نگاهی به آمار تولید و فروش «شسپا» در سال 96
محصولات نفت سپاهان در دو گروه اصلی قرار می‌گیرند: روانکارها و محصولات جانبی. متوسط ماهانه تولید روغن‌های روانکار در سال 96 در حدود 33.8 هزار تن و میانگین تولید محصولات جانبی در هر ماه 27.5 هزار تن بوده است. به عبارتی دیگر «شسپا» در سال گذشته به طور متوسط در هر ماه 61 هزار تن محصول تولید کرده است.
با این وجود وضعیت تولیدی این شرکت نوسانات زیادی را در سال پیش تجربه کرد. بهترین ماه تولیدی «شسپا» (از لحاظ مجموع حجم تولیدات) در سال 96 ماه اسفند بوده است که طی آن بیش از 33.5 هزار تن روانکار و بیش از 48.5 هزار تن محصول جانبی تولید شده است. ضمنا اسفندماه، رکورد تولید محصولات جانبی «شسپا» در سال 96 ثبت شده است. بیشترین میزان تولید روانکارها طی یک ماه نیز در آذر با بیش از 43 هزار تن بدست آمده است.
در زمینه فروش نیز متوسط حجم فروش ماهانه این شرکت در سال 96 در سطح 60 هزار تن قرار گرفت و متوسط فروش ریالی «شسپا» نیز در حدود 134 میلیارد تومان بوده است.
مقایسه عملکرد فروردین‌ماه با سال 96
«شسپا» در اولین ماه از سال 97 توانسته است بر فراز ارقام میانگین تولیدی سال 96 بایستد. میزان تولید روانکار طی ماه گذشته 36.7 هزار تن و محصولات جانبی نزدیک به 30 هزار تن بوده است و از این لحاظ «شسپا» آغاز نسبتا مناسبی در سال جاری داشته است.
با این وجود در زمینه فروش محصولات به نظر می‌آید جانب احتیاط بر فروش تمام‌قوا ارجح شمرده شده است و این شرکت تنها 68 درصد از حجم تولید خود را (45.6 هزار تن) به فروش رسانده است. بنابر صورت‌‌های مالی تفسیری 9 ماهه این شرکت برای هر ماه از بهار سال 97 به طور میانگین فروش 32.8 هزار تن روانکار و 23.8 هزار تن محصولات جانبی را پیش‌بینی کرده بود که تنها 80 درصد از این مقدار را در فروردین پوشش داده است.
از دیگر سو گزارش مذکور همچنین نشان‌دهنده آن است که «شسپا» در نظر داشته بیش از 80 درصد روانکارها و بیش از 75 درصد محصولات جانبی خود را در بازارهای صادراتی بفروشد. اما شواهد گویای آن است که این امر به افت میزان مورد انتظار فروش در ماه ابتدایی سال منجر شده است.
متوسط نرخ فروش روانکار در ماه اسفند 4116 تومان بوده است که در فروردین به 3819 تومان تنزل یافته است ( بیش از 7 درصد افت). در سوی مقابل متوسط نرخ فروش محصولات جانبی که در اسفند 1871 تومان به ازای هر کیلو بوده است در فروردین با رشدی 12 درصدی به 2090 تومان رسیده است. در این میان ابهام در رویه فروش این شرکت در بخش روانکار مشاهده می‌شود. بر این اساس قیمت نفت در فروردین رشد حدود 4 درصدی را نسبت به اسفند تجربه کرده است. از طرفی با لحاظ نرخ دلار 4200 تومانی از تاریخ 21 فروردین نیز میانگین نرخ دلار در فروردین رشد 3 درصدی را نسبت به ماه گذشته به ثبت رسانده است.
اگر بر اساس رویه عمومی فروش این شرکت در بازار داخل و صادرات به تحلیل نرخ‌های فروش داخلی و صادراتی بپردازیم، نرخ فروش روانکار در بازار صادراتی در فروردین افت نزدیک به 10 درصدی را نشان می‌دهد. این در شرایطی است که اگر عوامل اثرگذار مانند اثر مستقیم دلار آزاد و همچنین اثر مثبت رشد قیمت نفت بر قیمت فروش محصولات این شرکت در نظر گرفته شود، به تناقض برمی‌خوریم. همچنان باید با دقت رویه گزارش‌دهی این شرکت را دنبال کرد.