ظرف ماههای گذشته بازنویسی قانون اساسی شیلی که بخش قابل توجهی از آن یادگار دوران حکومت پینوشه بود مطرح شد. توسعه معادن شیلی در سالهای گذشته براساس قوانین وضع شده در دوران حکومت 17 سال پینوشه بر این کشور آمریکای جنوبی انجام شده است. ظرف ماههای گذشته تغییر لایحه مالیات و حق امتیاز از معادن در شیلی مطرح و به تصویب مجلس سنا این کشور نیز درآمد. در شرایطی که برخی فعالان بازارهای کالایی اجرایی شدن این لایحه جدید را زنگخطری جدی برای عرضه جهانی مس تلقی میکنند، روی کار آمدن رئیسجمهوری از جبهه چپ در شیلی، عملیاتی شدن لایحه تغییر مالیات معادن شیلی را قوت بیشتری بخشید.
برآورد میشود اگر این لایحه جدید بدون تغییر تصویب و اجرایی شود تولید حدود یک میلیون تن مس معدنی در دنیا در معرض خطر قرار گیرد که این رقم حدود 4 درصد عرضه جهانی این محصول را شامل میشود.
فرار سرمایهگذاران از معادن شیلی با تغییر قوانین مالیاتی
در طرح جدید پیشنهادی از سوی شیلی از این پس تا 75 درصد سود حاصل از عملیات معدنکاری در این کشور باید برای صرف برنامههای اجتماعی شود. شرکتهای اصلی بهرهبردار معادن مس شیلی از جمله BHP میگویند تصویب و اجرایی شدن این قوانین باعث میشود تا از سویی بهای مس در بازارهای جهانی افزایشی شود و از طرف دیگر سرمایههای جدید جذب ذخایر معدنی این کشور آمریکای جنوبی نشود که این موضوع خود ریسکی در جهت تامین بلند مدت و پایدار فلز سرخ خواهد بود.
در این شرایط پیروزی گابریل بوریک ( Gabriel Boric) در اوایل دسامبر 2021 بهعنوان رئیسجمهور جدید شیلی با توجه به عقاید چپگرایانه وی، زمینه تبدیل این لایحه به قانون را تقویت بخشید.
بوریک 35 ساله و تحصیلکرده رشته حقوق است؛ وی در دوران نامزدی انتخابات وعده داد تا مدل اقتصاد نئولیبرال شیلی را به خاک بسپارد. البته او در ادامه این گفته را تعدیل کرد، اما همچنان بر این باور است که باید نقش دولت در اقتصاد بیشتر شده و دولت حق انتفاع بیشتری از فعالیتهای اقتصادی این کشور که عمدتا نیز بر معدنکاری استوار شده داشته باشد.
اولویت محیطزیستی جایگزین توسعه معادن میشود
گابریل بوریک در یکی از سخنرانیهای خود در دوران نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شیلی اعلام کرد که با طرحهای معدنی که محیط زیست را تخریب میکنند بهویژه پروژه بهرهبرداری از معدن مس و سنگآهن دومینگاه که امسال شروع به کار کرد مخالفت خواهد کرد.
وی گفت: ما پروژههایی که به ویران شدن کشورمان بینجاند را نمیخواهیم. نابود کردن زمین یعنی نابودی خودمان. توقف پروژه معدنی دومینگا نشان خواهد داد که ما مناطق بیشتری از دنیا را نابود نخواهیم کرد.
تولید مس شیلی در ماه سپتامبر 2021 به پایینترین میزان در هفت ماه اخیر رسیده که دلیل آن اختلالات در بخش کارگری، از جمله اعتصاب تقریبا یک ماهه در معدن کودلکو آندینا در نزدیکی سانتیاگو پایتخت این کشور بود.
در این شرایط و با روی کار آمدن فردی از حزب چپ سیاسی در شیلی میتوان انتظار داشت که اختلال در بخش عرضه مس ظرف سال آینده میلادی شدت بیشتری به خود گیرد که این موضوع سیگنالی در جهت صعود قیمتی فلز سرخ بهشمار میرود.