ترامپ در آستانه خروج از توافق برجام است. او تا دوازدهم ماه مه برای تمدید فرمان تعلیق تحریم‌ها علیه ایران فرصت دارد. با وجود آنکه امانوئل مکرون؛ رییس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل؛ صدراعظم آلمان او را تحت فشار گذاشته‌اند، به نظر می‌رسد درصدد است تهدیدهای گذشته را عملی و این پیمان را نقض کند.
مخالفان برجام در داخل و خارج از دولت تصور می‌کنند امتناع آمریکا از تمدید فرمان تعلیق تحریم‌ها، فشار اقتصادی فلج‌کننده‌ای بر ایران وارد خواهد کرد و ادعا می‌کنند این فشار اقتصادی دست طرف آمریکایی را در مذاکره مجدد در باره این توافق باز خواهد گذاشت تا علاوه‌بر محدودیت برنامه هسته‌ای، ایران را برای قطع حمایت از حزب الله لبنان و نفوذ در منطقه نیز تحت فشار قرار دهد.
اما در حقیقت شیوه تاثیرگذاری تحریم‌ها پیچیده است. کنگره آمریکا و دو رییس‌جمهور این کشور (جورج بوش و باراک اوباما) در طول سال‌ها کوشیدند اقتصاد ایران را تضعیف کنند. این بار جامعه جهانی با خروج آمریکا از برجام مخالف است و در خصوص اعمال مجدد تحریم‌ها اجماع لازم وجود ندارد، به این ترتیب تشکیل دوباره جبهه فشار بر اقتصاد ایران پس از نقض برجام چالش بزرگ‌تری خواهد بود.
چنین وضعیتی می‌تواند منجر به حالت «برد-برد» برای ایران شود. ایران از عمل به تعهدات خود در قالب توافق هسته‌ای معاف خواهد شد و در فقدان اجماع جهانی برای اعمال مجدد تحریم‌ها، بخشی از منافع برجام را کماکان در اختیار خواهد داشت.
اما دو مانع عمده برای بازگرداندن تحریم‌ها:
الف) خروج از برجام، دستورالعمل آشوب: ترامپ پس از خروج از برجام با چالش‌های سهمگینی مواجه خواهد شد. نخستین چالش او ایجاد بستر قانونی لازم برای اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران خواهد بود. تحریم‌هایی که پیش از برجام از سوی آمریکا اعمال می‌شد، نمونه پیچیده‌ترین تحریم‌هایی بودند که تاکنون در تاریخ ایالات متحده تنظیم شده‌اند.
ب) موانع دیپلماتیک: چالش‌های دیپلماتیک ترامپ در بازاعمال تحریم‌ها به حدی است که تمامی موانع قانونی چنین اقدامی، به‌رغم اهمیت‌شان، در برابر آن رنگ می‌بازند. او باید کشورها و شرکت‌های خارجی را مجاب کند که ارتباط خود را با ایران قطع کنند.
پیش‌تر در «دنیای بورس» خواندید: رفتارشناسی اقتصادی ترامپ
در همین رابطه نیز بخوانید:
دو مانع بازگرداندن تحریم‌ها/ پایگاه تحلیلی فارن افرز
پیامدهای خروج آمریکا از برجام/ نشریه واشنگتن پست
اتفاقاتی که با خروج آمریکا از برجام روی می‌دهد/ خبرگزاری بلومبرگ
مصاحبه سفیر ایران در آلمان با روزنامه شرق/ علی ماجدی
خروج آمریکا از برجام خطای راهبردی است/ استفان والت (روزنامه اطلاعات)
تخریب برجام و برگ برنده ایران/ حسن احمدیان (روزنامه شرق)
پنج سناریوی بعد از برجام/ احمد صالح صفار (روزنامه اعتماد)
تله ترامپ برای ایران/ غلامعلی دهقان (روزنامه شرق)
نمایشی دیگر/ هارون یشایایی (روزنامه شرق)