دنیای بورس-سلیمان کرمی: عرضه اولیه یک و نیم میلیارد سهم از صباتامین روز چهارشنبه انجام می‌شود. محدوده قیمتی عرضه 1100 تا 1200 در نظر گرفته شده است و با توجه به نقدینگی مورد نیاز حدود 1800 میلیارد تومان می‌توان انتظار داشت که تا بیش از 900 هزار تومان به هر کد معاملاتی سهم اختصاص یابد. سرمایه فعلی صباتامین 15 میلیارد سهم با قیمت اسمی 100 تومان (معادل 1500 میلیارد تومان) است که شرکت برنامه افزایش سرمایه تا 2 هزار میلیارد تومان را نیز به نظر در دستور کار دارد.
نگاهی مختصر به وضعیت صبا تامین می‌تواند علت اشاره به گران‌فروشی را مشخص کند. بر اساس صورت‌های مالی 9 ماه منتهی به پایان بهمن 98 ارزش پرتفو بورسی صباتامین 13300 میلیارد تومان بوده است که با توجه به بهای تمام‌شده 3360 میلیارد تومانی ارزش افزوده حدود 10 هزار میلیارد تومانی را برای «صبا» ایجاد کرده بود. حال اگر قیمت روز سرمایه‌گذاری‌های بورسی صباتامین با فرض ثبات در تعداد سهام تحت مالکیت این سرمایه‌گذاری نسبت به پایان بهمن در شرایط کنونی در نظر گرفته شود می‌توان گفت که ارزش روز پرتفو بورسی صباتامین حدود 17 هزار میلیارد تومان است. بر این اساس مازاد بر ارزش دفتری حدود 13500 میلیارد تومانی برای صباتامین در بخش سرمایه‌گذاری‌های بورسی شاهد هستیم.
ارزش دفتری صباتامین در پایان بهمن حدود 4700 میلیارد تومان بوده است. اما سرمایه‌گذاری‌های غیربورسی صباتامین نیز جالب توجه است. «صبا» 41 درصد از تامین سرمایه امین را در اختیار دارد که بر اساس آخرین اطلاعات موجود می‌توان در حالت خوشبینانه (با در نظر گرفتن قیمت‌های کنونی شرکت‌های تامین سرمایه بورسی) سهم صبا تامین از تامین سرمایه امین را می‌توان حدود 1300 میلیارد تومان تخمین زد. اگر تخمینی از شرکت‌های کارگزاری بر اساس میزان سود و همچنین سرمایه‌گذاری هامون شمال (بر اساس آخرین اطلاعات موجود در کدال) را نیز در نظر بگیریم به ارزش روز حدود 1400 میلیارد تومانی در تخمین خوشبینانه از این بخش پرتفو صباتامین می‌رسیم. 3 درصد سهم صبا در شرکت ملی نفتکش نیز اگر هم‌تراز با شرکت‌های کشتیرانی لحاظ شود، حدود معادل هزار میلیارد تومان به ارزش روز پرتفو صبا اضافه خواهد شد. از محل اختلاف ارزش روز پرتفو غیربورسی با بهای تمام‌شده این سرمایه‌گذاری‌ها نیز باز هم با تخمین خوشبینانه به حدود 3500 میلیارد تومان می‌رسد.
بر این اساس خالص ارزش دارایی‌های (NAV) صبا تامین با لحاظ تخمین‌های رویایی خوشبینانه حدود 23 هزار میلیارد تومان خواهد بود. NAV هر سهم صباتامین در حالت خوشبینانه محض حدود 1500 تومان است. از گذشته در بورس تهران با دلایل مشخص و منطقی مرسوم بود که سرمایه‌گذاری حداکثر تا 70 درصد خالص ارزش دارایی‌ها، ارزش‌گذاری شود حالا این‌که شرکتی با 80 درصد NAV روی میز عرضه قرار گرفته است از گران‌فروشی فاحش در این عرضه اولیه حکایت دارد.
طی 5 روز معاملاتی این احتمال وجود دارد که این سهم از سقف خالص ارزش دارایی‌های خود عبور کند. دغدغه مقام ناظر برای کاهش التهاب نقدینگی در سهام کاملا قابل درک است و در این میان عرضه اولیه و واگذاری گسترده سهام از سوی شرکت‌های دولتی و خصولتی یکی از راه‌کارهای اثرگذار در این شرایط است. اما واقعا با هدف کاهش التهاب سهام می‌توان یک حباب تازه را به ساختار بازار سرمایه اضافه کرد. لازم به ذکر است که در اصلاحیه امیدنامه صباتامین خالص ارزش دارایی‌ها حدود 1640 تومان در 28 اسفند 98 عنوان شده است که چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. با این حال با احتساب همین ارزش برآوردی شرکت از ارزش ذاتی با چه استدلالی شرکت سرمایه‌گذاری در قیمتی بیش از 70 درصد ارزش ذاتی عرضه اولیه می‌شود؟ باید به زکوثر که پیش از سال جدید عرضه شد و در شرایط کنونی 20 درصد بیشتر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شود اشاره کرد.
نکته پایانی نیز به جهش سود صبا تامین در سال 98 باز می‌گردد که این جهش سود ناشی از فروش سرمایه‌گذاری‌ها بوده است. از مجموع 2700 میلیارد تومان سود خالص صباتامین در دوره 9 ماهه حدود 2070 میلیارد تومان به فروش سرمایه‌گذاری‌ها اختصاص دارد که می‌تواند قابلیت تکرار نداشته باشد.