دنیای بورس: روز گذشته ارزش معاملات سهام با رشد 42 درصدی به بیش از 1351 میلیارد تومان رسید. برخی بازگشت اینترنت را در افزایش حجم معاملات سهام موثر عنوان کردند. با این حال بار دیگر اثرات از التهاب نقدینگی در بازارهای مختلف مشاهده میشود. یکی از دلایل این التهاب را می‌توان در نوسان اخیر دلار و خروج از کانال تعادلی عنوان کرد که به دنبال آن تب و تاب قیمت‌ها در بازارهای مختلف را شاهد هستیم. دلار روز گذشته با رشد محسوس به 12200 تومان رسید و گرچه در پایان معاملات اندکی از این سطح عقب‌نشینی کرد اما نگرانی ار التهاب ادامه‌دار دلار و عدم اطمینان دوباره به تسلط سیاست‌گذار بر این بازار، بار دیگر اقتصاد کشور را تهدید میکند. در چنین شرایطی نقش سیاست‌گذار پولی و ارزی بار دیگر پررنگ میشود. آماری از تغییرات نقدینگی کشور از ابتدای تیر در اقتصاد کشور در دسترس نیست و بعضا کارشناسان اقتصادی نگرانی رشد حجم نقدینگی ناشی از فشار دولت بر بانک مرکزی به منظور تامین بودجه مورد نیاز را را مطرح می‌کنند که به چاپ پول پرقدرت در اقتصاد منجر میشود.
تقاضای پایان فصل پاییز و نزدیک شدن به پایان سال میلادی بعضا توجیهی برای صعود دلار در هفته‌های اخیر مطرح میشود. در این شرایط نوسان یک ماه آتی دلار جالب توجه خواهد بود؛ احتمال تکرار الگوی فصلی نوسان دلار در پایان پاییز. در شرایطی‌که سیاست‌گذار اقتصادی تلاش چندانی برای اصلاح انجام نداد و همچنان ریسک‌های اقتصادی برای تشدید التهاب در کشور وجود دارند محک قدرت بازارساز ارز برای کنترل نوسانات خارج از منطق ارز جالب توجه خواهد بود. باید توجه داشت که اندکی التهاب در بازار ارز برای رواج رویاپردازی‌های دوباره دلالان ارزی از نرخ‌های بالا جهت سواستفاده از فضا کافی خواهد بود. از طرفی سیاست‌های اخیر در محدودسازی‌ها تا حدی بر میزان بی‌اعتمادی افزوده است و بر این اساس ریسک نوسان کوتاه‌مدت ارزی همچنان وجود دارد.
نرخ ارز به عنوان معیاری برای جهت‌گیری انتظارات تورمی می‌تواند در نوسان قیمت در بازارهای مختلف اثرگذار باشد. در هفته گذشته و به دنبال اصلاح قیمت بنزین اشاره شد گرچه بنزین اثر تورمی به دنبال ندارد اما فضای ملتهب جامعه می‌تواند خود در ایجاد التهاب در بازارها به خصوص ارز موثر باشد. اما در نبود عوامل اقتصادی در حمایت از نوسان ارز این التهاب می‌تواند زودگذر باشد. در شرایط کنونی نیز تحریک دوباره انتظارات تورمی به دنبال صعود اخیر دلار باعث شده تقاضا در بازارهای مختلف جان بگیرد و سهام نیز از این قاعده مستثنی نیست. تقریبا همگان از شدت اثر ارز بر سهام آگاه هستند و اثر آن را در جهش بورس طی 18 ماه اخیر مشاهده کرده‌اند.
البته در کنار ارز سایر عوامل مانند عملکرد ماهانه شرکت‌ها نیز در نوسان سهام موثر خواهد بود. همچنین توصیه میشود به اخبار پیرامون بودجه سال آینده کشور نیز توجه شود. برای مثال ادامه سیاست 4200 یکی از مواردی است که طی روزهای اخیر به شدت دولت بر آن تاکید دارد و به نظر می‌رسد با همه نقدها قصد عقب‌نشینی از این سیاست اشتباه را ندارد.
اما در کنار عوامل بنیادی و اقتصادی اثرگذار بر سهام باید به این موضوع نیز توجه داشت که بخش قابل توجهی از نوسانات سهام به عوامل غیربنیادی متصل است که ادامه نوسان سهام به این واسطه با وجود تمام نقدهای کارشناسی محتمل است. برای مثال تجدید ارزیابی دارایی‌ها همچنان بهانه داغ این روزهای سهام است که روز گذشته نیز تقاضا را برای خودرویی‌ها تقویت کرد. به نظر می‌رسد همچنان این موضوع می‌تواند تشدید نوسان سهام را در ماه‌های آتی به دنبال داشته باشد. فعالان بازار سهام بدون توجه به حجم بدهی‌ها بر میزان دارایی شرکت‌ها متمرکز شده‌اند.
اما در بخشی از معاملات سهام نیز نگرانی از افزایش ریسک معاملات بار دیگر اوج گرفته است. بازار پایه بار دیگر به مکانی برای جولان نقدینگی تبدیل شده است و این موضوع نگرانی را در این خصوص افزایش داده است. بر این اساس باید معامله‌گران را نسبت به ریسک موجود در این بازار آگاه ساخت.
رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: گیدون سعار عضو ارشد حزب لیکود و رقیب سیاسی بنیامین نتانیاهو از برگزاری انتخابات درون حزبی لیکود در آینده نزدیک خبر داده است. بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس نیز درباره برنامه حزب خود برای انتخابات زودهنگام این کشور اعلام کرد: روز 31 ژانویه انگلیس را از اتحادیه اروپا خارج میکند.
در دیگر رویدادها، چند پروژه جدید همکاری فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان اجلاس هفته گذشته شورای حکام آژانس به تصویب رسید. بعد از برخی گمانه زنی ها مبنی بر تردید در ادامه همکاری ایران و آژانس حالا اما به نظر این همکاری رویکرد جدی و جدید به خود گرفته است.
در داخل هم، پس از گمانه زنی ها بر سر استیضاح وزیر جهاد کشاورزی و وزیر کشور که برخی از نمایندگان از آن خبر داده بودند، حالا اما عضو هیئت رئیسه مجلس از ارائه طرح استیضاح زنگنه وزیر نفت به هیئت رئیسه مجلس خبر داد.
همچنین سیاست اعطای دلار 4200 تومانی همچنان مرجع اختلاف سیاست گذاران است؛ در حالی که قبلا گفته شده بود با نظر مجلس و رضایت دولت دلار 4200 تومانی در لایحه بودجه حذف میشود، حالا اما رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته این موضوع اصلا صحبت ندارد سال آینده هم به برخی کالاهای اساسی دلار 4200 تومانی اعطا شود. در همین حال بانک مرکزی در تصمیم جدیدی قصد دارد با اعمال تصمیم های جدید در سامانه اطلاعاتی، تعهدی ارزی صادرکنندگان به عراق و افغانستان را رفع کند. جزییات این تصمیم قریب الوقوع از زبان عضو کمیته ارز پارلمان بخش خصوصی کشور می تواند با اهمیت باشد.
ب) صنایع: براساس اعلام تولیدکنندگان مشکل صادرات سیمان از پارس جنوبی موقتاً حل شده است. البته این موضوع به صورت شفاهی به تولیدکنندگان اعلام شده و هنوز به صورت کتبی لغو این ممنوعیت ابلاغ نشده است.
همچنین نرخ پایه فرآوروه های ویژه در بورس جهت مصارف داخلی - نیمه اول آذر ماه ۱۳۹۸ اعلام شد. قیمت پایه محصول‌های پلیمری و شیمیایی که از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اعلام میشود، در هفته جاری براساس نرخ دلرا 10748.5 تومان اعلام شد.
همچنین شرکت ملی پتروشیمی اعلام کرده کود اوره مورد نیاز ، از سوی مجتمع‌های پتروشیمی و بر اساس قیمت مصوب دولت عرضه میشود. گفته شده مجوز صادرات کود پس از تأمین نیازهای داخلی اعلام می شود.
لایحه اخذ کارمزد استعلامات بانکی در حالی به هیات دولت ارسال شده که قرار است این پیشنهاد بانک مرکزی پس از بررسی در کمیسیون اقتصاد در هیات وزیران در شور قرار گیرد.
چند روزی است که موضوع اخذ مالیات از سپرده های بانکی دوباره در رسانه ها مطرح شده است. این موضوع که قبلا هم یکبار مطرح و توسط رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد تکذیب شده بوده، حالا دوباره در محافل شایعه شده که قرار است مصوبه ای دولت در این باره ارایه دهد. فرهاد دژپسند البته تاکید دارد که اگرچه در لایحه مالیات‌های مستقیم، بحث دریافت مالیات‌ها در حال اصلاح است اما تاکنون مقرراتی درباره اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی وضع نشده است. پاسخ دو پهلوی وزیر اقتصاد اما به نظر همچنان این گمانه زنی را باقی می گذارد.
ج) شرکت ها: مجتمع پتروشیمی جم برای تولید محصول ها و گریدهای جدید پتروشیمی برنامه ریزی های جامعی را صورت داده است. این شرکت در گام اول متنوع سازی سبد تولید را در دستور کار قرار داد.