مذاکرات کارشناسی میان هیات‌های ایران و سه کشور اروپایی در ادامه مذاکرات کارشناسی هفته گذشته در بروکسل درهفته‌ای که گذشت به جریان افتاد و روز جمعه نیز نخستین نشست پس از خروج آمریکا از برجام، در سطح معاونان وزیران خارجه پنج کشور (انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه) برگزار شد.

جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران با اشاره به مذاکرات با اروپایی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام به خبرگزاری «تسنیم» می‌گوید: این مذاکرات تاکنون نه سیاه بوده و نه سفید و مشخص نیست طرف‌های اروپایی در نهایت چه چیزی ارایه خواهند داد.

یوکیا آمانو؛ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مهمان ویژه نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور ایران و ۱+۴ و نماینده اتحادیه اروپا در هتل کوبورگ وین بود. این در حالی است که روز چهارشنبه وزیر خارجه آلمان در دیدار با همتای آمریکایی خود از اختلاف نظر و موضع کاملا متفاوت دو طرف بر سر ایران خبر داد. همزمان با این تحولات، مجلس نمایندگان آمریکا متممی را به قانون اختیارات پنتاگون افزوده است که مانع اقدام نظامی دولت آمریکا علیه ایران بدون مجوز کنگره می‌شود.

روز گذشته وزیر امور خارجه آمریکا، مایک پمپئو در سخنرانی خود بار دیگر اتهاماتی را بر علیه ایران از جمله حمایت این کشور از تروریسم مطرح کرد و با ارائه لیستی بلند بالا از درخواست‌‌ها، ابراز داشت که در صورت تمایل ایران برای مذاکره مجدد بر سر پرونده هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، باید ضمن پایان دادن به برنامه غنی‌سازی اورانیوم دیگر خواسته‌های آمریکا را هم مد نظر قرار دهد. پمپئو همچنین تهدید کرد که در صورت عدم پدیرش این شروط، شدیدترین تحریم‌ها بر ضد ایران اعمال خواهد شد.در مقابل این اظهارات، رئیس جمهور ایران اعلام کرد که آمریکا 15 سال به عقب و به زمان جرج بوش بازگشته است.

فعالیت شرکت‌هایی که عمدتا بعد از توافق هسته‌ای وارد ایران شدند، با تصمیم اخیر دونالد ترامپ تحت‌تاثیر قرار گرفت. آرایش این شرکت‌ها را با خروج آمریکا از برجام در چهار دسته می‌توان طبقه‌بندی کرد:

1. شرکت‌هایی که در ایران نمی‌مانند.

2. شرکت‌هایی که در ایران می‌مانند.

در شرایطی که اتحادیه اروپا مقررات بازدارنده را برای حمایت از شرکت‌های خود در مقابل تحریم‌های آمریکا علیه ایران اعمال کرده است، نشریه آلمانی «ولت ام زونتاگ» به‌نقل از منابع اروپایی می‌گوید: دیپلمات‌های اروپا، روسیه و چین درحال مذاکره بر سر توافق تازه‌ای با ایران درباره یک بسته مالی پیشنهادی هستند که برپایه آن، تهران در مقابل محدودیت‌ها در مورد برنامه موشکی‌ و منطقه‌ای، از کمک‌های اقتصادی بهره‌مند شود. این توافق شامل کمک‌های مالی جدید به ایران در ازای مهار موشک‌های بالستیک و کاهش نفوذش در منطقه خواهد بود.

یک مقام ارشد ایالات‌متحده خبر داده که وزیر امور خارجه آمریکا قصد دارد برای اعمال فشار بر ایران با هدف وادار کردن مقام‌های ایرانی به بازگشت به میز مذاکره، یک نقشه راه دیپلماتیک طراحی کند.

پس از اعلام نهایی تصمیم ترامپ و خروج آمریکا از برجام سرمایه‌گذاران با تصویر روشن‌تری به دادوستد پرداختند. در شرایطی که برخی ناظران بیرونی و سیاسی انتظار داشتند بازار سرمایه، وارد فاز نزول شود، در مقابل سرمایه‌گذاران در بازارسهام با پرهیز از تصمیم‌گیری‌های احساسی، واکنشی متفاوت را به نمایش گذاشتند.

پس از اتمام جلسه سران ۲۸ کشور اروپایی برای اتخاذ «رویکردی مشترک» برای حفظ برجام، اتحادیه اروپا بسته‌ای متشکل از چهار محور را برای کاهش آثار بازگشت تحریم‌های آمریکا به اقتصاد ایران پیشنهاد کرد.

بر مبنای اعلام رییس کمیسیون اروپا، این اتحادیه برای مقابله با آثار تحریم‌های آمریکا علیه ایران بار دیگر روند حقوقی «مقررات بازدارنده» را آغاز می‌کند. افزون بر این، اتحادیه اروپا در نظر دارد موانع حمایت «بانک سرمایه‌گذاری اروپا» از سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی، به‌خصوص شرکت‌های کوچک و متوسط در ایران را هموار کند.

پس از خروج آمریکا از برجام اکنون سناریوهای متعددی بر سر تداوم حضور اروپایی‌ها و آسیایی‌ها در تهران به گوش می‌رسد. در حالی که پس از دیدار محمد جواد ظریف؛ وزیر امور خارجه با اروپایی‌ها در بروکسل برخی از امیدواری به تداوم برجام خبر می‌دهند اما فعلا جزییاتی از چارچوب همکاری مشخص نیست.

نگرانی فعالان بازار انرژی در زمینه کاهش عرضه نفت ایران به بازارهای جهانی، قیمت نفت را در شب گذشته در مسیر صعودی قرار داد. با اعلام قرار گرفتن نام رئیس بانک مرکزی ایران در فهرست تحریم‌های خزانه داری آمریکا نیز التهاب در بازار افزایش یافت و در برهه‌ای از  معاملات قیمت نفت برنت تا 79/47 دلار در هر بشکه بالا رفت.