دنیای بورس: "مرد تعرفه" لقبی که دونالد ترامپ به خود داده است در حال تبدیل شدن به مرد 100 میلیارد دلاری است. بنا بر گزارشی که بلومبرگ روز چهارشنبه منتشر شد کسری تجاری آمریکا به 600 میلیارد دلار رسید. در دوران ریاست ترامپ بر کاخ سفید حدود 100 میلیارد دلار به این کسری تجاری افزوده شده است، امری که خود ترامپ آنرا شاخصی برای برنده یا بازنده بودن کشورها می‌داند.
به بیان دیگر بدهی‌های دولت آمریکا نسبت به پایان 2016 و در حول و حوش آغاز دوران ریاست جمهوری ترامپ 20 درصد افزایش یافته است.
بیشترین اختلاف تراز تجاری ثبت شده به سال 2009 بازمی‌گردد که در یک سال بیش از 300 میلیارد دلار افزایش یافت که به رکود اقتصادی انجامید و در نتیجه آن تقاضای کالاهای وارداتی آمریکایی‌ها افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرد. در دوره 8 ساله ریاست جمهوری اوباما در مجموع 200 میلیارد دلار به کسری تجارت ایالات متحده اضافه شد.
کسری تجاری بر خلاف اسم آن کمتر به سیاست‌های تجاری مربوط است و و بیشتر تحت تاثیر سیاست‌های کلان اقتصادی است. محرک اصلی تداوم بلندمدت تراز منفی تجاری آمریکا از سال 1975، نرخ پایین پس‌انداز آمریکا و پایین بودن جذابیت آمریکا برای به عنوان مقصد سرمایه‌گذاری به دلیل نقش محوری دلار در تجارت جهانی است. مورد آخر به قدرتمند شدن دلار انجامیده که به خودی خود با کاهش هزینه واقعی واردات و افزایش قیمت کالاهای آمریکایی در بازارهای خارجی به کسری تجاری ایالات متحده دامن زده است.
در یازده ماه ابتدایی 2018 کسری تجاری آمریکا 520 میلیارد دلار بود که 10 درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل بود. بنا به پیش‌بینی بلومبرگ کسری تجاری ایالات متحده در پایان سال 2018 به 610 میلیارد دلار خواهد رسید (در سال 2016 این میزان تنها 502 میلیارد دلار بود).
محرک‌های اصلی افزایش ناگهانی کسری تجاری آمریکا زیر نظر ترامپ یکی سیاست‌های مالی انبساطی بوده که بیشتر از معافیت‌های مالیاتی حاصل شده است که ترامپ به تصویب کنگره رسانده است و دیگری دلار قدرتمندتری است که در نتیجه بازاری به وجد آمده که تحت تاثیر سیاست‌های مالی انبساطی شکل گرفته است.
هواداران ترامپ می‌گویند که وی در حال مبارزه با این مساله از طریق مذاکرات تجاری با چین و سایر کشورهای همکار تجاری آمریکا است. آنها معتقدند که مذاکرات دوباره ترامپ در مورد توافق نفتا «NAFTA» در بلند مدت اثر مثبت خود بر کسری تجاری آمریکا نشان خواهد داد.
اما سیاست تجاری ترامپ در سال گذشته میلادی افزایش شکاف در تراز تجاری آمریکا را به دنبال داشته است. تعرفه‌های اعمالی ترامپ روی محصولات وارداتی چینی باعث شد تا بسیاری از واردات‌کنندگان پیش‌دستی کرده و پیش از اعمال تعرفه‌ها، اقدام به واردات حجم قابل توجه کالاهای چینی در بنادر غرب این کشور کنند. تعرفه‌های انتقام جویانه طرف چینی نیز به بخش عمده‌ای از صادرات محصولات کشاورزی آمریکا از جمله سویا آسیب زد.
از طرف دیگر حملات تعرفه‌ای ترامپ به کشورهای همکار تجاری آمریکا از جمله چین، اتحادیه اروپا، هند و ترکیه منجر به کاهش رشد اقتصادی آنها شده و در آینده‌ای نه چندان دور بازار محصولات آمریکایی را در داخل این کشورها محدودتر خواهد کرد.
ترامپ و هواخواهانش معتقدند که روند افزایشی نرخ بهره دلار توسط فدرال رزرو مقصر اصلی افزایش کسری تجاری آمریکا است. ترامپ می‌گوید که دلار قدرتمند دست او را در مذاکرات تجاری بسته‌تر کرده است و همچنین اجازه رشد مناسب را به اقتصاد این کشور نمی‌دهد.
از طرف دیگر مخالفان دولت می‌گویند که عدم موفقیت رئیس جمهور در برهم زدن آنچه ترامپ عدم تراز ارزهای مختلف می‌خواند به شدت گرفتن کسری تراز تجاری کمک کرده است. حتی تلاش ترامپ برای کنترل یوآن که در مذاکرات تجاری هم گنجانده شده و یا اظهارات او در مجامع عمومی در خصوص فدرال رزرو کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
ترامپ بارها و بارها به سیاست‌های فدرال رزرو و شخص «ژروم پاول» رئیس این نهاد مالی تاخته و از آنها خواسته که ضمن توقف رشد نرخ بهره دلار به صورت کامل از اوج‌گیری شاخص دلار جلوگیری کنند. کار تا جایی پیش رفت که 3 ماه پیش زمزمه‌ای مبنی بر برکناری آقای پاول از صندلی ریاست بانک مرکزی آمریکا به گوش رسید، اما عدم تطابق خواسته ترامپ با اختیارات قانونی وی از بروز این حادثه جلوگیری کرد.
شاخص دلار که نشان‌دهنده ارزش دلار در برابر سبدی متشکل از ارزهای رقیب است در زمان شروع فعالیت ترامپ در کاخ سفید در حدود 101 واحد بود. این شاخص رفته رفته رو به سراشیبی نهاد و در ژانویه 2018 به کانال 89 واحدی هم وارد شد. اما سیاست‌های تجاری ترامپ و افت سایر ارزها به دلیل ریسک‌های سیاسی و اقتصادی هم‌زمان با افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو به اوج‌گیری مجدد شاخص دلار و ورود آن به کانال 97 واحدی منتهی شده است.
کسری شدید تجاری در کالاهای صنعتی و غیرنفتی وجود دارد که بیشتر زیر سایه افزایش صادرات خدمات و محصولات نفتی دیده نمی‌شود. در صورتی که آمارها همگی از رشد اقتصاد آمریکا سخن می‌گویند، دلار قدرتمند به کمک بخشی خواهد آمد که کمتر مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است.
