دنیای بورس: خبری نگران‌کننده از مجلس به گوش رسیده است. در حالی‌که به نظر می‌رسد نگرانی از خالی شدن ذخایر طلا بانک مرکزی برخی از نمایندگان را به تکاپو واداشته است اما تصمیمات درستی از این موضوع حاصل نمی‌شود. در ماه‌های گذشته نمایندگان مجلس طرحی برای ممنوعیت واگذاری سکه‌های پیش‌فروش‌شده ارائه کردند. «دنیای بورس» در روزهای نخست به بازی خطرناک پارلمان با اعتماد مردم اشاره کرد. در حالی‌که فضای بی‌اعتمادی نسبت به سیاست‌گذار کل اقتصاد کشور را فرا گرفته است، چنین تصمیماتی تنها بر شدت تلاطم می‌افزاید. اعتماد از دست رفته به مانند آب ریخته می‌ماند که تلاش برای جمع کردن دوباره آن کاری دشوار و نشدنی است. نمونه این موضوع را فعالان اقتصادی کشور در تلاطم سال 90 و 91 تجربه کردند؛ زمانی‌که بانک‌ها در قبال سپرده‌های ارزی بدعهدی کردند و این موضوع زخم چندین ساله را به اعتماد عمومی وارد کرد تا همچنان با تمام تلاش مدیران کنونی اعتماد به سپرده‌های ارزی جلب نشود.
آیا طرح بی‌اعتمادی به بانک مرکزی تصویب می‌شود؟
همان‌طور که در متن خبر آمده، این موضوع تنها از سوی مجلس اعلام وصول شده است. این طرح باید نخست در کمیسیون اقتصادی مجلس به تصویب رسیده و در ادامه با تایید هیئت رئیسه برای رای‌گیری در صحن علنی مطرح شود. به نظر می‌رسد سایر نمایندگان مجلس آشنایی کافی با علل بی‌اعتمادی مردم در شرایط کنونی دارند. بر این اساس احتمالا این طرح از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس رد شود. در ادامه نیز حتی با تصویب کمیسیون اقتصادی، علی لاریجانی، رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی، بارها در ماه‌های اخیر بر لزوم پایبندی به تعهدات ارز و سکه بانک مرکزی تاکید کرده است. برخلاف صحبت‌هایی که از سمت برخی گرفته می‌شود و تنها به عدم اطمینان را به دنبال دارد، آگاهی کافی از اثر تصمیمات نادرست در سطوح بالای مجلس و همچنین نظام وجود دارد.
نتیجه حذف اطمینان از اقتصاد کشور چیست؟
همان‌طور که اشاره شد نتیجه مشخص اختلال در اطمینان دولت افزایش میزان دلار و سکه خانگی است. در حالی‌که نگهداری سکه و دلار توسط اشخاص با ریسک بالایی همراه است اما بی‌اعتمادی موجود باعث شده که سرمایه‌گذار طلا و ارز خود را نزد بانک سپرده نکند. این موضوع در نتیجه تصمیمات اشتباهی بوده است که در سال‌های نه‌چندان دور گرفته شد.
اثر کوتاه‌مدت طرح ارائه‌شده در مجلس بلافاصله در معاملات ارز و سکه مشاهده شد؛ افزایش 100 هزار تومانی قیمت سکه و 100 تومانی دلار. اثر نامطلوب تضمیمات این‌چنینی با توجه به تجربه تاریخی تا به حدی واضح است که بعضا نگرانی از دست‌های پشت‌پرده برای طرح چنین مسائلی به وجود می‌آورد. نباید فراموش کرد که مشکل اصلی اقتصاد کشور نقدینگی افسارگسیخته‌ای است که همچنان بخش اعظم آن به اعتبار بانک مرکزی در بانک‌ها پارک شده‌اند. اگر ضربه‌ای به اعتماد عمومی نسبت به بانک مرکزی وارد شود نمی‌توان عواقب خطرناک آن را توصیف کرد.
تکمیل تصمیم اشتباه دولت در اعطای سکه
پیش‌فروش سکه توسط دولت از روز نخست طرحی شکست‌خورده بود. با این طرح دولت به خیال خود به دنبال ایجاد اطمینان میان مردم برآمد در حالی‌که از سایر عوامل بیرونی اثرگذار غافل بود. یکی از مهم‌ترین نکات این‌که دولت سیاست اشتباه سرکوب چندین ساله ارزی را پذیرا نبود و به جای اصلاح این ساختار به دنبال ادامه رویه قبلی برآمد. به این ترتیب بخش قابل توجهی از ذخایر ارزی و طلای بانک مرکزی به دلیل سیاست‌های اشتباه از بین رفت.
در مرحله بعد نیز عامل سیاسی جرقه‌ای برای رشد بیشتر بود اما نه‌تنها سیاست اقتصادی اصلاح نشد بلکه در مسیر اشتباه تلاطم بازارها را تشدید کرد (سیاست ارزی 4200 تومانی). در شرایط کنونی اگر مجلس چنین مسیری را دنبال کند می‌تواند دومینوی اشتباه مقامات اجرایی را تکمیل کند. بر این اساس همچنان تاکید می‌شود که باید نسبت به اعطای سکه‌های پیش‌فروش‌شده اطمینان داشت. رئیس جدید بانک مرکزی و دیگر مدیران بانک مرکزی کاملا بر جلب اعتماد عمومی تاکید داشته و بارها مقامات بانک مرکزی بر واگذاری بدون قید و شرط سکه‌ها تاکید کرده‌اند.
با کسب اطمینان و آرامش فضا در پی اظهارات آتی مدیران اقتصادی کشور می‌توان بار دیگر در انتظار مسیر نزولی دلار و سکه به صورت موقت بود. این روند می‌تواند تا آبان ادامه پیدا کند و در آن مقطع باید در انتظار رویه سیاسی کشور و همچنین توان اروپایی‌ها برای اجرای وظایف خود در برجام بود.