دنیای بورس: به نظر می‌رسد بازیگران تازه‌وارد تالار سهام به تدریج باید به این موضوع عادت کنند که با کاهش جریان اطلاعات توسط ناشران بورسی افسار قیمت‌ها به دست شایعات می‌افتد و در نتیجه، انتشار هر گونه اخبار یا شایعه، جرقه یک جریان مخرب دسته‌جمعی را می‌زند. این روند به طور معمول در میانه‌های هر ماه و درست پس از پایان اطلاعات عملکرد دوره‌ای (ماهانه و فصلی) رنگ و بوی تندتری می‌گیرد. در واقع، در این دوره‌های زمانی، بازار عملا در یک خواب اطلاعاتی دو تا سه هفته‌ای قرار می‌گیرد و در پی آن، مسائلی نظیر فروش دارایی، افزایش سرمایه یا شایعات متاخری چون اخذ مالیات از عایدی سرمایه، قدرت تعیین‌کننده‌تری می‌یابد و به تصمیمات معامله‌گران و متعاقبا به قیمت‌ها جهت می‌دهد.
معاملات سه روز اخیر را می‌توان از همین منظر نگریست. در شرایطی که دیگر نمی‌توان از گزارش‌های ماهانه به عنوان یک منبع اطلاعاتی قابل اتکا برای خرید و فروش سراغ گرفت، شایعات یا پیشنهادات هیئت مدیره‌های شرکت‌ها با مضامین افزایش سرمایه بازاری گرم پیدا می‌کند. ابعاد این ماجرا را مشخصا می‌توان در معاملات هیجانی دیروز به خوبی رصد کرد که از نمادهای بانکی شروع شد و رفته رفته به کل بازار سرایت کرد. فارغ از اینکه آیا قیمت‌های فعلی سهام قیمت‌های تعادلی هستند یا نه، اینکه معامله‌گران نوسان قیمت در یک صنعت خاص را به منزله تاثیرگذاری بر سهام غیرمرتبط (که از نظر ساختار هزینه‌ای و سودآوری متفاوت‌اند) بگیرند، جای سوال است. به نظر می‌رسد عبور از این وضعیت مستلزم اعتماد و توجه به مراجع تحلیلی حاضر در بازار و پرهیز از تصمیمات آنی و بی‌منطقی است که برآیند آن جز زیان یا آشوب ذهنی نیست.
تقسیم وظایف بین لیدرها
چنان که اشاره شده طی روزهای اخیر بخش عمده جریان نقدینگی به دست دو گروه خودرویی و بانکی افتاده است و در صنایع مصرفی و کوچک‌مقیاس نظیر سیمانی، کاشی، دارو و غذا و ساختمان هم وضعیت مشابهی در حال رقم خوردن است. در این میان، صنایع بزرگ کالایی که گرچه از ترس بازار جهانی همچنان با رکود دست و پنجه نرم میکنند اما با نسبت‌های پایین قیمت به درآمد خود به عنوان گزینه‌هایی بالقوه برای جذب پول‌ها هستند. هر چند ذائقه کنونی حاکم بر بازار بیشتر در پی سیگنال‌های دارایی‌محور است و عنایتی به نسبت‌های قیمتی و توان و تداوم سودآوری ندارد. به همین دلیل است که سهام خودرویی با وجود زیان‌های عملیاتی سهمگین همچنان دست بالا را دارند و در کنار صنایع مصرفی در جذب تقاضا قوی‌تری عمل کرده‌اند. سهام بانک‌ها نیز به دلیل ترس از محدودسازی افزایش سرمایه توسط بانک مرکزی در معرض خروج پول‌های خرد قرار گرفته و در حال فهم شرایط جدید و تاثیر سیاست‌های بانک مرکزی بر عملیات بانکی است.
آیا باید از محدودسازی افزایش سرمایه بانک‌ها ترسید؟
در این شرایط، به نظر می‌رسد داشتن تصویر واضح از خبر اخیر در خصوص افزایش سرمایه‌ها بانک‌ها از جو هیجانی حاکم بر کل بازار بکاهد. عصر روز گذشته گزارش هیئت مدیره بانک ملت برای افزایش 160 درصدی سرمایه از محل سایر اندوخته‌ها انتشار یافت و دو جبهه از معامله‌گران را رویاروی هم قرار داد. گروهی از فعالان بازار این گزارش را به منزله رفع نگرانی در خصوص افزایش سرمایه بانک‌ها تلقی کردند و گروهی دیگر منبع تامین افزایش سرمایه بانک ملت -که از سایر اندوخته‌هاست – را مهر تاییدی بر ترس بازار دانستند.
در این میان، به نظر می‌رسد یک موضوع مهم در بحث‌های بورس‌بازان غایب است. طبق اظهارات معاون نظارتی بانک مرکزی یکی از بندهای محدودسازی افزایش سرمایه مرتبط به دارایی‌های قابل فروش بانک‌هاست. این محدودیت را می‌توان در راستای سیاست‌های کلی بانک مرکزی برای سوق دادن بانک‌ها به خروج از بنگاه‌داری و چابک‌سازی عملیات بانکی تلقی کرد. اثرات مستقیم این سیاست از طریق فروش دارایی می‌تواند در صورت‌های مالی بانک‌ها منعکس شود و همچون نمونه اخیر آن _ فروش بلوک فملی توسط بانک ملت – در جهت تقویت سهام بانکی عمل کند. در هر حال، آنچه روشن به نظر می‌رسد این است که تا انتشار جزئیات بیشتر در این رابطه نمی‌توان رای به رفتار هیجانی سهامداران و دامن زدن به موج‌های دسته‌جمعی داد که بدون داشتن تحلیل از اثر اخبار دست به انتخاب می‌زند و ناآگاهانه تصمیم‌گیری می‌کند.
بارقه‌های امید در سیمای جهانی بازارها
بازار جهانی از اواخر هفته قبل خبرهای مثبتی از مذاکرت تجاری دریافت کرده است. روز یکشنبه ويلبر راس، وزیر بازرگانی آمریکا پس از دیدار با معاون نخست وزير چين احتمال دستيابى به فاز اول توافق تجارى بسيار محتمل دانسته و در همین راستا مجوز فروش قطعه به شرکت هوآوی برای غول‌های تکنولوژیک آمریکایی صادر کرده است. از طرف دیگر، موضوع عدم اجرای تعرفه‌هاى گمركى آمریکا كه قرار بود با شش ماه تاخير عليه خودروهاى اروپايى و ژاپنى تصويب شوند، بیش از پیش تقویت شده است. ارسال این سیگنال‌ها به بازار جهانی زمینه‌ساز رکوردشکنی شاخص‌های بورس نیویورک شده و به تقویت قیمت فلزات و نفت کمک و متعاقبا از سهام کالایی بورس تهران نیز حمایت خواهد کرد.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: وزارت خزانه‌داری آمریکا از افزوده شدن نام ستاد کل نیروهای مسلح ایران و همچنین 9 فرد ایرانی را به فهرست افراد و نهادهای تحت تحریم دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک) که از نهادهای زیرمجموعه این وزارتخانه است، خبر داد. امریکا در همین حال مدعی شده ایران برای راه اندازی کنسلوگری امریکا در تهران پیشنهاد داده است، ایران اما ادعای مورد نظر را تکذیب کرد. ایران همچنین به دنبال آنکه اروپا در تعهدات برجامی خود نتوانست کاری انجام دهد، تاکید کرده که در زمان اعلام شده و معین خود، گام چهارم تعهدات هسته‌ای مطابق با معاهده برجام را به اجرا در می آورد.
در رویداد دیگری، دبیر انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی تاکید کرد: پروازهای عتبات در آستانه قطع شدن است و البته پروازها پس از آرامش درعراق آغاز شد. کنسولگری ایران در کربلا هم تاکید کرد ایرانیان تا آرام شدن اوضاع، سفر به کربلا را به تعویق بیندازند.
دیروز همچنین بورس تهران یک سند همکاری با بورس شانگهای امضا کرد. هدف از این همکاری توسعه روابط فرامرزی جهت اجرای گام دیگری از برنامه‌های بین‌المللی‌سازی عنوان شده است. خبر دیگری اعلام شد کهآزادسازی سهام عدالت در انتظار تصویب لایحه مربوطه در مجلس است. علیرضا صالح، رئیس کل سازمان خصوصی سازی اما خوش‌بین است این اتفاق تا پایان امسال بیفتد.
ب) صنایع: وزیر نفت از موافقت ایران با پیوستن احتمالی برزیل به اوپک خبر داد و درباره کمبود بنزین سوپر هم گفت: عمده مشکل تامین بنزین سوپر حل شده است. بیژن زنگنه همچنین پیش‌بینی کرد اوپک در نشست آتی خود در دسامبر با کاهش تولید بیشتر موافقت کند. زنگنه در حاشیه بازدید از شرکت توربو کمپرسور نفت OTC در جمع خبرنگاران با اشاره به خودکفایی ایران در تولید توربوکمپرسور نفت گفت: قلب صنعت نفت، توربین و کمپرسور است.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور قانون «پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان» را پس از تصویب در جلسه ۲۱ مهر ۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی و تایید از سوی شورای نگهبان در تاریخ یکم آبان برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کرد. بر اساس قانون فوق، بانک مرکزی موظف است با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور، ظرف مدت یک سال پس از ابلاغ این قانون، نسبت به ساماندهی دستگاه‌های کارت‌خوان بانکی یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی اقدام کرده و با ایجاد تناظر بین آنها با مجوز فعالیت و شماره اقتصادی بنگاه‌های اقتصادی به هر یک از پایانه‌های فروش، شناسه یکتا اختصاص دهد.
همچنین جدیدترین گزارش از روند سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعتی، معدنی و تجاری ایران از تغییر ترکیب سرمایه‌گذاران حکایت دارد. اگرچه پیش از این سرمایه‌گذاران اروپایی در سرلیست پروژه‌های ایرانی قرار داشتند، اما داده‌های نیمسال اول ۹۸ نشان می‌دهد که این ترکیب عوض شده و جذب پول خارجی از کانال همسایگان صورت گرفته است. ترکیه، افغانستان و امارات متحده عربی در رده اول تا سوم سرمایه‌گذاری در ایران قرار گرفته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد رقم سرمایه‌گذاری مصوب خارجی در بازه زمانی ۶ماهه برای اجرای ۵۲پروژه، بیش از ۷۶۷میلیون دلار ثبت شده است.
اعضای یک هیات تجاری تخصصی از استان هوبِی چین، که در زمینه مواد اولیه و تجهیزات تولید دارو فعال بودند، با حضور در اتاق بازرگانی تهران و دیدار با نمایندگان این حوزه، تاکید کردند آمادگی لازم برای تامین نیازهای صنعت داروی ایران در حوزه مواد اولیه و تجهیزات را دارند.
ماجرای نرخ سود سپرده همچنان مناقشه برانگیز شده است. درحالی که سیاست‌گذار نرخی را اعلام کرده که بانک‌ها نرخ دیگری را رعایت میکنند. حالا خبرها گویای این است که بخشنامه جدیدی در راه است. موضوع رفع ابهام از افزایش سرمایه تجدید ارزیابی دارایی ها در شرکت های بورسی همزمان با مبحث محدودیت های جدید بانک ها بر سر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها قرار است با ابلاغ جدید اصلاحی سازمان امور مالیاتی رفع شود.
ج) شرکت‌ها: شرکت ذوب روی با سرمایه ۶۰ میلیارد تومانی در گروه فلزات اساسی درج شد تا پس از معرفی مدیران، آماده عرضه اولیه ۱۰ درصدی سهام در فرابورس باشد.
همچنین دبیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی می‌گوید: هپکو هنوز در مرحله بررسی است و در مورد این مجتمع، هیچ چیز قطعیت پیدا نکرده است. سهام این کارخانه فعلا در اختیار سازمان خصوصی‌سازی است و آقای ابوالفضل روغنی از طرف سازمان خصوصی‌سازی به عنوان مدیرعامل هلدینگ هپکو تعیین شده است. مشخص نیست چه زمانی تعیین تکلیف قطعی هپکو اراک انجام خواهد شد. معوقات مرداد ماه این کارگران در هفته‌های گذشته پرداخت شد اما حقوق شهریور هنوز پرداخت نشده است.
درحالی که تفاسیر از صنعت داروسازی حکایت از این دارد که ایران به زودی جزو 5 قدرت تراز اول دنیا در این صنعت خواهد بود که زیرمجموعه دانش بنیان شرکت بورسی اوه سینا توانسته به ساخت داروهای ضدسرطان انحصاری دست یابد. در همین حال مدیر تولید شرکت داروسازی آوه سینا نیز از راه‌اندازی خط جدید تولید داروهای ضدسرطان این شرکت در آینده نزدیک خبر داد.
در رویداد دیگری، پیشنهاد هیات‌مدیره بانک ملت در رابطه با افزایش 160 درصدی این بانک روی کدال نشست. به این ترتیب بانک ملت 8 هزار میلیارد تومان از سود انباشته خود را به حساب سرمایه منتقل می‌کند.
همچنین مرحله جدید پیش فروش محصول‌های ایران خودرو درحالی از امروز آغاز میشود که یکی از محصول ها پژوه 405 است و معلوم نیست که با توجه به استانداردهای 85 گانه سازمان استاندارد برای حذف تولید 405 از سال آیندهف هدف این پیش فروش چه بوده است؟