محمدرضا سمسار - هم‌بنیانگذار رونیتو
بازار سهام همواره یکی از پویاترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری بوده است. نوسان، جزئی جدایی‌ناپذیر از این بازار است؛ عاملی که می‌تواند فرصت‌های بزرگ خلق کند و در عین حال ریسک‌هایی جدی برای سرمایه‌گذاران کم‌تجربه به همراه داشته باشد.
نسخه موثر برای مهار رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران
در سال‌های اخیر با گسترش حضور سرمایه‌گذاران خرد، پدیده‌ای به نام رفتار توده‌ای بیش از گذشته در معاملات دیده می‌شود؛ رفتاری که می‌تواند نوسانات را تشدید کرده و تصمیم‌گیری منطقی را تحت‌تاثیر قرار دهد.
در چنین فضایی، مفهوم مدیریت ریسک بلندمدت و استفاده از ابزارهای حرفه‌ای مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی اهمیتی دوچندان یافته است.
درک این نکته ضروری است که نوسان به معنای رفتار غیرعادی بازار نیست. تغییرات قیمتی، بازتابی از جریان اطلاعات، شرایط اقتصادی، هیجانات کوتاه‌مدت و انتظارات سرمایه‌گذاران است. تجربه بازارهای پیشرفته نشان می‌دهد که بازار بدون نوسان، بازاری مرده است.
اما چالش اصلی آنجاست که بسیاری از سرمایه‌گذاران به جای نگاه تحلیلی، در مواجهه با نوسان دچار رفتار هیجانی می‌شوند. یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید نوسان، رفتار توده‌ای است. این رفتار زمانی شکل می‌گیرد که سرمایه‌گذاران بدون تحلیل و صرفا با دنبال کردن جریان عمومی، به خرید یا فروش یک سهم روی می‌آورند.
جملاتی مانند «همه می‌خرند پس من هم بخرم» یا «بازار می‌ریزد، سریع بفروش» نمونه‌هایی از تصمیم‌های جمعی هستند که ممکن است برخلاف اصول سرمایه‌گذاری باشد. در چنین شرایطی، سهام حتی بدون پشتوانه بنیادی نیز رشد یا سقوط می‌کند و این موضوع می‌تواند ریسک تصمیم‌گیری را به‌شدت افزایش دهد.
سرمایه‌گذاری موفق بیش از آنکه به انتخاب نقطه ورود وابسته باشد، به استراتژی بلندمدت و مدیریت ریسک متکی است. اما مدیریت ریسک برای همه افراد ساده نیست، زیرا نیازمند دانش، زمان و ابزارهای تخصصی است.
در سال‌های اخیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای حرفه‌ای مدیریت ریسک برای سرمایه‌گذاران خرد شناخته شده‌اند. این صندوق‌ها با بهره‌گیری از تیم تحلیلگری، امکان تنوع‌بخشی و مدیریت حرفه‌ای پرتفوی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.
مهم‌ترین مزایای صندوق‌های سهامی عبارتند از:
۱. مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها
تحلیلگران صندوق‌ها به‌طور تخصصی صورت‌های مالی، چشم‌انداز صنایع و روندهای اقتصادی را بررسی می‌کنند و تصمیم‌گیری بر مبنای تحلیل انجام می‌شود، نه هیجان.
۲. کاهش ریسک با تنوع‌بخشی
صندوق‌ها معمولا در سبدی گسترده از صنایع مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. این کار ریسک غیرسیستماتیک را به میزان زیادی کاهش می‌دهد.
۳. مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت
تجربه بازار سرمایه نشان داده است که سرمایه‌گذاری بلندمدت در صندوق‌های سهامی در اغلب دوره‌ها بازدهی بالاتری نسبت به نگهداری پول نقد یا سرمایه‌گذاری‌های هیجانی داشته است.
۴. جلوگیری از رفتار احساسی و هیجانی
وقتی سرمایه‌گذار مدیریت دارایی‌های خود را به صندوق می‌سپارد، عملا از چرخه خرید و فروش‌های لحظه‌ای و هیجانی فاصله می‌گیرد و راحت‌تر می‌تواند بر استراتژی بلندمدت پایبند بماند. باید این موارد را یادآور شد که بازار سهام هرچند نوسان بالایی دارد، اما همین نوسان فرصت رشد ارزش دارایی‌ها را فراهم می‌کند. مهم آن است که سرمایه‌گذاران به جای رفتار توده‌ای و واکنش‌های هیجانی، به سمت ابزارهای اصولی‌تر مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی حرکت کنند. با پذیرش نوسان به‌عنوان بخش طبیعی بازار و انتخاب استراتژی‌های بلندمدت، می‌توان بازدهی پایدارتر و کم‌ریسک‌تری به دست آورد.
صندوق‌های سهامی به‌عنوان یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت ریسک، می‌توانند سرمایه‌گذاران را در مسیر کسب بازده واقعی و پایدار همراهی کنند؛ مسیری که بیش از هر چیز به صبر، نظم و نگاه بلندمدت نیاز دارد.