بررسی روند یازدهساله نرخ بیکاری در اقتصاد ایران نشان میدهد که این نرخ در سالهای اخیر به طور مداوم روند کاهشی خود را حفظ کرده است. طبق بررسیهای انجام شده، دولت یازدهم از زمان تحویل گرفتن دولت تا پایان سال 93 موفق شد نرخ بیکاری را 1.5 واحد درصد کاهش دهد. البته این کاهش پایدار نماند و در سال 95 قله یازدهساله نرخ بیکاری روی رقم 12.4 درصد ثبت شد.
پس از آن نرخ بیکاری رو به کاهش گذاشت و در دو سال پایانی دولت دوازدهم با سرعت بیشتری این مسیر را طی کرد؛ به گونهای که این نرخ به 9.6 درصد در سال 99 رسید. ابراهیم رئیسی نرخ بیکاری را در این محدوده تحویل گرفت و این نرخ در پایان 1401 حدود 0.6 واحد درصد کاهش یافته است.
کارنامه دوساله و هشتساله حسن روحانی در بازار کار
محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم، در یک سال مانده به پایان دوران ریاست جمهوری خود توانست کمی نرخ بیکاری را کاهش دهد و آن را به 12.1 درصد برساند. او در ابتدای سال 92 سکان اقتصادی کشور را به حسن روحانی سپرد و نرخ بیکاری در انتهای آن سال به 10.4 درصد رسید.
نرخ بیکاری دولت یازدهم از سال 93 تا 95 روندی صعودی به خود گرفت به طوری که در سال 95 به قله یازده ساله خود در رقم 12.4 درصد رسید. پس از آن به طور مداوم رو به کاهش گذاشت، بطوریکه دو سال پایانی ریاست جمهوری روحانی در دولت دوازدهم به نرخ بیکاری 9.6 درصدی ختم شد.
بر این اساس، روحانی در دو سال اول دولت یازدهم نرخ بیکاری را 1.5 واحد درصد و در پایان هشتمین سال ریاست جمهوری خود در سال 99 این نرخ را 2.5 واحد درصد کاهش داد.
کند شدن سرعت کاهش نرخ بیکاری در ابتدای دولت سیزدهم
آخرین سالی که حسن روحانی به طور کامل ریاست دولت را در آن بر عهده داشت سال 99 بود که نرخ بیکاری آن معادل 9.6 درصد بود. آخرین آمار بهجا مانده از حسن روحانی در حوزه بازار کار نیز نرخ بیکاری بهار 1400 است که معادل 8.8 درصد برآورد شده است.
از طرفی، آخرین آمار در دسترس از عملکرد ابراهیم رئیسی در بازار کار، نرخ بیکاری بهار 1402 است که معادل 8.2 درصد به ثبت رسیده است. بنابراین نرخ بیکاری بهار دومین سال ریاست جمهوری رئیسی، کمتر از نرخ بیکاری آخرین بهار دولت روحانی است.
در مرداد 1400، صندلی ریاست جمهوری ساختمان پاستور به ابراهیم رئیسی رسید تا سیزدهمین دوره ریاست جمهوری ایران را آغاز کند. بررسیها نشان میدهد که نرخ بیکاری در پایان سال 1400 به 9.2 درصد رسیده که نسبت به این نرخ در سال 99 معادل 0.4 واحد درصد کاهش یافته بود.
روند 11 ساله نرخ بیکاری نشان میدهد که سرعت کاهش این نرخ در دو سال شروع به کار دولت سیزدهم نسبت به سالهای قبل از آن کاهش یافته است. برای مثال، نرخ بیکاری از سال 97 تا 98 معادل 1.3 واحد درصد کاهش یافته اما این نرخ از سال 1400 تا 1401 تنها 0.2 واحد درصد کم شده است.
دولت ابراهیم رئیسی هنوز دو سال زمان دارد تا یک دوره چهار ساله را به پایان برساند، بنابراین نمیتوان درمورد عملکرد بلندمدت آن در بازار کار اظهارنظر قطعی کرد؛ اما آمارهای دو سال ابتدایی فعالیت این دولت نشان میدهد که نرخ بیکاری در این بازه زمانی 0.6 واحد درصد کاهش یافته است.
بر این اساس، اگر تنها دو سال ابتدایی شروع به کار دولتها در نظر گرفته شود، دولت یازدهم نرخ بیکاری را 1.5 واحد درصد و دولت سیزدهم این نرخ را 0.6 واحد درصد کاهش داده است.