دنیای بورس: در کنار تمام مواردی که در مقدمه مطلب به آنها اشاره شد نظرسنجی هفتگی «دنیای بورس» را در نظر بگیرید: بیش از 80 درصد کارشناسان و سهامداران شرکتکننده در این نظرسنجی معتقدند که بورس تهران در هفته جاری صعود ملموس خود را ادامه خواهد داد. با این وجود به نظر میرسد توجیهها از رشد باپشتوانه بورس چندان قدرتمند نیستند. تنها دو عامل بورس را به صورت مشخص به پیش میبرند و آن اقبال عموم به بازار سهام و تداوم ورود قدرتمند نقدینگی به بازار است. این که این وضعیت تا کجا ادامه مییابد پرسشی با پاسخی بسیار سخت و شاید ناممکن باشد. تا آنجا که بعید نیست بازگشت روند خیلی بیسروصداتر از آنچه سهامداران تازهوارد انتظار دارند از راه برسد. بنابراین به نظر میرسد «نظارهگری صرف» در بازار فعلی چندان کار عاقلانهای نباشد. در عوض آن، همچنان رصد روزانه و مداوم معاملات ضرورت دارد.
نمای پایانی بازار جهانی
شاید مهمترین اتفاق در بازار کامودیتیها در پایان هفته گذشته بازگشت قیمت نفت (قرارداد سررسید ماه ژوئن) از محدوده 10 دلار در بشکه باشد. به این ترتیب نفت WTI آخرین معاملات هفته را در محدوده بالاتر از 17 دلار به ثبت رساند. اگر چه این سطوح به هیچ وجه مقبول کشورهای نفتی نیست با این وجود بازگشت موقت از محدوه منفی قیمت میتواند برای برخی فعالان بازارهای مالی دلگرمکننده باشد. از سوی دیگر باید توجه داشت که دونالد ترامپ دستهای دیگر از تلاشها را به کار بسته تا از قیمت طلای سیاه حمایت کند. مسالهای که کارساز بودن آن، به رفع بحران کرونا و همچنین عزم کشورهای تولیدکننده نفت برای کاهش تولید وابسته است.
در سوی دیگر در قیمت فلزات اساسی، با بازار مرجع لندن، اتفاق خاصی در پایان هفته رخ نداد. مس اگر چه فراز و فرود محدودی را تجربه کرد نهایتا در نزدیکی 5200 دلار در هر تن به کار خود پایان داد. روی در نزدیکی 1900 دلار، آلومینیوم در سطح 1516 و سرب در سطح 1626 دلار در تن متوقف شدند.
ضمن آن که به نظر میرسد انتظارات برای کشف زودهنگام داروی بیماری کووید-19 با سرخوردگی مقطعی همراه شده و این مساله رشد قیمت طلا را به دنبال داشته است. ممکن است در شرایطی که بورس تهران بیتوجه به تمامی متغیرهای اساسی پیش میرود بحران اقتصادی در جهان نیز اهمیت خاصی برای صعود قیمت سهام (در مقطع فعلی) نداشته باشد؛ اما فاصلهگیری هر چه بیشتر از سطوح ارزندگی میتواند عمق بحران بعدی را بیشتر کند.
فشار دوگانه بر گزارشهای ماهانه
به طور سنتی انتظار میرود گزارشهای ماهانه فروردین به دلیل مقارن شدن با تعطیلات نوروزی از باقی ماههای سال ضعیفتر باشد. حالا گسترش ویروس کرونا نیز مزید بر علت شده تا برخی گزارشهای ماهانه ضعف دوچندانی را به نمایش بگذارند. اگر چه همانگونه که اشاره شد این مساله نیز در معادلات فعلی معامله سهم نادیده گرفته شده است. تا آن جا که روز چهارشنبه میشد نمادهایی را نام برد که بعد از اصلاح محدود قیمت در محدوده صف خرید قرار گرفتند و این در حالی بود که گزارش ماهانه به شدت ضعیفی را روانه کدال کرده بودند.
خروج اضطراری و آگاهانه!
مسالهای که طی این روزها در بازار سهام به شدت جالب توجه است آن است که حتی بسیاری از بازیگران تازهوارد مدعیاند به وجود حباب در سهام واقفاند و انتظار برای ریزش بازار را دارند. تنها مسالهای که در این بین وجود دارد آن است که زمان ریزش در نظر برخی قطعیتر و در نگاه برخی دیگر (که بیشتر کارشناسان بازار را نیز در بر میگیرد) نامعلوم است.
گویی اکثر بازار این واقعیت را پذیرفته است که ریزش سهام گریزناپذیر خواهد بود. در عین حال کمتر کسی میل دارد از ریسک حضور در سهام در مقطع فعلی صرفنظر کند. چرا که عمده افراد میپندارند که توان آن را خواهند داشت که با کوچکترین نشانهها از ریزش بازار راه خروج را در پیش بگیرند. با این حال این فرض آخر کمی خوشبینانه به نظر میرسد.
بنابراین در عین حال که نمیتوان به معاملهگران توصیه کرد از بازدهیهای بعد از این بازار سهام چشم بپوشند، باید توصیه کرد رعایت حدی از احتیاط را در برنامه خود داشته باشند و نشانههای بازار را با دقت و بدون کاهلی تحتنظر بگیرند.