دنیای بورس | بعد از حدود سه ماه و نیمِ طاقتفرسا برای سهامداران، اکنون روند بورس بهبود پیدا کرده است. از اواسط مرداد تا اواخر آبان شاخصکل در اغلب روزها نزولی بود و معدود صعودهایی هم که داشت، با افت بیشتر همراه میشد. در نتیجه این موضوع ارزش سبدسهام سهامداران افت 40 تا 60 درصدی را تجربه کرد. از سوی دیگر نقدشوندگی در بازار سرمایه به شدت کاهش یافته بود به نحوی که 18 آبان ارزش معاملات خرد کمی بیش از 2 هزار میلیارد تومان بود.
در این شرایط برخی از سهامداران در صف فروشها گیر کرده بودند و راهی برای نقدکردن سهامشان نداشتند. از سوی دیگر آنهایی نیز که صبر پیشه کرده بودند، آب رفتن دارایی های خود را نظاره می کردند. اما اکنون بازار نشانههایی از روزهای سبزپوشی خود در چهار ماه نخست سال را نشان میدهد.
صف فروشها یکی پس از دیگری در حال جمع شدن است و شاخص کل از کف خود نزدیک به 20 درصد رشد داشته است. ارزش معاملات خرد روزانه رشد چشمگیری داشته است و به مرز 20 هزار میلیارد تومان رسیده است. بازارهای موازی نیز تعطیل شدهاند و در این شرایط بورس در کانون توجه سرمایهگذاران قرار گرفته است. اما در این شرایط چند نکته را نباید فراموش کرد.
نخست آن که در روزهای خرسی بورس، بسیاری از سهامداران متوجه اشتباهاتِ سرمایه گذاری خود شدند. سبدسهام برخی از سهامداران تنوع لازم را نداشت و برخی حتی تمام سرمایه خود را روی یک یا دو سهم تقسیم کرده بودند. گروهی از سرمایهگذارانی هم که ریسک گریز بودند، نمادهای پرریسک را به سبد خود اضافه کرده بودند. برخی نیز بدون تحلیل و صرفا از روی شنیدهها و توصیهها دست به خرید میزدند و هر سه گروه در زمان ریزش شاخصکل، متوجه استراتژی نادرست خود شدند. حال این روزها که شاخصکل روند صعودی دارد و معاملات اغلب نمادها به تعادل رسیده است، بهترین فرصت برای ارتقا استراتژی و اصلاح پورتفو است.
از سوی دیگر بررسی روند بورس در 12 ماه گذشته بیانگر این است که قوانین و تصمیمات خلق الساعه می تواند بر روند بورس تاثیر منفی بگذارد. سهامداران در ماه های گذشته به یاد دارند که کاهش ضریب اعتباری کارگزاریها، تقسیم زمان معاملات به دو بخش، انجام معاملات برخی نمادهای خاص در زمانی غیر از زمان عادی بازار، روند نامشخص در فروش سهام عدالت، محدود کردن صندوقهای درآمد ثابت برای سرمایه گذاری در سهام و بسیاری از خبرهایی که اغلب عصر چهارشنبه منتشر میشد، چه ضربهای به روند بورس وارد کرد. حال در شرایطی که اختلالات هسته معاملات هم برطرف شده است و به نظر میرسد رفتار بازار هم معقولتر و تحلیلیتر شده است، بهتر است مسئولان سازوکار مشخصی برای بهبود اصلاح قوانین بورس در نظر گرفته شود که مهمترین آن، عدم وضع قوانین هیجانی است.
نکته آخر هم این که شطرنج بازان حرفهای در پایان هر مسابقه، بارها و بارها مسابقه خود را آنالیز کرده و گاهی اوقات آن را بازسازی می کنند. حالا که بازار متعادل شده است، بهترین فرصت برای سهامداران است که استراتژی معاملات خود در 8 ماه گذشته را بررسی کنند و دلایل رشد و ریزش ارزش داراییشان را آنالیز کنند. در این مسیر نکات فراوانی وجود دارد که نشان می دهد که کدام سودها تصادفی و از روی بخت و اقبال بوده است و کدام زیانها به اشتباهات سهامدار باز می گردد.
روز گذشته اگرچه شاخصکل رشد 38 هزار واحدی داشت و از میانههای کانال یک میلیون و 400 هزار واحد بالاتر رفت اما نباید فراموش کرد که هر موج صعودی به زمانی برای اصلاح و استراحت نیاز دارد. شاید در معاملات امروز و رسیدن شاخص، کل به مقاومت پیش رو در محدوده یک میلیون و 480 هزار تا یک میلیون و 500 هزار واحد، حجم عرضهها سنگینتر شود. در نتیجه دوری از هیجانها باید اولویت اصلی سهامداران (چه برای خرید و چه برای فروش) باشد.