دنیای بورس: شاخص سهام در یک قدمی کانال ۵۱۳ هزار واحدی کارنامه سال گذشته را به پایان رساند. اما بار دیگر دودستگی‌ها در بازار سهام به اوج خود رسیده و باید دید این بار کدام گروه پیروز می‌شوند. آیا بورس تهران در فضای انتظارات تورمی به رکوردهای تازه‌ای دست می‌یابد یا مشابه بازارهای جهانی سهام، ترس از کرونا منجر به عقب‌نشینی قیمت‌ها می‌شود؟
دل‌خوشی‌های بورس‌بازی در قرنطینه
سطح نااطمینانی‌های بورس چنان زیاد است که ارائه روندی برای بلندمدت یا حتی میان‌مدت کاری بیهوده یا حداقل غیردقیق به نظر می‌رسد. حتی در بازارهای جهانی نیز سرگیجه معامله‌گران کاملا مشهود است و نمی‌توان این رویداد را با شرایطی مشابه قبل مقایسه کرد. به گزارش بلومبرگ تعطیلی کارخانه‌های جهان غرب به بیشترین سطح از زمان جنگ جهانی دوم رسیده است؛ این موضوع آن قدر عجیب و ترسناک است که ارائه هرگونه پیش‌بینی را بی‌مایه نشان می‌دهد. به ویژه آنکه همه انسان‌ها در این جنگ نابرابر در یک سمت قرار گرفته‌اند و ویروس کرونا در سوی دیگر و کاملا غیرقابل پیش‌بینی.
حال که محدودیت‌های بسیاری برای ارائه مسیر درست در آینده وجود دارد، باید همگام با متغیرهای کوتاه‌مدت حرکت کرد و در این جاده مه‌آلود به نشانه‌های بین مسیر توجه بیشتری کرد. البته این روش طبیعتا برای کسانی است که ریسک‌پذیری مناسبی دارند. بدون شک در این فضای نااطمینانی بزرگ، افراد ریسک‌گریز نباید فعالیتی تا معلوم شدن وجه‌های بیشتری از وضعیت جدید در بازار سهام داشته باشند. بنابراین، مخاطب این گزارش افراد با قابلیت ریسک‌پذیری است که می‌توانند شوک‌های احتمالی را پذیرا باشند.
حال که قرار است در میان بورس‌بازان قرار بگیریم و نوسان‌های کوتاه‌مدت برایمان اهمیت یافته است باید بدانیم که در کوتاه‌مدت هیجان‌ها و روایت‌های تعیین‌کننده رفتار توده سرمایه‌گذاران جایگاه ویژه‌ای دارد. پس با هم برخی از عواملی که می‌توانند محرک یا ضدمحرک خریداران سهام باشند را بررسی می‌کنیم.
اول، توقف ریزش‌های سهام در روزهای پایانی سال بود. حدود دو هفته شاهد افت‌های نسبتا ممتد قیمت‌ها در بورس تهران بودیم و همین امر بسیاری را نگران آینده و آماده ادامه اصلاح کرده بود. اما روزهای پایانی سال مطابق الگوی سنتی شاهد چرخش قیمت‌ها و افزایش خریداران بودیم. این موضوع بار دیگر احتمال ادامه صعود قیمت‌ها را در دل بورس‌بازان زنده کرد. سرمایه‌گذارانی که احتمالا به مساله دومی نیز نیم‌نگاهی دارند. در واقع معاملات کم‌حجمی که عموما در تعطیلات عید رقم می‌خورد به ویژه در سمت عرضه می‌تواند فرصت مناسبی برای جولان خریداران و طرفداران صعود باشد.
نکته سوم به ادامه جریان نقدینگی بر‌می‌گردد که هنوز برای حفظ ارزش خود به دنبال پناهگاه مطمئنی است. شاید در فضای نیمه‌تعطیل بازارها و با توجه به محدودیت‌های مختلفی که بازارهای رقیب دارند، بورس همچنان پناهگاه این پول‌های سرگردان باقی بماند. انتظارات تورمی که با ظهور ویروس کرونا در ایران تقویت نیز شده است عامل چهارمی است که می‌تواند بورس‌بازان را در سمت خرید باقی نگه دارد.
موضوع پنجم اما، هرچند از نظر اثر اقتصادی می‌تواند در تضاد با موارد قبلی قرار گیرد به برخی سیگنال‌های غیراقتصادی در لابه‌لای سخنان مقامات دولتی بر‌می‌گردد. جایی که نشانه‌هایی از امکان بهبود روابط بین‌المللی دیده می‌شد و می‌تواند دست‌مایه سهامداران در این روزها قرار گیرد.
در سوی دیگر، تردیدکنندگان وجود دارند که بر مبنای تحلیل‌های متعددی بر پایان جولان بورس تاکید دارند. هرچند تاکید بر نسبت‌های ارزش‌گذاری که توجیه قیمت‌های فعلی سهام را دشوار می‌نماید و زمان اصلاح فرا رسیده است دیگر خریدار جدی میان اهالی بورس ندارد، اما برخی مشاهدات از فروشندگان اثرگذار و مورد توجه بورس‌بازان می‌تواند عرضه‌کنندگان را نیز دست به ماشه نگه دارد. در واقع گروه‌هایی که معتقدند پذیرش ریسک کنونی بورس تهران از توان خارج شده افزایش یافته و همین موضوع به دوگانگی نگاه‌ها به مسیر بعدی سهام دامن زده است. به ویژه آنکه تردیدها از اثر واقعی کرونا بر اقتصاد ایران بالا گرفته و نمی‌توان با اطمینان کامل از نگرانی‌های این افراد چشم پوشید. در تقابل این دو دیدگاه، پیگیری روزانه معاملات اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند و باید دید عواملی که فعلا وزنه مثبت را سنگین‌تر نشان می‌دهد تا چه حد در مقابل عرضه‌های احتمالی دوام می‌آورد.