دنیای بورس: پس از اصلاح دو روز قیمت سهام در 2 روز پایانی هفته گذشته این سوال پیش روی فعالان بازار قرار داشت که آیا این اصلاح ادامه‌دار خواهد بود و یا بار دیگر نقدینگی روندی صعودی را رقم خواهد زد. اختلاف نظر از روند آتی سهام (پیش از شروع معاملات این هفته) به اوج خود رسید. تا آنجا که اکثر کارشناسان شرکت‌کننده در نظرسنجی «دنیای بورس» روندی نزولی را برای این هفته سهام پیش‌بینی کردند و سهامداران از سرگیری روند صعودی را مد نظر داشتند.
همچنان تا پایان هفته 4 جلسه معاملاتی پیش رو داریم. با این حال صعود ملموس قیمت‌ها در جلسه آغازین این هفته را می‌توان در تقابل با عمده انتظارات کارشناسی ارزیابی کرد.
حلقه ناامن صعود: ارزش معاملات
در اولین جلسه معاملات این هفته، ارزش معاملات خرد با افت محسوسی نسبت به متوسط هفته گذشته همراه بود. طی 4 جلسه نخست هفته گذشته این اندیکاتور ارقام بالاتر از 2 هزار میلیارد تومان را به ثبت رساند و حتی به سقف‌شکنی تاریخی ارزش معاملات منجر شد. با این حال با شدت گرفتن ریزش سهام در روز چهارشنبه ارزش معاملات به حدود 1500 میلیارد تومان تنزل یافت و شاهد تغییر خالص مالکیت‌ها به سمت سهامداران حقوقی بودیم.
با این حال آن‌چه بازگشت به روند صعودی را رقم زد نه رشد ارزش معاملات، بلکه غلبه ذهنیت مثبت معامله‌گران به تداوم صعود بود. در این بین باید به کاهش التهابات سیاسی و خطر تقابل نظامی نیز اشاره کرد. با این حال پیوست مستقیم این دو اتفاق تا حدودی دشوار باشد.
روز گذشته و به رغم ارزش محدود 1357 میلیاردی معاملات خرد روز گذشته بار دیگر شاهد حضور پررنگ سهامداران حقیقی در سمت تقاضا بودیم. در این شرایط به نظر می‌رسد تداوم این جریان ورود نقدینگی کلید اصلی تداوم مسیر صعودی باشد. با این حال احتمالا با حضور تقاضا و افزایش قیمت‌ها عرضه سهامداران حقوقی نیز شدت بیشتری بگیرد و ارزش معاملات نیز رشد کند. در کل می‌توان گفت که رشد ارزش معاملات می‌تواند بار دیگر بورس را به رویه‌های هیجانی نزدیک کند و به مرز پیش‌بینی ناپذیری برساند. در صورت تداوم ارزش معاملات در سطوح فعلی و تضعیف جریان ورود نقدینگی احتمالا باید اصلاح قیمت‌ها را انتظار کشید.
فاکتورهای اثرگذار این روزهای بورس کدامند؟
این مساله که افزایش سرمایه از محل سهام جایزه کانون تمرکز معامله‌گران فعلی را تشکیل می‌دهد نیاز به باز تعریف ندارد. در آخرین تحولات نماد «فملی» نیز پیشنهاد افزایش سرمایه از محل سود انباشته را بر روی کدال قرار داد. انتظار برخی دیگر از شرکت‌های بزرگ فلزی همانند «فولاد»، «فملی» و «فرآور» این افزایش سرمایه را در دستور کار خود داشته باشند.
افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی نیز همچنان در گروه‌های بانک‌ها و نمادهای خودرویی خریداران زیادی دارد. با رسیدن به ماه مهر انتظار برای شفاف‌سازی از اقدامات انجام شده بیشتر می‌شود.
از سوی دیگر به نظر می‌رسد از سمت مجمع سازمان ملل نباید انتظار اخبار شدیدا اثرگذاری را داشت. احتمال مذاکره با طرف امریکایی به حداقل رسیده و از طرف دیگر تلاش امریکا برای فشار بر ایران از طریق شورای امنیت به نظر نمی‌رسد راه به جایی ببرد. از این نظر به نظر نمی‌رسد کاهش و یا افزایش محسوسی در میزان فشار بر کشور ایجاد شود. با این حال باز هم رصد اخبار از این عرصه می‌تواند احاطه کاملی نسبت به شرایط ایجاد کند.
در میان اخبار روز گذشته، به تصمیم شورای عالی هماهنگی درباره حذف یارانه انرژی اشاره شده است. این موضوع می‌تواند در پوشش کسری بودجه دولت اثر قابل‌ملاحظه‌ای داشته باشد و پیش از این نیز مورد انتظار بود. همچنان جزئیات بیشتری از این تصمیم منتشر نشده است. با این حال باید در نظر داشت برخی صنایع بورسی می‌توانند به صورت مستقیم از این مصوبه اثر بپذیرند و با فشار بر سودآوری مواجه شوند. سیمان‌سازان، صنایع فلزی و معدنی از جمله این گروه‌ها هستند. تا انتشار جزئیات دقیق‌تر نمی‌توان میزان اثر حذف یارانه‌های انرژی را بر شرکت‌های مختلف محاسبه کرد. با این وجود تقاضا برای این گروه‌ها باید این پیش‌زمینه را مد نظر داشته باشد.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: منابع آگاه رسانه‌ای می‌گویند: دیدار مکرون رییس جمهور فرانسه و ترامپ رییس جمهور آمریکا بر سر کانال ویژه مالی اروپا لغو شد. رسانه‌ها از هفته‌های گذشته مکرون را واسطه پیام‌هایی به ایران و تسهیل کننده برقراری یک کانال ۱۵ میلیارد دلاری مالی می‌دانستند.
در دیگر رویدادها در پی انتشار برخی گزارش‌ها در روزهای اخیر مبنی بر حمله گسترده سایبری به تاسیسات صنعتی و نفتی ایران، مرکز مدیریت راهبردی افتای ریاست جمهوری ظهر روز گذشته این اخبار مبنی بر حملات سایبری موفق به تاسیسات نفتی و زیرساخت‌های حیاتی ایران را تکذیب کرد. در رویدادهای داخل نیز اطلاعات به دست آمده حکایت از آن دارد که ساختمانی که روز گذشته در خیابان جمهوری-فردوسی تهران طعمه حریق شد ساختمان بازار متشکل ارزی بوده است.
همچنین دولت با پیشنهاد وزارت اقتصاد برای جبران بخشی از کسری بودجه ناشی از عدم تامین درآمدهای نفتی در بودجه سال جاری از سران قوا مصوبه گرفت تا علاوه بر ۳۸ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی، تا سقف ۳۸ هزار میلیارد تومان دیگر اوراق منتشر کند. در همین حال برخی منابع آگاه در سازمان برنامه و بودجه می‌گویند: در حال حاضر بخش‌هایی از اصلاحات ارائه شده در دستور کار جلسات سران قوا قرار داشته و به تدریج بررسی و نهایی می شود.
ب) صنایع: در چهلمین جلسه شورای عالی هماهنگی سران سه قوه درباره سازوکار تعیین قیمت حامل‌های انرژی با توجه به شرایط اقتصادی کشور تصمیم گیری شد. در همین جلسه مسایل مربوط به بازپرداخت اقساط نیروگاه‌های بخش غیردولتی به صندوق توسعه ملی در راستای سیاست حمایت از مصرف‌کنندگان به هیات امنای صندوق توسعه ملی ارجاع شد.
همچنین دستورالعمل اجرایی نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری به شبکه بانکی ابلاغ شد. بانک مرکزی در این بخشنامه، رویه فعلی امهال مطالبات را موجب بروز کاستی‌هایی در شبکه بانکی یاد کرد. از نظر این بانک، الزام به امهال افراطی مطالبات طی سال‌های اخیر، یکی از اصلی‌ترین ریشه‌های افزایش مطالبات غیرجاری بوده است. دستورالعمل جدید درصدد است با شفاف کردن راهکارهای امهال مطالبات، امکان شناسایی و توزیع سودهای موهوم را از این کانال از بین ببرد. همچنین بانک مرکزی امهال تسهیلات قرض‌الحسنه را تا اطلاع ثانوی ممنوع کرد. پیش‌تر بانک مرکزی بخشنامه سرمایه‌گذاری اوراق بهادار را اصلاح کرد. بر این اساس، علاوه بر اوراق مشارکت منتشر یا تضمین شده، سرمایه‌گذاری در سایر اوراق بهادار نیز از حدود دستورالعمل سرمایه‌گذاری مستثنی و تابع سیاست‌های ابلاغی بانک مرکزی می‌شود
در رویداد دیگری، مجتبی صفایی، سخنگوی اتاق اصناف ایران از تفاهم سازمان امور مالیاتی و اتاق اصناف برای ملزم شدن برخی مشاغل برای نصب صندوق‌های مکانیزه فروش خبر داد.
ج) شرکت‌ها: استاندار مرکزی از دستور فوری رئیس جمهور مبنی بر فسخ قرارداد سازمان خصوصی سازی با سهامدار عمده و 61 درصدی شرکت پرحاشیه فرابورسی هپکو خبر داد. همچنین داوود خانی، معاون سازمان خصوصی‌سازی تصریح کرد: با همکاری سهامدار فعلی، رفع مشکلات و معوقات کارکنان شرکت هپکو را از هفته گذشته آغاز کردیم.
همچنین به گفته محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس امروز در نشستی در سازمان خصوصی‌سازی درباره‌ی سازوکار قانونی واگذاری هپکو به کنسرسیومی متشکل از مپنا و چند شرکت بزرگ معدنی از جمله گل‌گهر تصمیم‌گیری می‌شود. در همین حال هم مهدی مقدسی، نماينده مردم اراك نیز در گفت‌گو با روزنامه «شرق» از بررسی تشكيل كنسرسيوم معدنی برای حل مشكلات غول ماشين‌سازی منطقه تا يك ماه آينده خبر داد.
مسئولان سابق شرکت سایپا در شعبه دوم دادگاه ویژه رسیدگی به جرائم اخلالگران اقتصادی محاکمه شدند. در همین حال مرتضی شفیعی، مدیرعامل بهمن دیزل اعلام کرد: دو محصول جدید مینی بوس و کامیونت شیلر این گروه با داخلی سازی بیش از ۵۰ درصدی و بر اساس نیاز کشور تولید شد. همچنین خبر رسید که نخستین بخش از محموله ریل قطارهای پرسرعت تولید شده در ذوب آهن به‌صورت نمادین به راه آهن تحویل داده شد. در همین حال بانک سپه شرایط و زمان بلوک ۵۰ درصد + یک سهم هلدینگ مدیریت سرمایه‌گذاری امید را با دو برابر قیمت فعلی هر سهم تابلو برای کاهش مالکیت اعلام کرد.