دنیای بورس | بازار سهام امروز را در یک روز مانده به پایان هفته ریزش سنگین دیگری را تجربه کرد تا در پایان شاخص کل با ریزش 55 هزار واحدی (معادل 3.76 درصد) به عدد 1.428 میلیون واحد برگردد. گزارش امروز خارج از جزییات معاملات، میخواهد مروری کلی بر دلایل این ریزش برشمارد، هر چند که قطعیت را نمی‌توان در ذکر این دلایل برای بازار مورد تایید قرار داد اما به نظر میرسد نزدیکترین دلایل ریزش را می‌توان با توجه به رفتار بازیگران آن تا حدودی تبیین کرد.
ناظران بازار از روزهای قبل و پس از ورود بازار به موج صعود، بورس بازان را از افتادن در ورطه هیجانات برحذر داشته بودند. اگر چه برخی مدعی بودند که شاخص توان عبور از کانال 1.6 میلیون را در این هفته دارد اما آنچه رفتار بازار نشان داد، حکایت از این دارد که هیجانات همچنان سوار بر بازار، اما این‌بار در جهت عکس، معاملات را تحت تاثیر قرار دارد. برخی در تحلیل‌های نزدیک به سیاست‌گذار بر این ادعا پای میفشردند که عملیات بازارگردانی متهم اصلی این ریزش است اما آمارها از عملکرد بازارگردان‌ها گویای این است که تنها عامل تعیین کننده نیست و تعیین گزاره اصلی به این مولفه شاید ما را از رسیدن به تحلیل دقیق بازار دور نگه دارد. عامل اصلی ریزش‌ها را باید در حجم عرضه‌هایی جستجو کرد که این روزها توسط برخی از حقوقی‌ها صورت می‌گیرد و البته همین حقوقی‌ها حاضر نیستند در مقام خریدار و جمع شدن صفوف فروش برآیند. اینکه مکانیزم بازار باید برمنطق عرضه و تقاضا بچرخد و خود تعادل را به بازار برگرداند، شکی نیست اما رفتارهای حداقل یکسال اخیر گویای این است که بازار هرچه به پایان سال قبل نزدیک میشد، تحلیل‌ها را به کناری می‌نهاد و بیشتر خود را سوار بر موج صعودی ناشی از انتظارت تورمی و موج ورود پول‌ها کرده بود.
در این میان شایعاتی خارج از بازار مطرح شدند که مستنداتی برای آن‌ها موجود نیست و همچنان بر هیجانی شدن بازار می‌دمد و این درحالی است که همچنان هیجان تعیین کننده بازار است. با این اوصاف بازارهای رقیب با سهام هم در محدود‌ه‌ای قرار گرفته‌‌اند که با مقاومت بازارها همچنان بدون تغییر معناداری روند معاملاتی را پشت سر گذاشتند. حتی لغو عرضه اولیه «اُپال» که قرار بود فردا انجام شود، نیز نتوانست در سیر حرکتی ریزش بازار مانعی یا نقشی ایفا کند. معاملات فردا را باید در همین چارچوب هیجانی مورد بررسی قرار داد و به نظر میرسد اگر برخی از حقوقی‌ها همچنان بر تداوم عرضه‌هایشان پای فشارند، فردا ممکن است شاخص کانال 1.4 میلیون را از دست دهد و در یک وضعیت خیلی خوش بینانه که به نظر با توجه به رفتار معاملات در ساعت پایانی بعید به نظر میرسد، تنها کانال فعلی را از دست ندهد. رفتار غیرهیجانی هفته بعد را هم باید با نگاه به عملکرد گزارش‌های ماهانه و سه ماهه نشست تا دید در هفته پایانی آذر شاخص چگونه یلدا را به پایان میرساند. اگرچه رفتار هیجانی این روزها را باید همچنان باید در دل اخباری جستجو کرد که بازیگران را بدون دخالت تحلیل تحت تاثیر قرار میدهند.