به گزارش «دنیای بورس»، روز گذشته 8 کارشناس در خصوص حباب یا ارزندگی سهام به صحبت نشستند. امروز هم 8 کارشناس دیگر در این خصوص قلم فرسایی کردند.
- مازیار فتحی– مدیر سرمایه‌گذاری و عضو هیئت مدیره شرکت تحلیلگران ساعت بازار
طی هفته‌های اخیر مجددا شاهد رشد قیمت ارز و جابه‌جایی قیمت‌ها به کانال 12 هزار تومان بودیم. با توجه به ارزش واقعی دلار که حدود 15 هزار تومان است، به نظر می‌رسد هیچ منطقی برای برگشت نرخ این ارز به سطوح کمتر از 12 هزار تومان وجود ندارد.
در عین حال سیاست فعلی سیاستگذار پولی که همانا بانک مرکزی باشد، نشان داده که شاید تمایلی برای در پیش گرفتن سیاست صرفا سرکوبی برای کنترل نرخ دلار ندارد. در این میان با توجه به کسری بودجه و منطق حاکم برای رشد دلار، احتمال رشد این ارز با شیب ملایم وجود دارد. اهالی بازار سرمایه نیز به خوبی این موضوع را درک کرده‌اند. شرایطی که می‌تواند به ادامه رونق در اقتصاد منتهی شود. این رونق اما این بار بر محور تولیدات صنعتی رخ نمی‌دهد و تنها با تورم ممکن است. به این ترتیب اگر سیاست ارزی همان باشد که ذکر شد، بازار سرمایه می‌تواند همچنان به حرکت در مسیر رشد با شیب ملایم ادامه دهد.
در حال حاضر هر چند نمی‌توان منکر حباب قیمتی در برخی سهام موجود در بورس تهران شد اما همچنان صنایع و شرکت‌هایی وجود دارند که از پتانسیل رشد بیشتر برخوردارند. در این میان می‌تواند به برخی سهام پالایشی بازار اشاره کرد که با توجه به سودسازی مناسب و فاصله قیمت آنها با ارزش جایگزینی، می‌توانند بازدهی مناسبی از آن سهامداران خود کنند.
برخی از سهام ساختمانی و ساخت محصولات فلزی نیز از شرایط مشابهی برخوردارند. در این میان خودرویی‌ها یکی از جذاب‌ترین و پیشروترین صنایع قلمداد می‌شوند که در عین حال ریسک بیشتری نیز دارند. از این رو برخی لیدرهای خودرویی با توجه به افزایش سرمایه‌ای که در برنامه دارند، می‌تواند با رشد قیمت بالایی همراه شوند. شرکت‌های کوچک سهامی با احتمال افزایش سرمایه از دیگر گروههایی هستند که پیش‌بینی می‌شود در مسیر صعود قیمتی قرار گیرند.
- محمد گرجی آرا – کارشناس بازار سرمایه
برای اکثریت گروه‌ها به ویژه بزرگان بازار سرمایه که در زمره صنایع کالامحور قرار می‌گیرند، افزایش تقاضا در بورس کالا و در نتیجه افزایش نرخ پایه محصولات منجر به رشد فروش محصولات شده است. در عین حال بهبود انتظارات نسبت به توافق میان دو قدرت اقتصادی چین و آمریکا که مدت‌ها در جنگ تجاری به سر می‌برند، تقاضا برای فلزات و محصولات پتروشیمی را بیشتر کرده و همین موضوع خوش‌بینی موجود در بازار سهام را نیز افزایش داده است. در این میان موضوع افزایش سرمایه در برخی گروه‌های بازار همچون بانک و خودرو بر جذابیت سهام زیرمجموعه این صنایع نیز افزوده است.
از این رو به اعتقاد من نمی‌توان شائبه حبابی شدن قیمت سهام را به میان آورد چرا که همچنان وضعیت سودسازی عمده شرکت‌های سهامی مطلوب است. موضوعی که انتظار می‌رود در گزارش 9 ماهه شرکت‌ها نیز منعکس شود. در بازه زمانی یک هفته پیش رو وضعیت شاخص متعادل پیش‌بینی شده و گروه‌های پیشرو بازار می‌تواند خودرو، بانکی‌ها، گروه فلزات، بیمه و ساختمانی‌ها باشند.
- مرتضی عباد- کارشناس بازار سرمایه
نگاهی به وضعیت بورس در روزهای اخیر نشان می‌دهد که کلیت بازار هنوز جای رشد دارد و به این ترتیب نمی‌توان عنوان حباب را برای کلیت بازار سهام به کار برد. به‌خصوص در این میان سهم‌های بزرگ بازار رشد چندانی نکردند و این گروه همچنان از پتانسیل رشد بیشتر برخوردارند.
به عبارت دقیق‌تر در هر بازاری و در هر دوره‌ای تعدادی سهم وجود دارند که بالاتر از ارزش خودشان قیمت گرفتند و اصطلاحا حبابی شده‌اند ولی این دلیل تعمیم به کلیت بازار نیست.
بورس می‌تواند تا پایان سال حداقل مثبت باشد و هر چه به پایان سال نزدیک بشویم اقبال به سهم‌هایی که توزیع سود مجمع دارند بیشتر خواهد شد.
- مهدی ساسانی- کارشناس بازار سرمایه
بازار سهام در آبان ماه سال جاری با کف خود مواجه شد و استارت مجدد این بازار از آن دوران به بعد خورده شد. در این شرایط هر چند که باید عنوان کرد که هیچ حبابی در بازار وجود ندارد ولی بعد از هر رشدی باید اصلاح وجود داشته باشد تا بازار برای رشد بعدی آمادگی داشته باشد. در این میان طبیعتا باید این موارد در بازار درک شود و سهام به اصطلاح میان سهامداران دست به دست شود که این موارد گاه با اصلاح قیمتی همراه است.
در این میان مولفه‌های تاثیرگذاری در بازار وجود دارد. شرایط بودجه به نفع بازار سرمایه بوده ولی در این میان همچنان ابهاماتی وجود دارد که تا زمانی که این ابهامات (از جمله مالیات و معافیت‌های مالیاتی) رفع نشود، نمی‌توان به قطعیت از روند آتی بازار صحبت کرد. اما با توجه به این موارد همچنان چشم‌‌انداز مثبتی در انتظار بورس به‌ویژه در بلند مدت خواهد بود. هر چند شاید در کوتاه‌مدت اصلاحی نیز مترصد بازار باشد ولی این افت و خیزها جزئی از ذات بازار سرمایه است.
در این شرایط سهامداران باید نسبت به خرید و فروش‌های خود دقت کنند و در سهامی وارد شوند که رشد‌های خود را سپری نکرده باشد و همچنان از پتانسیل رشد برای روزهای آتی برخوردار باشد.
هر چند همانطور که عنوان شد ابهامات زیادی برای روند آتی بازار سهام و صنایع پیشرو بازار وجود دارد ولی به نظر می‌رسد در این میان آینده مناسبی در انتظار سیمانی‌ها باشد. با توجه به تفاوت و اختلاف معنادار قیمت فروش‌های داخلی و قیمت‌های جهانی سیمان، این گروه می‌تواند روندی صعودی را تا پایان سال 99 تجربه کند.
- سعید درخشانی- کارشناس بازار سرمایه
بررسی شرایط کنونی بازار سهام نشان از رشد واقعی این بازار دارد. این رشد به‌خصوص برای شرکت‌های بزرگ و کامودیتی‌محور که طی سال‌های اخیر شاهد اجرای طرح‌های توسعه زیادی بودند که در حال حاضر این طرح‌ها در آستانه بهره‌برداری است و می‌تواند در روند سودآوری آنها تاثیر گذار باشد.
از سوی دیگر باید تاثیر افزایش قیمت ارز و رشد قیت‌های جهانی بر بازار سهام را نیز مورد توجه قرار داد. این مولفه‌های می‌تواند برآورد سودهای آتی شرکت‌ها را با روند افزایشی همراه کند. در این میان با توجه به اینکه شرکت‌های بزرگ فعال در بورس پتانسیل بیشتری برای رشد دارند، انتظار می‌رود رشد بازار سهام در فاز آتی و افزایش شاخص کل بورس از ناحیه این شرکت‌ها باشد. در حالی رشد قبلی بازار سهام عمدتا بر محور شرکت‌های کوچک و متوسط بورسی بود، برخی از این شرکت‌ها در حال حاضر از ارزش ذاتی خود عبور کرده است و الان زمان رشد بزرگ‌ترها رسیده است.
در این میان همان‌گونه که عنوان شد به دلایل مزبور، صنایعی از جمله فلزی‌ها، فولادی‌ها و پتروشیمی‌ها می‌توانند رشد بیشتری را تجربه کنند.
- سینا سلیمانی- مدیر سرمایه‌گذاری شرکت مشاور سرمایه‌گذاری تامین سرمایه نوین
بازار سهام در شرایط فعلی هیچگونه حبابی ندارد. رشد بورس طبیعی بوده و یکی از مهمترین علت‌های تشکیل چنین روندی نیز دست‌یابی به نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران در بورس است؛ در حال حاضر بازارهای موازی در رکود به سر می‌برند و تنها بازار سهام حرف بیشتر و پتانسیل بالایی برای تحقق نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران دارد. به این ترتیب پول‌های تازه و نقدینگی کماکان به سمت بورس حرکت دارد و به نظر می‌رسد این روند با توجه به پیش‌بینی‌های صورت گرفته در بازار ارز و طلا، در سال آینده نیز ادامه‌دار باشد.
از سوی دیگر در بازار پول و سیستم بانکی نیز سقف سود سپرده‌ها از سوی دولت کنترل شده و حتی ممکن است با روند نزولی همراه باشد. به این ترتیب نظام بانکی و حفظ نقدینگی در بانکها دیگر برای سرمایه‌گذاران جذاب نبوده و این پول‌های تازه نیز به سمت بازار سهام حرکت خواهند کرد.
در این میان صنایع مرتبط با حجم نقدینگی در این ماه‌های باقی مانده سال جاری از پتانسیل رشد بیشتری برخوردار هستند. صنایع فعال در بازار سهام از جمله بانکها، بیمه‌ها و خدمات پرداخت (PSP ) از جمله گروههایی خواهند بود که با اقبال بیشتری همراه خواهند شد.
- پشوتن مشهوری نژاد– مدیر واحد آموزش کارگزاری آتی ساز
رشد واقعی بورس رشدی است که به دلیل رونق اقتصادی و افزایش تولید واقع شده باشد. این در حالی است که رشد فعلی قیمت‌ها در بازار سهام مرهون تورم به وجود آمده است. با این حال نمی‌توان گفت که بورس حبابی شده است چرا که همچنان بسیاری از سهام و صنایع موجود در بازار از لحاظ فاندامنتال از پتانسیل لازم برای رشد بیشتر قیمت‌ها برخوردارند.
در این خصوص می‌توان به سهام بزرگ گروه‌های فلزات اساسی، پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها اشاره کرد. در خصوص صنایع پیشرو بازار نیز می‌توان از غذایی‌ها، فلزی‌ها، پالایشی‌ها و به ویژه سهام خودرویی بورس تهران نام برد. خودرویی‌ها در حال حاضر به عنوان لیدر بازار شناخته می‌شوند و با افزایش سرمایه‌ای که در برنامه دارند، بسیار جذاب بوده و می‌توانند به حرکت در مسیر صعودی ادامه دهند.
- پیمان حدادی- کارشناس بازار سرمایه
روند صعودی اخیر بورس نشان از رد هرگونه حبابی در کلیت این بازار دارد و با توجه به موارد 5گانه مهمی که در روزهای اخیر بر این بازار تاثیرگذار بوده، می‌توان با قطعیت از رشد واقعی بازار سهام صحبت کرد.
در گام نخست رشد قیمت در بازارهای جهانی به خصوص افزایش قیمت جهانی نفت، سیگنالی مثبت بر بورس ارسال کرد. افزایش قیمت ارز نیز از دیگر مولفه‌های تاثیرگذار بر رشد بورس بود. در این میان اخبار مثبت جست‌وگریخته‌ای از تحولات سیاسی نیز بر موج صعودی ایجاد شده در بورس بی‌تاثیر نبود. ولی عامل چهارم را شاید بتوان مهمترین سیگنال تاثیر گذار بر بازار دانست؛ در حالی پیش‌فرض فعالان بازار سرمایه بسیار بدبینانه نسبت به لایحه بودجه سال 99 بود و نگرانی‌های زیادی بابت این موضوع و تاثیر آن در بازار ایجاد شده بود که با انتشار بودجه این موارد برطرف شد و نگرانی‌ها جای خود را به خوش‌بینی و در نهایت افزایش تقاضا در بورس داد.
در نهایت نیز عبور شاخص کل بورس از مقاومت 330 هزار واحدی و تداوم ورود نقدینگی جدید از جمله دلایلی بود که رشد اخیر بازار را رقم زد.
به این ترتیب مشاهده می‌شود که در کلیت بازار سهام هیچ حبابی وجود ندارد و رشد اخیر بازار کاملا منطقی بوده، البته باید عنوان کرد که در جزئیات بازار برخی سهام از ارزش ذاتی خود فاصله گرفته‌اند. در نهایت نیز بورس همچنان بهترین و اولین گزینه سرمایه‌گذاری در میان دیگر بازارهای موازی است.
در این میان برخی صنایع بورسی هم به دلیل برخورداری از پتانسیل بنیادی قوی و هم به دلیل جاماندن از رشد اخیر بورس، ظرفیت بیشتری برای صعود دارند. در این میان می‌توان به صنایعی از جمله فلزی، سنگ‌آهنی، پالایشی و حتی پتروشیمی اشاره کرد. انتظار می‌رود انتشار صورت‌های مالی عملکرد 9ماهه این صنایع بزرگ و شاخص‌ساز در روزهای آتی، پیش‌بینی‌ها را محقق کند.