سهام همه را جا گذاشت | سناریوی محتمل در بورس

به گزارش «دنیای بورس» به نقل از دنیای اقتصاد، شاخص بورس تهران با جهش حدود ۱۲ هزار واحدی نه تنها افت روز دوشنبه را جبران کرد، بلکه بر قله جدیدی ایستاد. بنابراین رشد سهام پس از شوک ناشی از شهادت سپهبد سلیمانی برای پنجمین هفته متوالی ادامه یافت. در این بازه زمانی که شاخص کل افزایش حدود ۳۰ درصدی را ثبت کرده است، حدود نیمی از سهم‌ها بازدهی‌هایی بیش از این مقدار را تجربه کرده‌اند. به نظر می‌رسد همچنان فشار نقدینگی و نبود تصوری از امکان زیان موتور رونق بورس را فعال نگه دارد.

دوشنبه هفته جاری بود که سنگین‌ترین افت‌ شاخص کل بورس تهران از هنگام ترور سردار شهید سلیمانی رقم خورد. همزمانی این افت شدید با ابراز نگرانی برخی از فعالان بازار درخصوص حبابی شدن قیمت بسیاری از سهم‌ها موجب شد تا بسیاری از ریزش ادامه‌دار قیمت‌ها سخن گویند. البته در جبهه مقابل عده‌ای دیگر از تحلیلگران اعتقاد داشتند که سطوح فعلی ارزش معاملات جلوی افت بازار را می‌گیرد و افت روز دوشنبه جبران می‌شود.

همین اتفاق نیز رخ داد و روز گذشته دماسنج اصلی بورس تهران تغییر مسیر داد و با ثبت بیشترین رشد خود طی یک ماه اخیر، به یک رکورد جدید دست یافت. به این ترتیب شاخص کل سهام در دوره پساشوک با رشد حدود 30 درصدی همراه شد که نگاهی به عملکرد شرکت‌ها در دوره مورد بررسی از رشد حداکثری قیمت سهام در این دوره حکایت دارد. به‌طوری‌که بیش از نیمی از سهم‌ها رشد به مراتب بیشتر از شاخص کل را تجربه کرده‌اند و در مقابل بنگاه‌های انگشت‌شماری بودند که با اصلاح قیمت سهام خود در دوره پساشوک مواجه شدند.

استراحت‌های کوتاه

از اواخر مهر ماه سال‌جاری تا اوایل آذر ماه، طی 27 جلسه معاملاتی، شاخص کل بورس تهران بین محدوده 300 تا 310 هزار واحد نوسان می‌کرد. اما بعد از این تاریخ بود که به‌واسطه رشد نرخ ارز و در پی آن افزایش ارزش معاملات خرد شاهد رشدی دیگر در بازار سهام بودیم. از ششمین روز آذر که دماسنج اصلی بازار سقف مقاومتی را شکاند تا روز گذشته 53 جلسه معاملاتی را پشت‌سر گذاشته‌ایم.

در این دوره تنها در 10 روز کاری نماگر اصلی بازار روند نزولی را پیمود و در بیش از 81 درصد از جلسات معاملاتی این شاخص در مدار صعودی بود. برآیند این 53 جلسه هم رشد 48 درصدی شاخص سهام بوده است. نکته جالب توجه در این بین آن است که از 10 جلسه معاملاتی نزولی بازار طی این مدت، چهار روز مربوط به هفته بعد از شهادت سردار سلیمانی بوده و در 6 روز کاری دیگر هم فقط یک بار شاهد افت بیش از یک درصدی بودیم و در دیگر جلسات افت‌های شاخص کل بسیار خفیف بوده است.

نکته جالب توجه در این بین رشدهای شدید بازار بعد از جلسات منفی است. اولین روز منفی در این دوره مربوط می‌شود به 20 آذر. در این روز نماگر اصلی بورس تهران تنها 48 واحد افت کرد. بعد از این جلسه اما بازار سهام طی 9 روز کاری پی‌درپی مثبت بود و به بازدهی بیش از 7/ 6 درصدی دست یافت. افت بعدی دماسنج اصلی بورس تهران در دهمین روز دی‌ماه بود. شاخص کل در این روز با افت 1171 واحدی (معادل 3/ 0درصد) مواجه شد و باعث شد تا برخی از سهامداران نگران افت شدید در بازار شوند.

اما بعد از این افت هم شاخص سهام طی پنج جلسه رشدهای بالایی را ثبت کرد. به‌طوری که در این پنج روز کاری شاهد رشد بیش از 4/ 6 درصدی نماگر اصلی بازار بودیم. اما این روند پرشتاب با ترور سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی پایان یافت و در هفته پس از شهادت سردار برخلاف حمایت‌های شدید از بازار سهام طی چهار جلسه معاملاتی شاهد افت 3/ 6 درصدی بورس تهران بودیم.

اما با گذر از یک هفته سخت برخی از ریسک‌های سیستماتیک بازار که طی دو سال گذشته با خروج ترامپ از برجام تشدید یافته بود، یک‌باره کاهش یافت. همین عامل موجب شد تا روند صعودی بورس تهران شدت یابد. به‌طوری‌که از روز 21 دی ماه تا بیست و نهمین روز همین ماه، طی هفت جلسه معاملاتی، نماگر اصلی بورس تهران یک جهش 1/ 16 درصدی را تجربه کرد. بعد از این تاریخ طی دو روز کاری پیاپی بازار سهام با افت 1/ 1 درصدی مواجه شد تا معامله‌گران بار دیگر به سمت خرید سهام هجوم آورند و شاخص کل طی پنج روز کاری رشد بیش از 2/ 5 درصدی را تجربه کند.

در دوازدهمین روز ماه جاری شاهد یک افت 2/ 0 درصدی دیگر در نماگر اصلی بورس تهران بودیم تا نگرانی‌ها از شروع اصلاح بازار دوباره پررنگ شود. اما از روز بعد از آن بازار سهام دوباره به مدار صعودی بازگشت و تا یکشنبه هفته جاری طی 6 روز کاری، نماگر اصلی بازار با رشد 7/ 6 درصدی همراه شد. آخرین افت که شدیدترین افت بازار طی یک ماه گذشته بوده است هم روز دوشنبه رقم خورد. اما این افت هم ادامه‌دار نشد تا دیروز شاهد بیشترین رشد شاخص کل بورس از 23 دی ماه باشیم.

شتاب قیمت ها

از بیست و یکمین روز دی ماه با گذر از یک هفته پرریسک، بازار سهام بار دیگری به مدار صعودی بازگشت. بعد از این تاریخ با کم‌شدن ریسک‌های ژئوپلیتیک شاهد رشد چشمگیر ارزش معاملات خرد و در پی آن ثبت رکوردهای پیاپی توسط دماسنج اصلی بورس تهران بودیم. در این دوره که شامل 23 جلسه معاملاتی است، تنها در چهار روز کاری قیمت‌ها عقب‌نشینی کردند. در نهایت نیز برآیند این 23 روز، رشد حدودا 30 درصدی شاخص کل بورس تهران است.

نکته جالب توجه در این بین رشد نزدیک به 38 درصدی نماگر هموزن است. این شاخص از تمام نمادها، فارغ از ارزش بازار آنها، به یک مقدار تاثیر می‌پذیرد و به عبارتی دیگر میانگینی از قیمت سهم‌های بورسی است. در همین راستا می‌توان خاطرنشان کرد که در این دوره ارزش معاملات خرد (بدون احتساب معاملات بلوک و اوراق) در بورس تهران به رقم 3 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده است و در 4 روز کاری هم شاهد گذر این متغیر مهم از مرز 4 هزار میلیارد تومان بودیم.

به همین دلیل اغلب تحلیلگران اعتقاد دارند که رشدهای اخیر بورس تهران نه در پی تحلیل‌های بنیادی یا تکنیکال، بلکه به خاطر نقدینگی عظیم موجود در بورس تهران است. در همین راستا فهرستی از نمادهای بازار سهام (شامل نمادهای بورسی و فرابورسی) با بیشترین رشد قیمتی طی این 23 جلسه تهیه شده است.

در صدر این فهرست نماد «بورس» با رشد 172 درصدی قرار دارد. در جایگاه بعدی هم «ثپردیس» فرابورسی با بازدهی 169 درصدی قرار دارد. در رتبه‌های بعدی هم نمادهایی مانند «حکشتی»، «ختور»، «کفپارس» و «فرابورس» قرار دارند. ارزش بازار همه این نمادها طی 23 جلسه کاری گذشته بیش از 4/ 2 برابر شده است.

موتور محرک

همان‌طور که ذکر شد به‌نظر می‌رسد ارزش معاملات عامل اصلی رشد بازار سهام در آخرین موج صعودی است. در شرایطی که طی دو سال گذشته نه سهام شناور (سهام قابل معامله هر شرکت) افزایش چشمگیری داشته و نه در مدت اخیر شاهد عرضه اولیه شرکت بزرگی در بازار بوده‌ایم، عمق بازار سهام تغییر چندانی نداشته است. همین عامل موجب می‌شود که با افزایش نقدینگی شاهد رشد بی‌محابای قیمت سهم‌ها باشیم. در مقطع کنونی شاهد غلبه دو دیدگاه بر معامله‌گران بازار سهام هستیم.

دیدگاه اول بیشتر بین افرادی که اغلب تجربه چندانی در بازار ندارند و افت‌های شدید و رکودهای بلندمدت بورس تهران را تجربه نکرده‌اند رایج است. این دسته از بورس‌بازان به همین دلیل ریسک‌پذیری بالاتری دارند و با استناد به نقدینگی سنگین موجود در بازار سهام، عمق کم این بازار و اعتقاد به رشد عوامل موثری مانند نرخ دلار معتقدند که سطوح قیمتی سهم‌ها می‌تواند بسیار بیشتر هم شود.

اما دیدگاه دوم که بیشتر در بین باتجربه‌های بازار مطرح می‌شود با استناد به دو عامل اعتقاد دارد که رشد بازار سهام خیلی ادامه‌دار نمی‌شود. عامل اولی که این افراد مطرح می‌کنند این است که بخش عمده‌ای از فعالان حال‌حاضر بورس تهران افرادی هستند که عادت به رشدهای بالای سرمایه‌شان در هر روز دارند و تجربه انتظارهای طولانی برای بازدهی‌های نه‌چندان عجیب و غریب ندارند. به عبارتی دیگر این افراد با دیدی کوتاه‌مدت به گردونه معامله‌گران سهام پیوسته‌اند. به همین دلیل در صورت عدم رشد قیمت سهم‌هایشان به سرعت در سمت فروش حاضر می‌شوند.

در همین راستا در صورتی که بازار سهام مدتی نه چندان طولانی درجا بزند و با افت مواجه شود، بورس‌بازان تازه‌وارد با فروش‌های شدید سهام باعث می‌شوند کلیت بازار با افت مواجه شود. دومین عاملی که برخی از این سهامداران برای عدم رشد بیشتر بازار مطرح می‌کنند این است که ممکن است حتی در سطوح فعلی ارزش معاملات خرد هم شاهد افت قیمت‌ها باشیم. استناد آنها هم به گروهی مانند خودروسازی است که به‌رغم قرار گرفتن آن بر صدر فهرست صنایع با بیشترین ارزش معاملات طی روزهای گذشته یا با افت متوسط قیمت‌ها مواجه شده یا درجا زده است.

معاملات دیروز

طی روز گذشته شاخص کل بورس تهران با جهش 11 هزار و 927 واحدی به کانال 459 هزار واحدی وارد شد. رشد 7/ 2 درصدی دماسنج اصلی بازار درحالی بود که نماگر هموزن با اثرپذیری یکسان از تمام نمادها کمتر از 5/ 2 درصد به ارتفاع خود افزود. رشد بیشتر شاخص کل در پی اقبال معامله‌گران به نمادهای بزرگ بازار سهام بود.

به‌طوری‌که در روز درجا زدن شاخص صنعت خودرو، نمادهایی از چهار گروه کانه‌های فلزی، فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و بانک‌ها در سطوح بالای فهرست نمادهای با بیشترین اثرگذاری بر شاخص کل جاخوش کردند. روز گذشته متوسط قیمت‌ها در صنعت کانه‌های فلزی حدود 9/ 3 درصد و در سه گروه فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و بانک‌ها هرکدام 8/ 2 درصد رشد داشت.

روز گذشته ارزش معاملات خرد بورس تهران به 3 هزار و 462 میلیارد تومان رسید. از این بین صنعت خودرو با 401 میلیارد تومان معامله در صدر فهرست صنایع با بیشترین ارزش معاملات قرار گرفت. اما این حجم از اقبال به نمادهای خودرویی منجر به رشد قیمتی آنها نشد. به‌طوری‌که شاخص این صنعت تنها 1/ 0 درصد افزایش یافت و «خودرو» به‌عنوان نماد اول بورس تهران با بیشترین ارزش معامله با افت بیش از 2 درصدی قیمت مواجه شد.

بازار دلار | مقاومت حساس

به گزارش دنیای اقتصاد، روز چهارشنبه، روند دلار در زمستان ۹۸ ترک خورد و برای اولین بار در این فصل ساعاتی را در کانال ۱۴ هزار تومانی سپری کرد. از اول دی ماه تمام نوسانات شاخص ارزی به کانال ۱۳ هزار تومانی محدود شده بود.

برخی فعالان اعتقاد دارند‌ مرز ۱۴ هزار تومانی اهمیت زیادی برای معامله‌گران فنی بازار دارد و شکست آن می‌تواند سیگنالی برای خریدهای بیشتر باشد. گروهی نیز معتقدند بازگشت دیروز دلار به خوبی مقاومت بالای مرز ۱۴ هزار تومانی و پایین بودن امکان شکست آن را نشان می‌دهد.

در پنجمین روز هفته،‌ قیمت دلار از مرز ۱۴ هزار تومانی برای ساعاتی عبور کرد،‌ ولی در اواخر روز از آن عقب‌ نشست. به گفته فعالان،‌ در مقطعی از پنجمین روز هفته، معامله‌گران در بازار آزاد اسکناس آمریکایی را حتی با قیمت ۱۴هزار و ۶۰ تومان به متقاضیان عرضه می‌کردند؛‌ ولی حدود ساعت ۴ بعدازظهر قیمت این ارز تا عدد ۱۳ هزار و ۹۹۰ تومان عقب‌نشینی کرده بود.

بررسی روند دلار در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که بازار در ۸ ماه گذشته تنها یک بار توانسته بود بالای مرز ۱۴ هزار تومانی به کار خود پایان دهد و فردای همان روزی که مرز ۱۴ هزار تومان را شکست، به کانال ۱۳ هزار تومانی بازگشت. در مقطع فعلی،‌ قیمت حتی یک روز نتوانست بالای مرز یاد شده باقی بماند تا برخی از فعالان از این مرز، به نام مقاومت حساس دلار یاد کنند، جایی که فروش‌های بازیگران فنی افزایش پیدا می‌کند و قیمت ظرفیت رشد بیشتری را از خود نشان نمی‌دهد.

آخرین بار که دلار توانسته بود با قدرت از این مرز عبور کند، به اوایل اردیبهشت سال جاری بازمی‌گردد که دلار تقریبا دو هفته پس از آن توانست وارد کانال ۱۵ هزار تومانی شود و حتی تا سطح ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومانی بالا رفت. تمام این اتفاق‌ها هم در ۲۰ روز ابتدایی اردیبهشت ماه رخ داده بود. با این حال، به‌رغم افزایش نوسانات در روزهای اخیر فاصله زیادی با هیجان اردیبهشت ماهی وجود دارد. در واقع،‌ در طول سال ۹۸ بازار مرزشکنی‌های زیادی به خود دیده است ولی به نظر می‌رسد شکست مرز ۱۴ و ۱۵ هزار تومانی از سایر مرزها برای معامله‌گران دشوارتر بوده است.

برخلاف ناکامی دلار برای ورود به کانال جدید‌، دیروز سکه تمام بهار آزادی توانست وارد کانال ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی شود. سکه روز گذشته توانست ۳۵ هزار تومان افزایش قیمت را به ثبت برساند و به بهای ۵ میلیون و ۱۱۵ هزار تومان برسد. رشد بهای سکه در شرایطی صورت گرفت که بهای طلای جهانی نیز تا ساعت ۳ بعدازظهر رشد خاصی نداشت.

کانال‌شکنی‌های پیاپی: میزان مرزشکنی‌های بازار در یک دوره زمانی می‌تواند نشانه خوبی برای سنجش سطح هیجانات بازار باشد. وقتی آمارها را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که هیجانی‌ترین دوره بازار در سال ۹۸ در همان سه ماه اول سال رقم خورده است؛ به‌خصوص در ۵۰ روز ابتدایی که قیمت از ابتدای کانال ۱۳ هزار تومانی حرکت و به یکباره از کانال ۱۴ هزار تومانی عبور کرد و پس از آن به مرز ۱۵ هزار تومانی و نزدیکی کانال ۱۶ هزار تومان سرک کشید. این دوره افزایشی‌ترین زمان بازار در سال ۹۸ بود. پس از آن در نیمه دوم بهار ۹۸ جهت بازار تغییر کرد و این بار مرزهای حمایتی دلار یک به یک شکسته شدند.

در فاصله بین ۲۲ اردیبهشت تا انتهای خردادماه، ‌قیمت از مرزهای ۱۵ و ۱۴ هزار تومانی عقب نشست و به ابتدای کانال ۱۳ هزار تومانی نزدیک شد. اولین ماه تابستان، زمانی بود که دلار دو مرز مهم روانی حمایتی را شکست. اوضاع همچنان به کام کاهشی‌ها بود و اسکناس آمریکایی برخلاف انتظار بسیاری از معامله‌گران در آن مقطع زمانی از دو مرز ۱۳ و حتی ۱۲ هزار تومانی پایین رفت. تمام این اتفاقات هم طی ۲۵ روز ابتدایی تیرماه رخ داد.

دوران ثبات بازار: از ۲۶ تیر تا ۲۳ آبان سال ۹۸ خبری از مرزشکنی نبود و شاخص ارزی در این بازه زمانی در کانال ۱۱ هزار تومانی نوسان کرد. این دوره باثبات‌ترین بازه زمانی در بازار ارز بود. در این مقطع، قیمت دلار بیشتر رویه کاهشی داشت و حتی در دو مقطع نزدیک بود به کانال ۱۰ هزار تومانی سرازیر شود، ‌ولی هر بار با افزایش خریدها در کانال ۱۱ هزار تومان باقی ماند. به نظر می‌رسد تحت‌تاثیر همین مقاومت‌ها در مرز ۱۰ هزار تومانی بود که چنین حسی در بازار پدید آمد که قیمت از این پس پایین‌تر نخواهد رفت و جسارت خرید را بیشتر کرد.

دوران رشد ملایم: از اواخر آبان‌ کم‌کم جهت بازار دلار تغییر کرد و قیمت به‌تدریج توانست وارد کانال‌های ۱۲ و ۱۳ هزار تومانی شود. بازار در اواخر آبان از کانال ۱۱ هزار تومانی عبور کرد و وارد کانال ۱۲ هزار تومانی شد. با شروع زمستان قیمت در کانال ۱۳ هزار تومانی قرار گرفت و حدود ۵۵ روز در این کانال نوسان کرد. در روزهای سپری‌شده زمستان تنها یک روز دلار بالای کانال ۱۴ هزار تومانی به کار خود پایان داد و به سرعت از آن پایین رفت. به این ترتیب،‌ می‌توان گفت زمستان امسال زمانی برای زندانی شدن دلار در کانال ۱۳ هزار تومانی بوده است.

با این حال، آنچه در روزهای اخیر مشاهده می‌شود،‌ تلاش زیاد گروهی از معامله‌گران برای شکست مرز ۱۴ هزار تومانی است. برخی از نوسان‌گیران سعی می‌کنند، پیرامون احتمال رفتن به لیست سیاه FATF جوسازی کنند و عده دیگری باور دارند،‌ معامله‌گران سعی می‌کنند با بزرگنمایی پیرامون اخبار سیاسی قیمت‌ها را بالاتر ببرند.

دوگانه‌های متناقض: برخی از فعالان باور دارند، روند افزایشی روزهای اخیر در نهایت منجر به شکست مرز ۱۴ هزار تومانی خواهد شد. از نگاه این گروه، رشد قیمت دلار در روزهای اخیر حالتی پیوسته و نسبتا باثبات داشته و خبری از رشدهای هیجانی نبوده است. برخی از معامله‌گران چنین الگوی رشدی را در بازار باثبات‌تر می‌دانند و معتقدند اگر قیمت به یکباره صعودی شود،‌ احتمال بازگشت آن به نرخ‌های پایین‌تر بسیار بیشتر است.

در شرایط فعلی، از نظر آنها،‌ معامله‌گران خودشان را با روند افزایشی قیمت هماهنگ کرده‌اند و اصلاحات قیمتی کاهشی نیز در مسیر افزایشی صورت گرفته است، در نتیجه کمتر امکان غافل‌گیری بازار وجود دارد. این در حالی است که زمانی که قیمت به یکباره رشد شدیدی را تجربه می‌کند، عده زیادی از معامله‌گران ضرر می‌کنند. ضرر آنها محرکی است که تلاش کنند قیمت را به سطوح پایین‌تر بازگردانند. 

در این میان، عده دیگری از فعالان باور دارند، بازار در روزهای اخیر از دستان بازارساز خارج نشده است. از نظر آنها بازارساز به دنبال آن است که یکبار دیگر نوسان‌گیران را دچار ضرر کند. در واقع از نگاه آنها بازارساز به نوسان‌گیران اجازه می‌دهد که تا حدی قیمت‌ها را بالا ببرند و بعد با فروش از نرخ‌های بالاتر آنها را دچار ضرر می‌کند. نوسان‌گیران که این بار در قیمت‌های بالا اقدام به خرید کرده‌اند، مدتی توان تاثیرگذاری‌شان در بازار پایین می‌آید.

آنچه مسلم است و بیشتر معامله‌گران بر آن توافق دارند این است که بازار ارز در مرز حساسی قرار گرفته است و در صورتی که بتواند از آن با قدرت عبور کند، فضای جدیدی در معاملات شکل خواهد گرفت. ماندن دلار زیر مرز ۱۴ هزار تومانی به معنای ادامه همان روندی است که از ابتدای زمستان آغاز شده است.  در این میان، دیروز صرافی‌های بانکی نیز قیمت خود را ۱۰۰ تومان بالا بردند و به ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان رساندند.

بازار فولاد | شکنندگی قیمت ها

به گزارش دنیای اقتصاد، بازار فولاد روند افزایشی خود را تا روز گذشته ادامه داد تا قیمت‌ها به سطوحی غیرمنتظره برسد. بهای میلگرد که در گذشته سقف قیمتی یا انتظار ۵هزار تومانی شدن را به سختی به‌دست آورده بود، به‌سادگی به بالای ۶ هزارتومان در هر کیلوگرم رشد نرخ داشت (با احتساب مالیات ارزش افزوده در بازار داخلی) آن‌هم با شتابی کم‌نظیر که کمتر مشاهده شده بود.

قیمت‌های فعلی رکورد بالاترین نرخ‌های فولاد در تاریخ معاملات این کالاست آن‌هم در شرایطی که رشد بهای شمش در بورس‌کالا نیز در همین مسیر ارزیابی می‌شود.

نوسان بهای ارز هم اگرچه کمتر از رشد قیمت فولاد بود، ولی باز هم یک محرک قیمتی برجسته به‌شمار می‌رود که به جذب بیشتر نقدینگی به این بازار منتهی شد. روند عمومی بازار تاکنون که افزایشی بوده است اگرچه روز گذشته از شتاب رشد قیمت‌ها کاسته شد. کمتر فعالی در بازار انتظار این رشد قیمت‌ها را داشت ولی در شرایطی که هم وضعیت آب و هوایی از این قیمت‌ها حمایت نکرده و هم محرک‌های بزرگی در بازارهای جهانی به ثبت نرسیده است باز هم رکوردشکنی بهای فولاد را شاهد بودیم.

در بورس‌کالا شمش ۵ هزار و ۲۰۰ تومانی هم به ثبت رسید که خود محرک مضاعفی برای رشد قیمت‌ها در بازار فولاد بود. اینکه بازار در زمانی محدود بتواند رشد قیمت‌هایی تا این سطح را به ثبت برساند یک داده عجیب به‌نظر می‌رسد ولی همین اتفاق به سادگی محقق شد گویی سرعت‌گیر بزرگی از برابر رشد قیمت‌ها برداشته شده است.

البته از اواخر فعالیت بازار در روز گذشته شاهد افت قیمت‌ها بودیم، اگرچه فراگیر نشد ولی آینده پیچیده‌تری را برای قیمت‌ها ترسیم می‌کند. نرخ‌های فعلی به قدری بالاست که صحبت کردن از آن چندان هم ساده نیست، اگرچه رشد قیمت‌های این چند روز هم چیزی فراتر از حد انتظار یا حتی نگارش رخدادهای واقعی در بازار است.

حجم معاملات در بورس‌کالا هم به نسبت در هفته جاری رشد داشته است که می‌تواند سرعت گیر جدیدی در برابر رشد قیمت‌ها به‌شمار رود. البته در نهایت بازار است که آینده قیمت‌ها را تعیین خواهد کرد ولی شواهد کلی در بازار احتمال تغییر فاز نرخ را بیش از قبل مطرح کرده است.

کمتر کسی انتظار این سطح از قیمت‌ها را داشت و همین ذهنیت خود می‌تواند به سیگنالی کاهشی در بازار بدل شود ولی این ذهنیت‌های نه چندان برجسته به تنهایی دلیلی برای کاهش قیمت‌ها به‌شمار نمی‌رود و بازار به سیگنال‌های قطعی نیاز دارد که شاید امروز خودنمایی شدیدتری داشته باشد.

معاملات در بورس‌کالا را می‌توان به‌عنوان یک سیگنال رسمی و قطعی به‌شمار آورد که در کنار رشد قیمت ارز بهای بازار فولاد یک سیگنال قطعی به‌شمار می‌رود. البته رشد مستمر بهای نیمایی ارز را هم باید در این موارد درنظر گرفت که باز هم یک محرک رسمی برای بازار محسوب می‌شود اگرچه افت قیمت‌های جهانی اثرگذاری آن را (بر قیمت‌های پایه) محدود کرده است. شنیده‌های تایید نشده اما از احتمال رشد عرضه شمش در بورس‌کالا خبر می‌دهد اگرچه در هفته جاری هم حجم معاملات رشد داشت.

آمار بورس‌کالا نشان می‌دهد که حجم معاملات شمش تا هفته منتهی به ۲ بهمن‌ نزدیک به ۱۰۰ هزار تن بود که یک عدد برجسته و جذاب به‌شمار می‌رود و نگاهی به نوسان قیمت‌ شمش در بورس‌کالا و همچنین بهای میلگرد در بازار داخلی نشان می‌دهد که این حجم معاملات اجازه رشد نرخ را به بورس و بازار نداد یعنی رشد عرضه‌ها سرعت‌گیر رشد قیمت‌ها بود.

البته در هفته بعد از آن حجم معاملات به ۶۸ هزار تن و در هفته بعد به ۴۶ هزار تن کاهش یافت یعنی پتانسیل رشد قیمت‌ها؛ آن هم در روزهای پایانی سال و انتظار رشد تقاضا ایجاد شد که شاید شتاب رشد نرخ را بتوان در کنار این داده مورد بررسی قرار داد گویی بازار با یک بازه زمانی تاخیر، کاهش حجم معامله شمش فولادی را در فاز روانی و شاید فاز فنی آن مشاهده کرد که به رشد قیمت‌ها در هفته بعد از آن منجر شد.

اما در هفته جاری باز هم حجم معاملات شمش در بورس‌کالا افزایش یافته و به بیش از ۶۰هزار تن رسید که در نهایت می‌تواند اثرگذاری خود را به مرور زمان اثبات کند. البته برای هفته پیش‌رو انتظار رشد مجدد حجم عرضه‌ها به دلایل مختلف وجود دارد که خروجی آن می‌تواند تعدیل نرخ در بازار داخلی باشد. البته نمی‌توان به اثر نوسان قیمت آزاد ارز در فاز روانی بازارها اشاره نکرد و اگر این روند صعودی باز هم ادامه یابد، اوضاع متفاوت خواهد بود.

ناگفته پیداست که این روند نوسان نرخ با توجه به داده‌های بنیادین بازار فولاد منطقی ارزیابی نمی‌شود، ولی تا زمانی که نقدینگی در بازار فولاد وجود داشته و حتی شاهد ورود سرمایه‌های سرگردان به این بازار هستیم، بازار هم راهی جز افزایش قیمت‌ها را در پیش ندارد. این روند عمومی را باید جدی گرفت، زیرا بسیاری از فعالان غیرحرفه‌ای به این حوزه معاملاتی وارد شده‌اند و همین مطلب به معنی افزایش ریسک بازار در کنار اهرم رشد نقدینگی خواهد بود.

از سوی دیگر شتاب بالای رشد قیمت‌ها در روزهای اخیر مسیر برای تغییر فاز بازار را تسهیل کرده و اگر به هر دلیل ضعف تقاضای موثر از سمت مصرف‌کنندگان نهایی خودنمایی بیشتری داشته باشد، دورنمای نرخ چندان هم قابل پیش‌بینی نخواهد بود.

البته خریدهای اخیر اغلب به‌صورت سنتی صورت گرفته است یعنی خرید این روزها برای فروش در سال آینده بوده یا حتی مصرف در روزهای پایانی اسفند و اوایل فروردین‌ماه را توجیه می‌کند. این موارد به‌صورت کلی تضادهای پنهانی را در بر دارد که هر کدام می‌َتواند جریان‌های مختلفی را برای قیمت‌ها به ارمغان آورد.

در شرایطی که اوضاع به‌شدت پیچیده می‌شود پتانسیل تحلیل اوضاع نیز محدود شده و تصمیم‌گیری دشوارتر از شرایط عادی خواهد بود. البته در روز گذشته دو نکته مختلف را باید در نظر گرفت یکی آنکه شتاب رشد قیمت‌ها برای معاملات روز چهارشنبه کاهش یافته که احتمال عدم رشد قیمت‌ها را آن‌هم در نرخ‌های بالای موجود تقویت می‌کند.

این درحالی است که تکانه‌های کاهشی پراکنده‌ای را شاهد بوده‌ایم که همین نکته هم می‌تواند احتمال تغییر فاز بازار را مطرح کند. در هر حال هدف از نگارش این گزارش ترسیم دورنمای بازار در روزهای آینده نیست، زیرا جریان کلی نرخ در شرایط التهاب قیمتی و هجوم نقدینگی اگر غیرممکن نباشد ولی بسیار دشوار است آن‌هم در شرایطی که سیگنال‌های مدیریتی جدیدی درحال شکل‌گیری است که می‌تواند به مرور زمان اثرات خاص خود را بر بازارهای برجای بگذارد.

تنها می‌توان به این نکته بسنده کرد که بازار روزهای افزایشی بزرگی را پشت‌سر گذاشته که شاید از بضاعت بازار فولاد هم برتر بوده است یعنی داده‌های بنیادین در بازار از مسیر عرضه و تقاضا از قیمت‌های فعلی حمایت نمی‌کند ولی باید فاصله قیمتی بین مصنوعات مختلف همچون ورق، تیرآهن و میلگرد را در نظر داشت که هر چه بهای یک مصنوع فولادی بالاتر رود، بر سایر بازارهای مشابه نیز اثرگذار خواهد بود و یک مسیر کلی را برای کل قیمت‌ها در بازارهای مختلف فولادی تعیین خواهد کرد.

البته اگر رشد قیمت آزاد ارز متوقف شده یا حتی رشد ناچیزی داشته باشد یا دستورالعمل‌های معاملاتی در بورس‌کالا اصلاح شود؛ اوضاع دیگر این‌گونه نخواهد بود.  البته در بازارهای جهانی ورق فولادی کاهشی است و بهای شمش فولاد هم به نسبت کاهشی است. به گزارش متال بولتن؛ بهای هر تن شمش صادراتی فولاد کشورهای CIS در تاریخ ۱۱فوریه با ۲ درصد کاهش نرخ به ۳۸۴ دلار در هر تن رسیده است.

با احتساب دلار نیمایی نزدیک به ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومانی بهای شمش فولادی صادراتی کشورهای CIS نزدیک به ۴ هزار و ۸۰۰ تومان در هر کیلوگرم است. اگر قیمت‌های صادراتی ایران را هم ۳۸۵ تا ۳۹۰ دلار در هر تن در نظر بگیریم که احتمالا کاهش خواهد داشت به نزدیکی ۴ هزار و ۹۰۰ تومان می‌رسد.

این ارقام در وضعیتی مورد بحث قرار می‌گیرد که انتظار داریم قیمت‌های داخلی به‌دلیل برتری عرضه بر تقاضای این کالا در داخل کشور و اما و اگرهای صادرات و گستردگی واحدهای تولیدی در کشور، کمتر از رقم صادراتی آن باشد. البته در مورد دورنمای قیمت‌ها نمی‌توان اظهارنظرهای قطعی داشت.

بازار مسکن | حال و هوا در روزهای پایانی سال

به گزارش دنیای اقتصاد، مشاوران املاک در مناطق مختلف شهر تهران عنوان می‌کنند: برخلاف روال سال‌های گذشته که بازار مسکن در ماه‌های پایانی سال با افزایش حجم مراجعات به بنگاه‌های املاک مواجه بود، در سال جاری حجم مراجعات و جست و جو برای جابه‌جایی‌های پایان سال کمتر است.

مشاوران املاک در مناطق مختلف شهر تهران با اشاره به روال هر ساله بازار مسکن در ماه‌های پایانی سال بیان می‌کنند: به‌طور معمول بازار در روزهای پایانی با افزایش مراجعات متقاضیان و همچنین افزایش حجم معاملات که به «معاملات شب عید» معروف هستند مواجه است. همین موضوع باعث می‌شود فارغ از روال ماه‌های گذشته، بازار با اندکی رونق روبه‌رو باشد. 

امسال نیز اگرچه در برخی مناطق شهر تهران چنین مراجعاتی قابل مشاهده است اما به گفته مشاوران املاک حجم مراجعات در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته اندکی کمتر است.

مشاوران املاک در مناطق مختلف شهر تهران همچنین درخصوص وضعیت قیمت‌های پیشنهادی از سوی مالکان و سازندگان مسکن در هفته‌های اخیر بیان می‌کنند: در حال حاضر حجم فایل‌های نوساز در بازار به شدت پایین است. علاوه بر این تعداد انگشت‌شمار متقاضیان خرید مسکن در بازار، سعی دارند با توجه به بودجه محدود خود، آپارتمان‌های مسکونی اصطلاحا به قیمت رسیده را که سن بنای آنها بیش از ۱۰ سال است خریداری کنند.

بازار خودرو | توفان فروکش کرد

به گزارش دنیای اقتصاد، بازار خودرو که طی یکی، دو هفته گذشته با توفان رشد قیمت مواجه شده بود، این هفته کمی آرام گرفت و منحنی قیمت‌ها نزولی شد. این روند نزولی البته در حالی است که قیمت‌ها در مقایسه با دوران پیش از این توفان، هنوز هم بالا مانده‌اند.

هرچند خودروسازان و وزارت صنعت، معدن و تجارت طی این چند هفته پی در پی از رشد تیراژ صحبت به میان آورده‌اند، با این حال بازار چندان متاثر از این ماجرا نشد و قیمت‌ها بالا رفت. از نظر افکار عمومی، عرضه نامناسب محصول توسط خودروسازان، دلیل اصلی رشد قیمت‌ها است، اما آنها (شرکت‌های خودروساز) و البته وزارت صمت نظر دیگری دارند.

به اعتقاد آنها نقش پررنگ دلالی و واسطه‌گری دلیل اصلی صعود قیمت است، وگرنه تولید و عرضه به میزان کافی انجام شده است. از سوی دیگر اما کارشناسان نیز معتقدند مسائلی مانند تورم انتظاری و البته قیمت‌گذاری دستوری عمده دلایل نجومی شدن قیمت‌ها در بازار خودرو به شمار می‌روند.

هرچه هست، قیمت خودرو طی یکی، دو هفته گذشته روندی به شدت صعودی را تجربه کرد، اما این هفته تا حدی اوضاع آرام شد و قیمت‌ها روندی رو به افت به خود گرفتند. آن طور که از بازار خبر می‌رسد، قیمت انواع خودروهای داخلی بین سه تا ۱۵ میلیون تومان افت کرده است.

باید منتظر ماند و دید با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و رشد طبیعی تقاضا برای خرید خودرو (در کنار تقاضای کاذب موجود) منحنی قیمت به کدام سو میل خواهد کرد و آیا شاهد ثبات و افت خواهیم بود، یا توفانی دیگر رخ خواهد داد.

افت قیمت‌ها: به بازار برویم و ببینیم در این هفته خودروهای داخلی چه نوسانی را در قیمت تجربه کرده‌اند. طبق اخبار رسیده از بازار، در حال حاضر پراید در مدل ۱۱۱ (هاچ بک) قیمتی بیش از ۶۶ میلیون تومان دارد که در مقایسه با هفته گذشته ثباتی نسبی را نشان می‌دهد. پراید در مدل ۱۳۱ نیز در مقایسه با هفته گذشته نسبتا با ثبات بوده و در حال حاضر ۵۹ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. فعالان بازار در مورد وانت پراید نیز می‌گویند این محصول در حال حاضر قیمتی حدودا ۶۵ میلیون تومانی دارد.

از بازار پژو ۲۰۶ تیپ ۲ اما خبر می‌رسد این محصول با کاهش قیمت در این هفته و در مقایسه با هفته گذشته مواجه شده است. بر این اساس، قیمت این محصول به ۱۰۰ میلیون تومان رسیده که نسبت به هفته گذشته افت ۵ میلیون تومانی را نشان می‌دهد. همچنین تیپ ۵ این خودرو نیز در حال حاضر ۱۲۶ میلیون تومان قیمت دارد و این یعنی نسبت به هفته گذشته ۴میلیون تومان افت را نشان می‌دهد.

نمایشگاه‌داران خودروی پایتخت در مورد پژو ۲۰۶ صندوقدار نیز می‌گویند این محصول ۱۲۷ میلیون تومان قیمت دارد که نشان می‌دهد خودروی موردنظر نسبت به هفته گذشته ۴ میلیون تومان افت قیمت داشته است.

از ۲۰۶‌ها که بگذریم، تیبا و ساینا نیز در هفته جاری و نسبت به هفته گذشته نوسان را تجربه کرده و هر دو با کاهش قیمت مواجه شده‌اند. به گفته فعالان بازار، تیبا در حال حاضر نزدیک به ۷۰ میلیون تومان قیمت دارد که نسبت به هفته گذشته حدود شش میلیون تومان افت را نشان می‌دهد.

مدل هاچ بک این خودرو (تیبا۲) نیز با توجه به افت قیمت سه میلیون تومانی‌اش، در حال حاضر ۷۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. ساینا نیز هم‌اکنون در مدل دنده‌ای ۷۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رود که این قیمت نشان از عقب‌نشینی حدود ۴ میلیون تومانی این محصول دارد.

سری هم به دنا و سمند و پژو ۴۰۵ بزنیم و ببینیم نوسان قیمت آنها در این هفته به چه شکل بوده است. دنای معمولی در حال حاضر قیمتی برابر با ۱۳۸ میلیون تومان دارد که نشان می‌دهد این محصول در هفته جاری افت قیمت داشته است. به گفته فعالان بازار، دنا در مقایسه با هفته گذشته حدود هشت میلیون تومان افت قیمت را تجربه کرده است. این محصول مدلی به نام پلاس نیز دارد که فعالان بازار از قیمت ۱۹۱ میلیون تومانی آن خبر می‌دهند. این محصول نیز نسبت به هفته گذشته حدود شش میلیون تومان افت قیمت را به خود می‌بیند.

اما سمند نیز در مدل EF۷ این هفته با کاهش قیمت مواجه بوده و در حال حاضر با قیمتی برابر با ۱۱۱ میلیون تومان قابل خرید است. این قیمت نشان می‌دهد خودرو موردنظر در مقایسه با هفته گذشته شش میلیون تومان عقب نشسته است. از سوی دیگر، پژو ۴۰۵ در مدل SLX در حال حاضر ۱۰۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد. با این حساب، پژو ۴۰۵ مدل SLX در این هفته و نسبت به هفته گذشته حدود پنج میلیون تومان افت قیمت داشته است.

برای خرید مدل GLX این خودرو نیز که چند ماه دیگر از رده تولید خارج خواهد شد، باید ۹۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه کرد. این قیمت نشان می‌دهد ۴۰۵ GLX در مقایسه با هفته گذشته حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افت قیمت را تجربه کرده است. طبق برنامه ‌ریزی انجام شده، ایران خودرو مدل GLX را سال آینده از رده تولید خارج می‌کند، اما تولید SLX همچنان ادامه خواهد داشت.

در بین دیگر خودروهای داخلی، رانا محصولی ۱۰۱ میلیون تومانی به شمار می‌رود که نسبت به هفته گذشته تغییر قیمت داشته است. بر این اساس، رانا کاهش قیمتی چهار میلیون تومانی را به خود می‌بیند. سراتو نیز که دیگر مونتاژ نمی‌شود، ۳۸۹ میلیون تومان قیمت دارد و این یعنی خودروی موردنظر نسبت به هفته گذشته کاهش قیمت داشته است.

از بازار پژو ۲۰۰۸ نیز خبر می‌رسد این خودرو در حال حاضر قیمتی برابر با ۴۲۶ میلیون تومان دارد. با این حساب، ۲۰۰۸ که به پایان عمر خود در خودروسازی کشور نزدیک می‌شود، نسبت به هفته گذشته ۱۵میلیون تومان افت قیمت را تجربه کرده است.

همچنین چانگان نیز در حال حاضر با قیمتی برابر با ۲۴۶ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود و این یعنی، خودروی موردنظر در مقایسه با هفته گذشته روندی نزولی را در قیمت طی کرده است. فعالان بازار اما در مورد ساندرو استپ وی نیز خبر از کاهش قیمت ۱۳ میلیون تومانی این محصول در مقایسه با هفته قبل می‌دهند. به گفته آنها ساندرو استپ وی در حال حاضر قیمتی برابر با ۲۵۰ میلیون تومان دارد. در بین دیگر خودروهای داخلی، پژو ۲۰۷ اتومات نیز با کاهش قیمتی شش میلیون تومانی مواجه شده و در حال حاضر برای خرید آن باید ۱۹۷ میلیون تومان هزینه کرد.

بازار طلا | احتمال کاهش تقاضا در چین

به گزارش دنیای اقتصاد، طلا در بازار جهانی در روز چهارشنبه تقریبا روز آرامی را پشت سر گذاشت. فلز زرد با ۰۷/ ۰ درصد کاهش ارزش به قیمت ۱۵۶۶ دلار رسید. شاید سر نخ بلاتکلیفی طلا را بتوان توسط اطلاعات جدیدی که از ویروس کرونا به بازار مخابره شده است، جست‌وجو کرد. یکی از مسوولان ارشد بهداشتی در چین اعلام کرده است، احتمالا اپیدمی ویروس کرونا تا ماه آوریل- مصادف با فروردین - به پایان برسد؛ موضوعی که تا حدودی می‌تواند نا اطمینانی‌ها را کاهش دهد.

ولی هنوز پرسش‌های زیادی در مورد میزان عواقب اقتصادی این ویروس بر اقتصاد جهان وجود دارد. آخرین آمار تعداد مبتلایان روزانه نیز نشان می‌دهد، که مقدار افزایش روزانه به کمترین مقدار از ۳۱ ژانویه رسیده است، اما تعداد کشته‌شدگان به بیش از ۱۱۰۰ نفر افزایش یافته است.

از سوی دیگر در روز سه‌شنبه جرومی پاول رئیس فدرال رزرو آمریکا در اظهاراتی خطاب به نمایندگان کنگره آمریکا گفت که وضعیت اقتصادی این کشور اکنون مناسب است. البته پاول در ادامه اظهارات خود درباره خطرات اقتصادی بالقوه ویروس کرونا و سلامت اقتصاد در بلند مدت نیز هشدار داد. ولی اظهارات پاول فعلا این سیگنال را به بازار مخابره می‌کند، که احتمالا در آینده‌ای نزدیک بانک مرکزی این کشور تصمیمی برای کاهش نرخ بهره ندارد.

بسیاری از معامله‌گران بازار جهانی امیدوار بودند که به دلیل عواقب احتمالی ویروس کرونا، فدرال رزرو تصمیم به کاهش نرخ بهره بگیرد. اما به نظر می‌رسد آمارهای اقتصادی آمریکا در ماه دسامبر، مقامات فدرال‌رزرو برای ثابت نگه‎داشتن نرخ بهره را مصمم‌تر از پیش کرده است.

در صورت ثابت نگه‌داشتن نرخ بهره توسط بانک مرکزی آمریکا، طلا از سوی اهرم پولی پشتیبانی نخواهد شد. از سوی دیگر تحلیلگران معتقدند که افزایش قیمت‌های داخلی طلا در کنار افزایش نااطمینانی‌ها برای اقتصاد چین و احتمال کاهش سرعت رشد اقتصادی این کشور، سبب کاهش تقاضای طلا توسط دومین قطب اقتصادی دنیا خواهد شد.

تحلیلگران معتقدند که واردات طلا توسط چین که در ماه دسامبر ۲۰۱۹، آخرین ماه سال میلادی، تنها یک اتفاق موقت بود؛ اتفاقی که به احتمال زیاد قبل از کاهش تقاضای چین به دلیل نگرانی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا و افزایش نااطمینانی‌های اقتصادی رخ دهد. موسسه Capital Economics واردات طلای چین را که در حدود ۱۵۰ تن بود، اتفاقی دانست که امکان تکرار آن دیگر وجود ندارد.

الکساندر کوزول‌رایت اقتصاددان این موسسه در این مورد عنوان کرد: آخرین آمار مراجع گمرکی چین نشان می‌دهد که واردات طلا در ماه دسامبر، بر اساس روند ماهانه، به سه‌برابر رسیده است. یکی از عوامل این افزایش تقاضا، افزایش فصلی برای جواهرات در آستانه سال نو میلادی بود.

اما کارشناسان این نهاد اقتصادی معتقدند که به دلیل افزایش قیمت‌های محلی قیمت طلا و کاهش رشد اقتصادی چین ناشی از شیوع ویروس کرونا، این افزایش تقاضا برای طلا نمی‌تواند ادامه‌دار باشد. کوزول‌رایت در این باره اضافه کرد: در آینده ما انتظار داریم که قیمت‌های داخلی در هند افزایش پیدا کند و این موضوع با کاهش رشد اقتصادی چین همراه باشد؛ اتفاقاتی که منجر به کاهش تقاضای فیزیکی طلا در سال ۲۰۲۰ شود.

این گزارش نشان می‌دهد که، حتی اگر شیوع ویروس کرونا نیز کنترل شود، رشد اقتصادی چین در سال جاری نسبت به سال گذشته کاهش پیدا خواهد کرد. تحلیلگران معتقدند که در آینده‌ای نزدیک نمی‌توان انتظار داشت که واردات طلای چین دوباره احیا شود.

موسسه گلدمن ساکس نیز پیش‌بینی خود را از رشد اقتصادی چین کاهش داد و از عدد ۸/ ۵ درصد به ۲/ ۵ درصد تغییر داد. اولین نشانه‌های کاهش تقاضای طلا در چین در ماه مه ‌سال ۲۰۱۹ رخ داد، زمانی که بر اساس پول این کشور قیمت طلا افزایش یافت و در نتیجه تقاضا در فصل دوم سال ۲۰۱۹، در حدود ۲۷درصد کاهش یافت.

بازار نفت | خریداران لاک دفاعی

به گزارش «دنیای بورس» به نقل از دنیای اقتصاد، هراس از ویروس کرونا که بازار نقدی نفت را با ریزش چشمگیری مواجه کرده بود، اکنون به بازار آتی نیز سرایت کرده است. گرچه در ابتدا انتظار می‌رفت اثر این بحران چینی موقتی باشد، به تدریج گسترش تبعات آن معامله‌گران طلای سیاه را نگران‌تر کرد.

آمارها نشان می‌دهد مدیران سرمایه‌گذاری بازارهای آتی بیش از دو سوم نفتی را که طی ماه‌های پیشین خریداری کرده بودند در هفته‌های اخیر فروخته‌اند. به این ترتیب، آرایش موقعیت‌های خرید و فروش در قراردادهای آتی طلای سیاه به بدبینانه‌ترین حالت خود در یک سال گذشته رسیده است.

با وجود رشد قیمت‌ها در بازار نفت در روز گذشته، فعالان بازار به آینده طلای سیاه دست‌کم تا وقتی که بحران ویروسی در چین رفع نشده، امیدوار نیستند. به نظر می‎رسد با توجه به افزایش بی‌وقفه تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و مرگ بیش از هزار نفر در اثر ابتلا به این ویروس، تا رسیدن به شرایطی که بتوان به بهبود بازار نفت امیدوار بود فاصله زیادی مانده است.

آمار و اطلاعات منتشر شده از بازار آتی نفت نیز نشان از احتیاط شدید معامله‌گران و ناامیدی آنها از بهبود قیمت‌ها دارد. برخی گزارش‌ها از افزایش حجم قراردادهای فروش در بازار آتی و آپشن نفت و دیگر فرآورده‌های نفتی برای سومین هفته طی چهار هفته اخیر خبر می‎دهند؛ درحالی‌که بازار آتی نفت برنت نیز برای اولین بار در موقیعت کاملا کونتانگو قرار گرفته که نشان از مازاد عرضه شدید در بازار این نفت شاخص دارد.

بر این اساس هرچند قیمت‌ها در روز گذشته در مسیر افزایشی قرار گرفت، اما احتمال تداوم این مسیر اندک است. روز گذشته با توجه به رشد بازار‌های دیگر و احساس مثبت و البته مقطعی به وجود آمده، دو نفت شاخص برنت و WTI با افزایش حدود ۲درصدی روبه‌رو شدند.

 در معاملات این روز تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۸ به وقت تهران) بهای نفت برنت با یک دلار و ۲۶ سنت افزایش معادل ۳۷/ ۲درصد به کانال ۵۴ دلاری برگشت. نفت شاخص آمریکا نیز ۸۹ سنت افزایش یافت تا هر بشکه نفت با قیمت ۴۶/ ۵۰ دلار به فروش برسد.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که بهای نفت به‌دلیل ضعف در تقاضا باز هم سقوط خواهد کرد و در صورت عدم کنترل ویروس کرونا ممکن است به سطوح کمتر دیده شده از سال ۲۰۱۷ برسد. رشد قیمت‌ها در روز گذشته درحالی بود که بهای طلای سیاه روز دوشنبه به‌عنوان اولین روز معاملاتی هفته در بازارهای جهانی به کف ۱۳‌ماهه خود رسید.

احتیاط در بازار آتی طلای سیاه: خبرگزاری رویترز در گزارشی به قلم جان کمپ، تحلیلگر حوزه انرژی، بازار نفت را از زاویه معاملات آتی بررسی کرده است. به گفته کمپ، صندوق‌های پوشش ریسک (hedge funds) برای سومین بار در چهار هفته گذشته به علت نگرانی از تاثیر مخرب کرونا بر تقاضای فروشندگان سنگین بازارهای آتی‌ نفت و فرآورده‌های آن بودند.

این کارشناس می‌نویسد: «صندوق‌های پوششی و دیگر نهادهای مدیریت پول معادل ۱۳۱ میلیون بشکه نفت را در هفته منتهی به چهارم فوریه فروخته‌اند.» براساس این گزارش، نهادهای مدیریت سرمایه‌گذاری نیز معادل ۳۶۷ میلیون بشکه نفت را از هفتم ژانویه فروخته‌اند.

این نهادها در سه ماه گذشته ۵۳۳ میلیون بشکه نفت خریده بودند که با فروش بخش بزرگی از آن نشانه‌‌هایی از معکوس شدن روند بازار در معاملات بروز پیدا کرده است. پیش از این و در ابتدای انتشار خبر شیوع ویروس کرونا تحلیل غالب کارشناسان آتی مبتنی بر موقتی بودن تاثیر این ویروس بر بازار بود؛ به‌طوری‌که انتظار یک بهبود دوره‌ای در رشد تقاضا می‌رفت. اما با ادامه‌دار شدن بحران ویروسی، ترس از به قعر کشیده شدن بهای نفت بر بازار سایه افکنده ‌است.

کمپ در این گزارش می‌گوید، تمرکز فروش در معاملات نفت‌خام و میان‌تقطیرها دیده می‌شود، زیرا این کالاهای انرژی بیشترین تاثیر را از کاهش تولید و حمل‌و‌نقل در پرجمعیت‌ترین کشور جهان می‌پذیرند. طبق گزارش کمپ در هفته گذشته صندوق‌های پوشش ریسک اقدام به فروش ۵۶ میلیون بشکه نفت‌خام آمریکا (WTI) و ۵۰ میلیون بشکه نفت برنت کرده‌اند.

با وخیم‌تر شدن اوضاع، پتروچاینا گفته است تولید روزانه‌ پالایشگاه‌هایش را به میزان ۳۲۰ هزار بشکه کاهش خواهد داد که حدود ۱۰درصد تولید کلی این شرکت چینی است. پتروچاینا از تصمیمش برای کاهش بیشتر تولید در ماه آینده میلادی نیز خبر داده است. علاوه بر این پالایشگران دولتی چین نشانه‌هایی از کاهش روزانه ۹۰۰ هزار بشکه‌ای در این ماه  بروز داده اند.

کمپ بر این باور است که بازار نفت وارد «رکود شدیدی» شده است. او می‌گوید در صورت کنترل موفق این بیماری و برگشتن کسب و کار‌ها به حالت طبیعی، این رکود ناشی از ویروس کرونا کوتاه‌مدت خواهد بود و بیشتر روی اقتصاد چین و نه دیگر کشور‌ها تاثیر می‌گذارد. این تحلیلگر افزوده: «دولت چین و کسب‌و‌کارها درحال فرستادن سیگنال‌هایی مبنی بر طبیعی شدن تدریجی فعالیت‌های تجاری و حمل‌ونقل پس از دو هفته تعطیلی به‌دلیل تمدید سال نو چینی هستند.

اما اگر موج دوم شیوع کرونا در بقیه نقاط چین انتشار پیدا کند و باعث تعلیق اجباری فعالیت‌های تجاری شود، رکود بسیار طولانی‌تر و تاثیر جهانی از آن غیر‌قابل ‌اجتناب خواهد بود.»در همین راستا «اس‌اند‌پی گلوبال‌ پلاتس» دو سنار