تغییر فرمول قیمت پایه در عقب‌نشینی قیمتی موثر بود؟

افت 9 درصدی قیمت مس داخلی

کاتد مس ظرف سال 1402 کاهش نرخی 9 درصدی را در رینگ فیزیکی بورس کالای ایران به ثبت رساند؛ این محصول در ابتدای سال 1402 در اوج قیمتی خود نوسان داشت، اما تا میانه سال ارزان شد و مجدد ظرف هفته‌های پایانی سال با حمایت سیگنال‌های تورمی به مسیر رشد نرخ بازگشت. از سکه افتاد مس در بازار جهانی از نیمه تابستان تا پایان سال 2023 عامل کاهش تمایل به خرید کاتد مس در رینگ فیزیکی و در نتیجه افت بهای این محصول بود؛ اگرچه قیمت مس در بازار جهانی تا پایان سال 1402 نیز به رکوردهای قیمتی پیشین بازنگشت، اما واهمه از کاهش ارزش پول ملی باعث شد تا مس در رینگ داخلی با افزایش تمایل به خرید و رشد نرخ مواجه شود.

بهای فروش کاتد مس از رینگ فیزیکی بورس کالای ایران ظرف سال 1402 با  نوسانات متعددی همراه شد؛ در حالی که انتظارات تورمی حامی رقابت بیشتر میان متقاضیان این محصول و در نتیجه رشد قیمت پایانی بود، اما افت بهای جهانی مس ظرف این سال باعث شد تا در نهایت کاتد مس در بازه سالانه ارزان شود.

در حالی که ظرف هفته ابتدایی بازگشایی بازارها در سال 1402 هر کیلوگرم کاتد مس در رینگ فیزیکی بورس کالای ایران با میانگین قیمت 439 هزار تومان معامله شد؛ میانگین بهای فروش این محصول در هفته پایانی این سال به 398 هزار تومان رسید و به این ترتیب میانگین نرخ معامله در این بازه زمانی کاهشی هفته پایانی این سال به 398 هزار تومان رسید و به این ترتیب میانگین نرخ معامله در این بازه زمانی کاهشی 9.3 درصدی داشت. البته این کاهش نرخ به شکل مستمر و پله‌کانی نبود و بهای فلز سرخ در این سال با نوسانات متعددی همراه شد.

کمترین نرخ فروش کاتد مس از رینگ فیزیکی بورس کالای ایران در سال 1402 ظرف روزهای پایانی فروردین 1402 و در محدوده 323 هزار تومان و همچنین پایان مهر ماه در همین محدوده قیمتی به ثبت رسید. ظرف ماه‌های پایانی سال 1402، رقابت به رینگ کاتد مس بازگشت و این محصول مجدد وارد مسیر افزایش نرخ شد به نحوی که بهای این محصول در یک قدمی کانال 400 هزار تومان با سال 1402 خداحافظی کرد. بازگشت بهای کاتد مس به مسیر رشد نرخ ظرف هفته‌های پایانی سال نتیجه مثبت شدن انتظارات تورمی و رشد نرخ ارز در بازار آزاد بود. درواقع این دلایل پ تمایل به خرید مواد اولیه با پیش‌بینی رشد قیمت‌ها در میان مدت را افزایش داد و همچنین صنایع تکمیلی با هدف تبدیل نقدینیگی به کالا با هدف جلوگیری از کاهش دارایی اقدام کردند و به این ترتیب مجدد بهای کاتد مس وارد رالی صعود نرخ شد.

تغییر فرمول قیمت پایه کارساز شد؟

فرمول محاسبه قیمت پایه کاتد مس در 24 اردیبهشت سال 1402 تغییر کرد. مطابق اعلامیه بورس کالا قیمت پایه این محصول قیمت پایه کاتد مس بر مبنای ضریبی از قیمت فروش این محصول در هفته های قبل تعیین خواهد شد. سیاستگذار معتقد است تغییر در فرمول قیمت پایه، راهی برای جداسازی وابستگی قیمت کامودیتی ها در بازار داخل به نوسان نرخ ارز و قیمت در بازارهای جهانی است.

ظرف سال های اخیر و با توجه به کاهش مستمر ارزش پول ملی، جدا کردن نوسان بهای کامودیتی ها از نوسان قیمت جهانی و نرخ ارز به آرزو و دغدغه سیاستگذاران اقتصادی کشور تبدیل شده است.

درواقع سیاستگذاران این حوزه امیدوارند که با تغییر فرمول تعیین قیمت بتوانند، از اثرگذاری کاهش ارزش پول ملی در بازارهای کالایی بکاهند. این در حالی است که تجربه نشان داده است کاهش ارزش پول ملی، انتظارات تورمی و نوسان نرخ ارز در بازار داخل، به رفتار معامله گران در تمامی بازارهای کالایی جهت می دهد و در نهایت نرخ فروش یک محصول در بازار براساس این فاکتورها تعیین می شود. با این حال، سیاستگذاران حوزه معدن و صنایع معدنی کشور معتقدند که الگوی فعلی در تعیین قیمت پایه کاتد مس، حدود 2 سال برای تعیین قیمت پایه تمامی محصولات زنجیره فولاد، از سنگ آهن تا محصول نهایی به استثنای ورق فولادی، اجرایی شده و کاهش رقابت و ثبات بیشتر در بازار را به همراه داشته است. از همین رو اجرای این الگو در خصوص سایر فلزات از جمله آلومینیوم و روی نیز در دستور کار قرار گرفت.

البته بررسی روند معاملات محصولات صنعتی در رینگ فیزیکی نشان می‌دهد که انتظارات تورمی و نوسان نرخ ارز بیشترین تاثیر را بر رفتار معامله‌گران دارد و در صورت افزایشی شدن این پارامترها، بهای کامودیتی‌ها در رینگ داخلی نیز افزایشی می‌شود.

Submitted by karkhane on