دیده‌بان بورس دوشنبه (11 شهریور)

11:44 - 1400/01/21
شاخص کل سهام روز گذشته را نیز با رشد نزدیک به 2 هزار واحد پشر سر گذاشت و در مجموع 2 روز گذشته از هفته صعود 6500 واحدی را تجربه می‌کند. طی این 2 روز عمده تحرکات شاخص بر دوش نمادهای بزرگ کالایی قرار داشته و این نمادها به چرخه صعود قیمتی پا گذاشته‌اند. با این وجود حجم بالای معاملات در دادوستدهای روز گذشته در گروه خودرو نشانه‌های قابل‌توجهی از خوشبینی اهالی بازار به امکان کاهش فشارهای تحریمی در بر دارد.
دیده‌بان بورس دوشنبه (11 شهریور)

دنیای بورس: روز گذشته شاخص ­هم­‌وزن از رشدهای پرشتاب خود طی هفته­‌های اخیر باز ماند. فشارهای عرضه در گروه‌­های کوچک و پرنمادی هم‌چون محصولات دارویی، سیمانی­‌ها، نمادهای قندی و بسیاری دیگر از گروه‌­هایی که بر مدار رشد متوالی قیمت قرار داشتند ملموس بود. در مقابل بزرگان فلزی و همچنین خودروسازان در کانون توجه قرار گرفتند و رشدهای محسوسی را به ثبت رساندند.

کامودیتی­‌ها و اما و اگرها

نمادهای کالایی بورس تهران که برای 2 روز متوالی توانستند سیر صعودی شاخص را به کلی رقم بزنند از چندین جنبه قابل بررسی هستند. نکته اول سودآوری چشمگیر شرکت­ها در فصل اول سال بود. مساله‌­ای که در صورت تکرار سبب می‌­شود تا نسبت پی به ای این دسته از سهام پایین‌­تر از مرتبه 4 باقی بماند و این مساله از جذابیت قیمتی این نمادها خبر می‌­دهد. نکته بعدی به گزارش­‌های ماهانه قدرتمند این گروه باز می‌­گردد که احتمال تکرار سودآوری­‌های دلچسب فصل بهار را تقویت می­‌کند.

نرخ ارز به عنوان عامل سوم مسیر پرتردیدی را پیش رو دارد و به شدت به عامل چهارم وابسته است. با این وجود اصلاحات نزولی و بازگشت‌­های صعودی نرخ ارز طی هفته اخیر برای بسیاری از فعالان بازار این پیغام را در بردارد که ثبات شرایط در محدوده فعلی احتمالا ثبات نرخ ارز را برای کوتاه­‌مدت در پی خواهد داشت. با این حال گشایش­‌های ملموس سیاسی و خارج شدن منابع ارزی کشور از تنگنا می­‌تواند کاهش نرخ دلار را در پی داشته باشد و فرض ثبات نرخ ارز با وجود چنین گشایش‌­هایی محتمل به نظر نمی‌­رسد.

عامل چهارم همان­گونه که عنوان شد به روند پیشروی مذاکرات دولت با قدرت‌­های اروپایی باز می‌­گردد. امروز عباس عراقچی به همراه یک هیئت اقتصادی در پاریس خواهد بود تا در رابطه با نحوه پیشرفت مذاکرات و به خصوص از مجرای اقتصادی با اعضایی از دولت فرانسه ملاقات کنند. تغییر لحن مقامات کشور و همچنین مقامات امریکایی نشان می‌­دهد امکان دستیابی به چنین راه­‌حلی به شدت گذشته دور از ذهن نیست.

دست آخر روند بازارهای جهانی همچنان عامل تعیین‌کننده در مسیر سودآوری بزرگان کالایی است. روند کلی بازارهای جهانی همچنان نزولی است ولی تکانه‌های مقطعی دور از انتظار نیست.

خودروسازان؛ کانون تمرکز میان‌­مدت بورس­‌بازان؟

از جمله گروه‌­های دیگری که از پیشرفت این مذاکرات بهره خواهند برد خودروسازان هستند. نقش خودروسازان فرانسوی در همکاری با خودروسازان بزرگ کشور قابل انکار نیست. وابستگی این صنعت به واردات و محدودیت­‌های وارد شده در پی اعمال تحریم‌­ها سبب شده تا اکثر شرکت‌های این گروه از سال گذشته با زیان‌­های سنگینی مواجه شوند. (البته این ابعاد تنها عوامل زیان‌­آوری این گروه نیست و نقش سیاست­‌گذار داخلی و اصرار بر اشتباهات وی را نادیده نمی‌­­توان گرفت).

به هر صورت بازگشت فرانسوی‌­ها به چرخه تولید خودرو در کشور از جمله مسائلی است که عملیات خوروسازان را می­تواند متحول و تسهیل کند. از سوی دیگر گشایش‌­های سیاسی و کاهش نرخ ارز نیز برای این گروه اثری مثبت خواهد بود. با تمام این اوصاف بازگشت زودموقع به مدارسودآوری چندان واقع­‌گرایانه به نظر نمی‌­رسد.

خودروسازان عامل دیگری نیز برای جلب نظر فعالان سهامی دارند. تمرکز بورس­‌بازان بر مقوله تجدید ارزیابی دارایی­‌ها و لزوم افزایش سرمایه خودروسازان از این محل برای خروج از شمولیت ماده 141 محل تلاقی سهام و انگیزه­‌های غیربنیادی است (که البته حجم قابل‌­توجهی از انگیزه­‌های دادوستدها را به خود احتصاص داده است).

بر اساس اظهارات مدیرعامل پیشین ایران­­‌خودرو، این شرکت در مهر ماه برای به‌­روزرسانی ارزش دفتری دارایی‌­ها وارد گام­‌های عملی می‌­شود و این موضوع از تجدید ارزیابی ارزش سرمایه­‌گذاری­‌ها آغاز خواهد شد. مساله­‌ای که موجی از اخبار را در کل گروه در پی خواهد داشت.

بدین ترتیب به نظر می‌­رسد در طی بازه یک ماهه­ پیش رو رفت و آمدها و تقاضاهای مقطعی در گروه خودرو چشمگیر باشد. روز گذشته این گروه با فاصله قابل­‌توجهی عمده ارزش معاملات را در اختیار داشت.

شروع آرام بازارهای جهانی در این هفته

چین روز گذشته خبر داد که اعمال تعرفه بر 75 میلیارد دلار کالای وارداتی از امریکا را عملیاتی کرده و میزان تعرفه‌­ها را نسبت به اظهارات قبلی 5 درصد افزایش داده است. در این میان نخستین بار است که در جنگ دو غول اقتصادی دنیا بر واردات نفت از یکدیگر اعمال تعرفه می‌شود.

اگر چه عقب‌­نشینی خاصی در جبهه تعرفه­‌ای جنگ تجاری رخ نداده است، دونالد ترامپ بر ادامه مذاکرات رو در رو در ماه سپتامبر تاکید کرد. مساله­‌ای که نگرانی‌­ها را به صورت خفیفی کمرنگ ساخته است.

نکته مهم دیگری که در معاملات امروز بازارهای جهانی اثر گذاشته به انتشار PMI چین در ماه آگوست باز می‌­گردد. این شاخص در ماه گذشته بار دیگر به سطوح بالاتر از 50 بازگشته و از روند نزولی باز هم دور شده است. همین موضوع آرامش بازارهای جهانی را در دادوستدهای اولیه امروز تقویت کرده است.

در آخرین معاملات بازار فلزات لندن قیمت هر تن مس و روی به ترتیب در محدوده­‌های 5676 و 2227 دلاری قرار دارد و رشدهای نزدیک به 0.5 درصد نسبت به آخرین معاملات روز جمعه را نشان می‌­دهد.

در مقابل قیمت نفت با افت ملایمی همراه بوده و هر بشکه نفت برنت با 0.5 درصد کاهش قیمت در سطح 58.95 دلار قرار دارد.

  • رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: در ادامه رایزنی‌های فشرده ایران و فرانسه برای دستیابی به راهی که به ادامه حیات برجام منجر شود، امروز، قرار است عباس عراقچی، دیپلمات ارشد ایرانی در راس یک هیات اقتصادی با مقامات فرانسوی مذاکره کند. این مذاکره در شرایطی برگزار می‌شود که محمد‌جواد ظریف دیروز در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد که اگر تا روز پنج‌شنبه توافقی بین ایران و اروپا حاصل نشود، ایران گام سوم کاهش تعهدات هسته‌ای خود را برخواهد داشت. این اظهارنظر می‌تواند به معنای آن باشد که مذاکرات عراقچی در پاریس، دور نهایی مذاکرات ایران و اروپا - دست‌کم تا پیش از برداشته شدن گام سوم ایران- خواهد بود. گفته می‌شود در سفر عراقچی زیرساخت‌ها و جزئیات اجرای خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری پیشنهاد شده از سوی فرانسه به ایران بررسی خواهد شد. به گفته برخی نمایندگان مجلس، این مبلغ از سوی کشورهای اروپایی در سه مرحله پرداخت می‌شود تا فعلا ایران گام سوم خود را اجرا نکند. شنبه شب نیز و در ادامه مذاکرات تهران و پاریس، حسن روحانی و امانوئل مکرون برای ششمین بار طی سه ماه اخیر یک مذاکره تلفنی دو ساعته در باب مسائل بانکی، اقتصادی و سیاسی داشتند. البته به گفته رئیس دفتر رئیس‌جمهور، بخش‌های قابل توجهی از پیشنهاد فرانسه، از طرف ایران تغییر کرده ‌است. وزیر امور خارجه کشورمان قرار است همراه با وزیر نیرو در قالب هیات سیاسی و اقتصادی در آستانه گام سوم کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران، با همتای روس خود نیز گفت‌وگو کند. ظریف اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی کشورمان را در مراحل پایانی تصمیم گیری خواند. در رویداد دیگری دیروز عصر خودروهای نظامی و پایگاه های متجاوزان صهیونیست در عمق خاک سرزمین های اشغالی، با موشک های حزب‌اله لبنان مورد هدف قرار گرفتند.

در رویدادهای داخل نیز محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت با اعلام علت تاخیر در تصویب دو لایحه پالرمو و CFT گفت: اعضای مجمع در مورد کنوانسیون‌های مرتبط با FATF منتظر بازخورد تعهدات قبلی ایران و انتفاع یا عدم انتفاع ایران و تعهدات اروپا در برجام هستند تا در مورد دو لایحه تصمیم‌گیری کنند. به گفته وی مجمع تشخیص مصلحت نظام ضرورتی برای بر تصویب این دو لایحه ندارد و ضرب‌الاجل‌های 4 ماهه FATF هم اهمیتی ندارد. 

همچنین علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران در نشستی که شنبه با حضور وزیر اقتصاد برگزار شد، با اعلام سهم ۶۵ درصدی سرمایه گذاران حقیقی در معاملات و ارایه گزارش به وزیر اقتصاد، خواهان برقراری مجدد مالیات جذاب نقل و انتقال سهام شد.

ب) صنایع: پایه محصول‌های پلیمری و شیمیایی از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی براساس قیمت‌های جهانی برای مبادله در بورس کالا براساس نرخ دلار 11083.3 تومان اعلام شد. هفته پیش، بهای این محصول‌ها با کاهش 197.2 تومان با دلار 11153.3 تومان اعلام شده بود در همین حال فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد در نشست با اعضای فراکسیون ولایی مجلس از ارسال برنامه پیشنهادی برای تحول نظام بانکی برای رئیس‌جمهور و بهسازی هیات مدیره بانک‌ها با حضور حداقل یک عضو 35 ساله خبر داد. دیروز همچنین نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزییات لایحه تجارت ، شرایط اجاره به شرط تملیک و مربوط به صنعت بورسی لیزینگ را تعیین و تصویب کردند.

ج) شرکت‌ها: زمان عرضه اولیه دهمین شرکت بازار مشخص و مقرر شد ۱۰ درصد از سهام جنرال مکانیک چهارشنبه این هفته در بازار دوم معاملات فرابورس واگذار شود. در این رویداد 100 میلیون سهم «رنیک» با دامنه قیمت 785 تا 790 تومانی هرسهم و سهمیه حداکثر 300 سهمی هر سهامدار حقیقی و حقوقی عرضه اولیه می‌شود. طبق برخی شنیده‌ها عرضه اولیه بعدی هم احتمالا یک شرکت دارویی در نماد «دتوزیع» خواهد بود. در همین حال دیروز بلوک ۹.۵۶ و ۵.۲۲ درصدی سهام دو شرکت ایتالران و سرمایه‌گذاری ساختمان ایران در بازار پایه فرابورس و بورس تهران عرضه و به فروش رفت.

ایران خودرو پیرو درخواست برخی از مشتریان و بروز تاخیر طولانی در تحویل برخی از محصول‌ها، امکان تبدیل به سایر خودروها را تا پایان ماه جاری اعلام کرد. در اطلاعیه ایران خودرو آمده که دارندگان قراردادهای فوق برای تعیین تکلیف تعهدات و تبدیل خودروهای ثبت نامی به سایر محصول‌ها اقدام کنند. البته شرایط تبدیل این خودروها صرفا برای تعهدات معوق است. همچنین جلسه دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اخلالگران و مفسدان اقتصادی به ریاست قاضی مسعودی مقام مربوط به چرونده بانک سرمایه امروز راس ساعت ۹ در شعبه سوم تشکیل می‌شود.