دنیای بورس: زمان زیادی تا پایان سال 98 باقی نمانده است و با وجود ریزش بیش از 11 درصدی شاخص کل از سقف تاریخی خود طی یک هفته اخیر اما همچنان سالی که گذشت برای بورس‌بازان یک سال رویایی محسوب می‌شود. گرچه در این روزهای پایانی ادامه هراس از بازار جهانی و اثر کرونا بر اقتصاد داخلی احتمال فشار بر قیمت سهام را نگه داشته است که میتواند از میزان بازدهی شاخص کل در سال 98 بکاهد. با توجه به حجم بالای اخبار و اتفاقات این روزها به صورت مختصر به برخی از اخبار و اثرات آن بر قیمت سهام در ادامه اشاره می‌شود که میتواند علاوه بر وضعیت معاملاتی روزهای آینده بر سهام در آغاز 99 نیز اثرگذار باشد.
چتر نجات بانک‌های مرکزی برای بازار جهانی
تقریبا تمام بانک‌های مرکزی اقتصادهای بزرگ جهان به دنبال کاهش نرخ بهره برای حمایت از بازارها برآمده‌اند. سیاست‌های انبساطی برای حمایت از بازارها و در پی هراس از ضربه کرونا به اقتصاد جهانی بار دیگر به بیشترین میزان خود از بحران 2008 رسیده است. فدرال رزرو آمریکا شب گذشته در یک اقدام کم‌سابقه نرخ بهره را یک درصد (هر پله کاهشی یا افزایشی نرخ بهره توسط فدرال رزرو معمولا 0.25 درصد بوده است) دیگر نیز کاهش داد تا در کمتر از یک ماه نرخ بهره آمریکا به بازه صفر تا 0.25 برسد. اقدام فد به منظور حمایت تمام‌قد از بازار جهانی در حالی رخ داد که به عقید برخی چنین اقدامی در کاهش سریع نرخ بهره میتواند ابزار کنترلی را از دست فدرال رزرو خارج کند و همین موضوع میتواند ریسک سنگینی را به دنبال داشته باشد. البته تجربه پیشین حمایت فدرال رزرو از بازارها تا حدود زیادی در ذهن فعالان بازار جهانی کارساز بوده است و همین موضوع نیز انتظار برای واکنش بازارها در شرایط کنونی را تشدید کرده است.
شب گذشته با وجود خبر کاهش نرخ بهره در اقتصادهای مختلف بازار کالایی در مسیر نزولی کار خود را آغاز کرد. در بازارهای شرق اسیا و اقیانوسیه نیز فعلا افت قیمت سهام را شاهد هستیم. اما تا پایان امشب نوسان قمیتی سهام و بازار کالایی به خصوص در اروپا و آمریکا کاملا مورد توجه است. این موضوع به خصوص زمانی بیشتر توجه را جلب می‌کند که تنها سه روز دیگر به پایان سال 98 باقی مانده است و بورس تهران پس از پایان معاملات این هفته، سه‌شنبه هفته آینده دوباره بازگشایی می‌شود که میتواند دستخوش نوسانات قابل توجهی ناشی از رخدادهای بازارهای جهانی در تعطیلات بورس تهران شود.
ادامه حمایت ارز از سهام
دیروز نیز دلار به رشد خود در کانال 15 هزار تومان ادامه داد. البته میزان رشد چندان محسوس نبود ولی نزدیک شدن به سطح 16 هزار تومان در بازار آزاد میتواند اثر خود را در فضای روانی معاملات سهام نیز منعکس کند. گرچه به صورت کلی در سایه سنگین کرونا بر اقتصاد کشور از حجم تجارت کاسته شده است و در نتیجه اثرات خود را بر معاملات نقدی و حواله‌ای ارز نیز منعکس کرده است اما نگرانی از اثرات افت قیمت جهانی و کرونا بر آینده اقتصاد کشور به سایر نگرانی‌ها مانند بودجه در ماه‌های قبل نیز اضافه شده است که به عقیده کارشناسان میتواند سیگنال‌های تورمی برای آینده اقتصاد کشور را تقویت کند.
اختلال سنگین در سیستم معاملات
یکی از مشکلات این روزهای بازار سهام که بیش از همیشه نمایان شده است معضل سیستم معاملات است. دیروز نماددهای فرابورسی برخلاف همیشه از ساعت 11 شروع به پذیرش سفارش معاملاتی گرفتند و معاملات این نمادها تا ساعت 14 نیز ادامه داشت. امروز نیز بعید نیست این اتفاق دوباره رخ دهد. به صورت مشخص سیستم معاملات نیازمند به روزرسانی قابل توجه است که البته به عقیده اهل فن این به روزرسانی در شرایط تحریم دشوار بوده و برخی از مدیران بورسی از تلاش برای استفاده از دانش داخلی جهت طراحی سیستم جدید می‌گویند. اما قطعا مشکلات سیستم معاملات اثر مهمی بر معاملات سهام و تصمیم‌گیری معامله‌گران خواهد داشت و این ریسک باید هر چه سریعتر حذف شود.
کاهش فشار فروش پایان سال؟
معمولا در پایان سال و با نزدیک شدن به آغاز سال جدید فشار فروش در عمومیت سهام به دلیل تامین نقدینگی افزایش می‌یابد و اگر سمت تقاضا ضعف نسبی از خود نشان دهد سهام نیز مسیر نزولی را تجربه می‌کند. برخی از فعالان بازار به اثر افزایش فشار فروش پایان سال بر نزول سهام در روزهای اخیر اشاره دارند که به عقیده آن‌ها حذف این فشار فروش میتواند بار دیگر و با وجود فشار عوامل منفی سهام را به مدار مثبت بازگرداند.
مسیر دشوار افزایش سرمایه‌ها در پایان 98
طی روزهای اخیر اتفاقات نادری در قبال انجام افزایش سرمایه شرکت‌ها رخ داده است. در این خصوص می‌توان به لغو مجمع عمومی فوق‌العاده جهت تصمیم‌گیری در خصوص افزایش سرمایه برخی از شرکت‌های گروه خودرو اشاره کرد. امروز نیز انتظار برای برگزاری مجمع افزایش سرمایه خگستر وجود دارد و با انتشار مجوز سازمان بورس باید در انتظار برگزاری این مجمع بود. کرونا یکی از دلایل لغو مجامع طی روزهای اخیر مطرح شده بود که گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو از برگزاری مجمع به صورت غیرحضوری و آنلاین خبر داده است. فردا نیز مجمع ایران‌خودرو باید برگزار شود و باید منتظر ماند که آیا سازمان با میزان افزایش سرمایه ایران‌خودرو موافقت خواهد کرد یا خیر.
روز گذشته اما با افزایش سرمایه 160 درصد بانک از سود انباشته موافقت نشد و علت آن نیز بندهای حسابرسی صورت‌های مالی مطرح شد. با این حال چند ساعت بعد از مخالفت با این افزایش سرمایه بار دیگر این بانک پیشنهاد افزایش سرمایه بیش از 340 درصدی از تجدید ارزیابی را ارائه داد که میتواند بر قیمت سهام موثر باشد. در حالی‌که بر تعداد افزایش سرمایه‌ها افزوده شده است مجوزهای سازمان بورس میتواند بر روند قیمتی سهام اثر قابل توجهی داشته باشد.
همان‌طور که اشاره شد روزهای پرخبری را پشت سر می‌گذاریم و همچنان می‌توان انتظار تشدید نوسان را در بازار سهام ایران و کل جهان را داشت بر این اساس معامله‌گران توصیه می‌شود که بیش از همیشه نسبت به اخبار هشیار باشند.