دنیای بورس: معاملات روز گذشته بازار سهام تحت تاثیر واکنش معکوس سهام بزرگ بانکی و خودرویی در گوشه رینگ عرضه‌ها تحت فشار قرار گرفت و رفته رفته شاهد تشکسل صف‌های فروش گسترده در کلیت بازار بودیم. اگرچه ارزش صف‌های فروش تشکیل شده در هر نماد چندان به چشم نمی‌آمد اما توزیع گسترده این صف‌های فروش در سهم‌های مختلف از گروه‌های مختلف یک اتفاق جالب توجه بود که نشان می‌دهد موج اولیه ترس در میان اهالی بازار به این شکل با واکنش سریع در جبهه فروش نمایان شده‌است. موضوعی که با کند شدن تدریجی جریان معاملات روزانه همراه بوده و ارزش معاملات خرد بورس را تحت تاثیر قرار داده‌است. ارزش معاملات خرد روزانه بورس که به مدت یک هفته کاری بالای 2 هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده بود و در روزهای خاصی رکوردهای تاریخی بالای 3 هزار میلیارد تومان در روز را نیز به ثبت رساند، طی دو روز اخیر به محدوده 1800 میلیارد تومانی رسیده‌است. روز گذشته این اتفاق با تغییر مالکیت 228 میلیارد تومانی از سهامداران حقیقی به حقوقی همراه بود. از آنجایی که در 13 روز کاری قبل به طور متناوب شاهد تغییر مالکیت به نفع سهامداران حقیقی بوده‌ایم و کفه ترازوی خرید حقیقی‌ها همواره سنگینی کرده‌است، این نوع واکنش سهامداران حقیقی و در عین حال کاهش ارزش معاملات به طور همزمان نشان از گارد بسته سرمایه‌گذاران خرد در مواجهه با عدم رشد سریع بازار می‌دهد. ذکر یک نکته آماری در این خصوص جالب توجه است.
تغییر جریان‌های پرهزینه
27 شهریور آخرین روزی بود که بازار سهام تحت تاثیر عرضه‌های قدرتمند سهامداران حقیقی و در واکنش به ابرکانال 300 هزار واحدی، خالص تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی را تجربه کرد. در آن روز شاخص کل بیش از 7900 واحد (2.6 درصد) ریزش داشت که منجر به منفی شدن روند هفتگی شاخص کل علیرغم ثبت سه روز مثبت معاملاتی شد. از آن روز به بعد به طور متوالی خالص تغییر مالکیت روزانه بورسی به نفع سرمایه‌گذاران حقیقی بوده‌است و در این مدت 13 روزه، شاهد تغییر مالکیت 2478 میلیارد تومانی از سهامداران حقوقی به سهامداران حقیقی بوده‌ایم. عدد بزرگی که نشان از شدت ورود نقدینگی به بورس طی این مدت کوتاه می‌دهد موضوعی که با قدرت توانست علاوه بر تغییر مسیر حرکت شاخص کل از محدوده 294 هزار واحدی، این نماگر اصلی بازار را به بالای 320 هزار واحد برساند. (رشد بیش از 9 درصدی شاخص کل در 13 روز کاری) بنابراین اصلاح هرچند پرقدرت شاخص کل و تعدیل نسبی قیمت‌ها برای خروج فروشندگان قدیمی و ورود سرمایه‌های جدید با چشم‌اندازهای متفاوت یک امر زاینده در بازار سهام است. هرچند زمان ورود بیش از آنکه تحت تاثیر عوامل بنیادی و محدوده‌های ارزندگی سهام باشد، بیشتر تحت تاثیر علائم تغییر جریان معاملات بازار است و شناسایی تغییر روند مستعد خطای زیادی است.
در انتظار تقویت تقاضا
تشکیل موج‌های فروش و عرضه‌های گسترده اگر با واکنش پرقدرت تقاضا در روزهای آتی همراه شود، به تغییر پرشتاب روند در کوتاه‌مدت منجر می‌شود و بازار را در مسیر صعودی قرار می‌دهد. از طرفی اگر جریان عرضه با تقویت دلهره‌آور صف‌های فروش همراه شود و اصلاح قیمت‌ها در چنین وضعیتی ادامه یابد، ضمن برهم خوردن تعادل نسبی شکل گرفته بین عرضه و تقاضا شاهد کاهش روزافزون ارزش معاملات روزانه خواهیم بود که سیگنال جالبی به سرمایه‌گذاران نخواهد داد. هرچند در چنین وضعیتی قرار گرفتن قیمت برخی سهم‌ها در محدوده‌های بسیار جذاب می‌تواند برای تشکیل یک سرمایه با افق میان‌مدت یک گزینه ایده‌آل بشمار بیاید. امری که در بازارهای صعودی امکان دستیابی به آن بسیار کم و نادر است. البته ذکر این نکته ضروری‌ست که بدانیم سطح فعلی ارزش معاملات روزانه (محدوده بالای 1800 میلیارد تومان) هنوز خبر از گردش بالای جریان معاملاتی می‌دهد و اگر تنها دو هفته به عقب بازگردیم، ارزش معاملات کمتر از 1500 میلیارد تومان را شاهد خواهیم بود و از این حیث هنوز نشانه منفی معناداری در آمار روزانه دیده نمی‌شود.
عرضه اولیه یک میلیون نفری؟
امروز شاهد عرضه اولیه سهام شرکت تولیدی فولاد سپید فراب کویر در بورس خواهیم بود. قرار است 10 درصد از این شرکت تولیدی که به شکل خصوصی اداره می‌شود و مالکیت آن در دست 3 شخص حقیقی‌ست، در دامنه قیمت 600 تا 625 تومان به ازای هر سهم عرضه شود. عرضه 240 میلیون سهمی این نماد در روز جاری با فرض معامله در سقف دامنه قیمت مطرح شده، نیازمند نقدینگی 150 میلیارد تومانی‌ست که نمی‌تواند برای بازار با مختصات فعلی رقم خاصی به حساب بیاید. از آنجایی که سقف خرید هر کد بورسی 600 سهم درنظر گرفته شده‌است، سقف نقدینگی مورد نیاز برای سفارش‌گذاری با احتساب کارمزد خرید، 376 هزار و 740 تومان است. با توجه به روند رو به رشد مشارکت عموم مردم در عرضه‌های اولیه، به نظر می‌رسد امروز شاهد نزدیک شدن این مشارکت به مرز یک میلیون نفر یاشیم. در صورتی که یک میلیون کد در این عرضه اولیه شرکت کنند، سهم هر کد 240 سهم خواهد شد که رقمی در حدود 150 هزار تومان برای هر کد خواهد بود.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: فارین‌پالیسی اعلام کرد: ترکیه در ۲۴ ساعت آینده عملیات خود را در شمال سوریه آغاز می‌کند. این در حالی است که تصمیم امریکا برای خروج نیروهایش از مرز شمالی سوریه با ترکیه راه را برای آنکارا برای آغاز عملیات نظامی سنگین علیه کردهای سوریه هموار کرده است. وزارت‌خارجه ایران نیز دیروز ضمن نامشروع خواندن حضور امریکایی‌ها در سوریه، خروج آن‌ها را اقدامی توصیف کرد که «باید بسیار زودتر از این اتفاق می‌افتاد.» با این همه دستگاه دیپلماسی نسبت به ورود نیروهای نظامی ترکیه به شمال سوریه هشدار داد. در دیگر رویدادها نیز محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکنش به درخواست محمدبن‌سلمان ولیعهد سعودی از عراق و پاکستان برای برای میانجی‌گری با ایران، گفت: وزارت امور خارجه همواره آماده همکاری با همسایگان خود برای امنیت منطقه است، این موضع را به طور رسمی نیز اعلام کردیم.
در رویدادهای کلان داخلی نیز اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور ر مراسم روز جهانی استاندارد با تاکید بر عبور مردم ایران از دوران سخت وعده داد: رشد اقتصادی مثبت و نرخ تورم کنترل می‌شود و بورس نیز از رشد مناسبی برخوردار است.
ب) صنایع: بیژن زنگنه، وزیر نفت در پنجمین کنگره راهبردی و نمایشگاه نفت نیرو تاکید کرد: احتمال سهمیه‌بندی سوخت، افزایش قیمت بنزین در لایحه بودجه سال آینده و هر چیزی در این حوزه ممکن است.
محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو نیز معتقد است وزارت بهداشت با حذف ارز دولتی (دلار 4200 تومانی) دارو در صورتی که مابه التفاوت آن به حمایت بیمه ای از داروی بیماران قرار بگیرند، موافق است.
ج) شرکت‌ها: امروز با عرضه اولیه ۱۰ درصد سهام شرکت فولاد سپید فراب کویر، سیزدهمین شرکت جدید هم وارد بازار می‌شود. همچنین روز گذشته اعلام شد که داروسازی سبحان انکولوژی و شهد ایران قصد دارند برنامه افزایش سرمایه خود را از دو مسیر متفاوت پی بگیرند.
در همین حال رئیس سازمان ملی استاندارد از حذف خودروهایی که نتوانسته‌اند استانداردهای لازم را کسب کنند، خبر داد. به گفته نیره پیروزبخت در روزهای آینده شورای عالی استاندارد تشکیل جلسه می‌دهد و اگر در این جلسه مشخص شود خودرویی ( با تاکید پراید و پژو 405) نتوانسته شرایط لازم را برای تایید استاندارد به دست بیاورد، ما توقف تولید آن را اعلام خواهیم کرد. در این میان البته طرح فروش اعتباری سه محصول پرطرفدار ایران خودرو امروز از ساعت ۱۱ صبح با موعد تحویل ۳۰ روزه آغاز می‌شود.