دنیای بورس: پیشبینی سود 59 شرکت بورسی و فرابورسی روز گذشته از سوی «دنیای بورس» به عنوان یکی از اعضای شرکت‌کننده منتشر شد. اجماع پیشبینی سود 59 شرکت بورسی و فرابورسی به همت مدیریت سرمایه کیان و با حضور حدود 40 گروه تحلیلی ارائه شده است. عمده حقوقی‌ها بزرگ و به‌نام بازار که دستی بر تحلیل دارند در این لیست حضور دارند. از طرفی این حقوقی‌ها را می‌توان در میان معامله‌گران حرفه‌ای قرار داد که متغیرهای اثرگذار بر سهام شرکت‌های مختلف را با دقت بالاتری دنبال می‌کنند و از این جهت به دنبال کاهش ریسک سرمایه‌گذاری به کمترین میزان خود هستند. اجماع پیشبینی سودآوری اقدامی در کلاس جهانی است که پس از حذف به‌جای، الزام ارائه پیشبینی سود از سوی شرکت‌ها اهمیت بیشتری نیز پیدا کرده است.
فرصتی طلایی برای پیشرفت تازه‌واردها
در ماه‌های اخیر بر تعداد معامله‌گران تازه‌وارد افزوده شده است. همان‌طور که در گزارش بررسی اثر دانینگ-کروگر بر رفتار معامله‌گران اشاره شد، توهم فهم نوسانات قیمتی سهام در میان عمده معامله‌گران بورس تهران شایع است و در این میان تازه‌واردان بازار سهام در معرض ریسک بیشتری قرار دارند. در حالی‌که درک کافی برای عوامل بنیادی وجود ندارد معمولا به ابزارهای تکنیکال آن هم در سطوح پایین متوسل می‌شوند.
در خصوص اجماع تحلیلگران بورسی از پیشبینی سود شرکت‌های مختلف، اولین انتظاری که وجود دارد که تازه‌واردها از خود بپرسند علت صرف چنین زمان زیادی برای استخراج پیشبینی سود شرکت‌ها چیست. نگاهی به کارنامه صندوق‌هایی که پیشبینی سودآوری شرکت‌ها را ارائه می‌دهند در یک سال گذشته می‌تواند اهمیت تکیه بر عوامل بنیادی را نشان دهد.
بر این اساس حداقل انتظار از معامله‌گران تازه‌وارد این است که درک اولیه از علت ارائه پیشبینی سود از سمت شرکت‌ها و ارتباط آن با ریسک و فرصت سرمایه‌گذاری در سهام داشته باشند. این موضوع می‌تواند مقدمه‌ای برای ماندگاری در بازار سهام باشد. محاسبه پیشبینی سود کار نه‌چندان دشوار اما بسیار زمان‌بری است.
موارد دیگر می‌توان مطرح کرد که می‌تواند در نگاه اول جالب توجه باشد، برای مثال چرا نسبت قیمت به درآمد شرکت‌های مختلف فرق می‌کند. شاید اگر هر تازه‌وارد این سوال را برای خود مطرح کند که چرا نسبت قیمت به درآمد سهام از گروه‌های مختلف با یکدیگر فرق می‌کند، بتواند درک بهتری از نوسانات قیمتی سهام پیدا کند.
راهنمایی برای آماتورهای بازار
گروه دیگری از معامله‌گران نیز در بورس تهران وجود دارند که به انجام معامله مشغول هستند بعضا نیز این افراد در معاملات خود موفق هستند. این افراد معمولا به مرجع تحلیلی دیگری متصل هستند. این افراد نیز می‌توانند از اختلاف اعداد پیشبینی اجماع تحلیلگران بورسی و اختلاف آن منبع تحلیلی خود به نتایج مناسبی دست یابند. این موضوع اختلاف منبع تحلیلی و انتظارات کلی بازار تا حدودی مشخص می‌شود و در ادامه با مقایسه با واقعیت‌های سودآوری شرکت‌ها می‌تواند درجه اعتبار منبع تحلیلی را مشخص کند.
این افراد معمولا اهمیت زیادی برای پیشبینی سود قائل بودند و پس از حذف الزام ارائه پیشبینی سود از سوی شرکت‌ها مخالفت‌های بسیاری را انجام دادند. بر این اساس پیشبینی سود از شرکت‌های بزرگ و مورد توجه بازار می‌تواند جایگزین و راهنمایی بهتری از پیشبینی سودی باشد که شرکت‌ها، خود ارائه می‌کردند.
فرصت سنجش انتظارت برای حرفه‌ای‌ها
بخشی از معامله‌گران که خود در محاسبه سودآوری و ارزش‌گذاری شرکت‌ها حضور فعال دارند با مقایسه پیشبینی‌ها خود با اجماع تحلیلی دید مناسب‌تری نسبت به آینده قیمتی سهم مورد نظر پیدا کنند. در این خصوص برای مثال اگر پیشبینی سود شرکتی توسط یک تحلیلگر با اجماع تحلیلگران اختلاف قابل توجهی داشته باشد، دو حالت می‌توان متصور بود، نخست این‌که پیشبینی سود تحلیلگر با خطا همراه است یا از سوی دیگر واقعیت با پیشبینی سودآوری تحلیلگر مطابقت بیشتری خواهد داشت و در این شرایط باید در انتظار واکنش مثبت بازار و احتمالا رشد قیمتی سهم بود. احتمال رخداد این موضوع در مسیر معکوس نیز وجود دارد.
این تحلیلگران احتمالا امروز و فردا در حال کنترل کدال هستند تا با انتشار صورت‌های مالی نیمه نخست بتوانند میزان دقت تخمین‌های خود را بسنجند؛ حال این‌که انتشار صورت‌های مالی در دقیقه 90 و مطابق با ساختار مملکت انجام تکالیف در «شب امتحان» به دور از انصاف است. بر این اساس معاملات فردا و احتمالا روز سه‌شنبه بورس تهران از ارائه عملکرد تابستان می‌تواند اثر بپذیرد. این موضوع به خصوص در سهام شرکت‌هایی که اجماع تحلیلگران با درصد بالایی از ضریب تغییرات همراه است (ریسک بالا) می‌تواند با شدت بیشتری از نوسانات قیمتی سهام همراه کند.