توصیف می‌کند.
او می‌گوید: بازار به مرحله‌ای رسیده که با یک خبر کوچک واکنش شدید نشان می‌دهد و این یعنی ادامه مسیر صعودی نیازمند سوخت جدی‌تر و بنیادی‌تر است.
به گفته او، بازار در روزهای اخیر ثابت کرده که بدون یک خبر واقعی توان عبور از سطح کنونی را ندارد. یکی از مهم‌ترین اخباری که می‌تواند چنین تأثیری داشته باشد، احتمال افزایش نرخ ارز نیمایی است. شنیده‌ها حاکی از آن است که بخشی از معاملات ارزی شرکت‌های فولادی قرار است به تالار دوم منتقل شود؛ اقدامی که می‌تواند دلار نیمایی را به بالای ۹۰ هزار تومان برساند.
امام‌دوست یادآوری می‌کند که سال گذشته نیز افزایش نرخ نیمایی نقش مهمی در رشد بازار داشت.
این کارشناس تأکید می‌کند که کمبود محرک بنیادی تنها چالش بازار نیست. ریسک‌های سیاسی و تجربه‌های تلخ ماه‌های گذشته نیز باعث شده بخش زیادی از سرمایه‌گذاران تمایلی به بازگشت نداشته باشند. خروج بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان پول حقیقی و بیرون ماندن فعالان باسابقه از بورس، به‌خوبی نشان می‌دهد اعتماد سرمایه‌گذاران هنوز ترمیم نشده است. در مقابل، بازارهایی مانند طلا که عملکردی درخشان داشته‌اند، جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران دارند.
او همچنین به مشکلات تولید اشاره می‌کند؛ از کمبود انرژی و خطر قطعی برق و آب گرفته تا چالش‌های صنایع وابسته به کشاورزی. به باور او شرکت‌هایی که تأمین مواد اولیه کشاورزی دارند یا فروش‌شان بیشتر داخلی است، ممکن است در سایه کاهش قدرت خرید و محدودیت‌های تولید با دشواری‌های بیشتری مواجه شوند.
با نزدیک شدن زمان ارائه لایحه بودجه، بار دیگر نگاه فعالان بازار به سمت سیاست‌های ارزی دولت معطوف شده است؛ زیرا نحوه تعیین نرخ ارز و چارچوب تخصیص آن، مسیر سودآوری شرکت‌ها در سال آینده را تعیین خواهد کرد.
در پاسخ به این پرسش که آیا شاخص می‌تواند از محدوده فعلی عبور کند، امام‌دوست می‌گوید: اگر دو تا سه ماه آینده تنش‌های منطقه‌ای تشدید نشود و نرخ دلار در همین سطوح باقی بماند، بازار توان عبور از سطح کنونی را خواهد داشت. او با اشاره به جاماندگی بسیاری از دارایی‌ها می‌افزاید: در صورت کاهش ریسک‌های سیاسی، شاخص کل می‌تواند ابتدا به محدوده سه میلیون و ششصد هزار واحد و سپس تا چهار میلیون واحد نیز رشد کند.
او در پایان تأکید می‌کند: بازار اکنون در نقطه‌ای ایستاده که برای برداشتن گام بعدی به یک خبر واقعی، قابل اتکا و اثرگذار بر سود شرکت‌ها نیاز دارد. تا زمانی که چنین خبری اعلام نشود، بورس همچنان در محدوده نوسانی فعلی باقی خواهد ماند.
بورس چشم‌انتظار یک محرک واقعی و اثرگذار
معافیت مالیاتی اوره‌سازها اگرچه جرقه‌ای کوتاه‌مدت برای رشد شاخص بود، اما نتوانست جریان پایدار نقدینگی را به بازار برگرداند. کارشناسان هشدار می‌دهند که بورس برای خروج از وضعیت نوسانی و بازگشت اعتماد، نیازمند یک محرک واقعی در سطح سیاست‌های ارزی و بودجه‌ای دولت است؛ محرکی که بتواند بر سود شرکت‌ها اثر ملموس بگذارد و فضای انتظارات را تغییر دهد.
