دنیای بورس: عدم واکنش شدید و پرهیجان بورس تهران به روند انتهای هفته بازارهای جهانی برای بسیاری از فعالان و شاهدان این بازار سوال‌برانگیز جلوه می‌کند. ارزش قابل‌توجه سهام کامودیتیمحور بورس تهران نسبت به ارزش کل بازار این انتظار را به صورت سنتی پدید آورده است که بورس کشورمان همگام با تغییرات بازارهای مرجع گام بردارد. در حالی که روز گذشته شاخص کل نهایتا توانست با رشد ۸ واحدی به کار خود پایان دهد و از قرمزپوشی مصون بماند.
سپر حفاظتی کم‌واکنشی؟
چیره شدن انواع ریسک‌های سیستماتیک بر بازار سهام، آن هم در برهه‌ای که شاخص کل بورس رشدهای متوالی و جهش‌واری را تجربه کرده، سبب شد تا واکنش فعالان بازار به صورت‌های مالی ۳ ماهه و گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها با احتیاط زیاد و محافظه‌کاری بسیار همراه باشد. در این شرایط هنگامی که برخی مولفه‌های سودآوری عقب‌نشینی را تجربه می‌کنند عدم واکنش‌دهی قبلی سبب می‌شود تا مرزهای ارزندگی سهام همچنان فراتر از قیمت‌های فعلی قرار گیرد.
بنابراین کم‌واکنشی فعلی بازار به افت قیمت کامودیتی‌ها را می‌توان در کم‌واکنشی به سودآوری شرکت‌ها در فصل سپری‌شده از سال جاری جستجو کرد. با این حال نمی‌توان این نکته را نادیده گرفت که همچنان احتمال افت قیمت‌های جهانی بعید به نظر نمی‌رسد. در این شرایط به نظر می‌رسد تحلیل حساسیت سودآوری سهام مورد نظر می‌تواند راهنمای مناسبی برای تصمیم‌گیری در رابطه با سهامداری باشد.
همچنان به نظر می‌رسد جذابیت‌های سهام را باید در قیاس با رقبای کم‌ریسکی همچون نرخ بهره بانکی و سود اوراق و اسناد خزانه سنجید و به نظر می‌رسد نسبت بازدهی مورد انتظار به ریسک موجود در این بازار جذابیت‌های خاصی را به همراه دارد.
آخرین تحولات از ارز ۴۲۰۰ تومانی
در میانه اخبار روز گذشته، سخنان وزیر بهداشت در رابطه با بررسی‌های دولت حول موضوع حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از معادلات صنعت دارو پربازخورد بود. همچنان برخی صنایع بورسی رابطه تنگاتنگی با این نرخ ارز دارند و تحول در سیاست‌گذاری‌های مربوط به آن می‌تواند روند عملیاتی آنها را به شدت دگرگون کند.
نکته قابل توجه آن است که به نظر می‌رسد صنعت دارو آخرین گروهی باشد که گمانه‌زنی‌ها در رابطه حذف نرخ ارز مرجع در رابطه با آن با جدیت همراه است. در این راستا اگر قطعیتی حاصل شود احتمالا باید نتیجه گرفت که صنایع میانی نیز با حذف این نرخ همراه خواهند بود؛ چرا که اولویت کمتری برای تخصیص این ارز دارند.
روز گذشته شاخص هم‌وزن بورس توانست به رغم ثبات در تغییرات قیمتی بزرگان، رشد نزدیک به یک درصد را به ثبت برساند. این مساله گواه آن است که در صورتی که عدم قطعیت‌ها در رابطه با سهام بزرگ کامودیتیمحور ادامه یابد بازار میل زیادی برای توجه به کوچکترها دارد. با این وجود تا زمانی که اطمینان‌ها از تغییرات جدی‌تر حاصل نشود به نظر می‌رسد باز هم شاهد جریان چرخشی نقدینگی در گروه‌های کوچکتر باشیم.
زمزمه‌های حذف نرخ ۴۲۰۰ تومانی چندماهی است که جریان دارد و در این مدت تنها ناترازی بودجه دولت بیشتر مشهود گشته است. با این حال فراز و فرودها در این بخش نیز می‌تواند افت و خیز سهام مرتبط را در پی داشته باشد.
همین بحث در رابطه با معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی در بازار قابل مشاهده است. سهام شرکت‌هایی که مترصد استفاده از این معافیت هستند طی هفته‌های اخیر روند رفت و برگشتی قیمت را تجربه کرده‌اند و تنها دستخوش هیجانات مقطعی بوده‌اند. بر این اساس به نظر می‌رسد گروه‌های کوچکتر بازار منتظر خبرهای جدی‌تر از رویه سیاست‌گذاری هستند و گروه‌های بزرگتر چشم به بازارهای جهانی دوخته‌اند.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: در ادامه تبادل سیگنال بین ایران و دولت‌های عربی خلیج‌فارس، وزیر مشاور در امورخارجه امارات‌متحده‌عربی از ترجیح ابوظبی و ریاض برای در پیش گرفتن رویکرد سیاسی به‌جای مواجهه و تقابل خبر داد. همزمان یک پایگاه وابسته به اسرائیل مدعی شد که امارات و عربستان تماس‌های مخفیانه خود با ایران را افزایش داده‌اند و ولیعهد سعودی به‌طور جدی درحال بررسی گفت‌وگو با تهران است. پیش از این نشست مشترک نیروهای گارد ساحلی ایران و امارات در تهران بعد از وقفه شش‌ساله برگزار شده بود که تحولی جدید در اوج تنش‌ها در منطقه به حساب می‌آید.
نشریه نیویورکر در گزارشی، ماجرای دعوت محمد‌جواد ظریف به اتاق بیضی کاخ سفید را روایت کرد. بنابر ادعای نیویوکر، رند پال، سناتور جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی با ظریف تماس بر‌قرار می‌کند و در جریان آخرین سفر ظریف به نیویورک دیداری بین دو طرف در محل اقامتگاه سفیر ایران در خیابان پنجم محله منهتن انجام می‌شود. به ادعای نیویورکر، در این دیدار ظریف چند پیشنهاد به سناتور پال ارائه می‌کند. پال هم پیشنهاد ملاقات با ترامپ را در اتاق بیضی کاخ سفید مطرح می‌کند که البته ظریف آن را نمی‌پذیرد.
ب) صنایع: عباس معمارنژاد، معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد در نامه‌ای به مدیران عامل ۱۳ بانک تاکید کرد: تمامی بانک‌های دولتی و خصوصی شده ملزم به رعایت نرخ‌ها و سایر مصوبه‌های شورای پول و اعتبار هستند. همچنین بانک مرکزی در بخشنامه‌ای سقف حواله‌های ارزی را برای شرکت‌های تجاری تا ۵میلیون یورو و برای شرکت‌های تولیدی تا سقف ۱۰ میلیون یورو افزایش داد و شروطی را هم برای اجرای آن، به نظام بانکی ابلاغ کرد.
به گفته وزیر بهداشت دولت نیز در حال بررسی قطع دلار ۴۲۰۰ تومانی در بخش دارو است. سعید نمکی با اشاره به وضعیت کنونی صادرات در بخش دارویی از واقعی‌شدن قیمت‌ها در صنعت دارو هم خبر داد.
مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق از کاهش ۹۸ درصدی خاموشی‌های برق کشور در زمان اوج مصرف امسال نسبت به پارسال خبر داد. همچنین شرکت ارتباطات زیرساخت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: قیمت اینترنت کاهش می‌یابد.
آمار‌های بانک‌مرکزی نشان می‌دهد در سال ۹۷ بانک‌های دولتی تمایل بیشتری به وام‌دهی با سود ثابت داشتند و بانک‌های خصوصی تمایل به عقودی داشتند که سود ثابت نداشته باشد. درواقع بانک‌های خصوصی تمایل به عقود مشارکتی و بانک‌های دولتی تمایل بیشتری به عقود مبادله‌ای داشته‌اند. ازسوی دیگر عقود جذاب برای بانک‌های غیردولتی در سال ۹۷، مبادلات سلف بوده؛ به‌طوری‌که رشد اعتبارات مبادلات سلف در بانک‌های غیردولتی حدود دو برابر شده است. اما برای بانک‌های تخصصی و تجاری به ترتیب عقود اجاره به شرط تملیک و فروش اقساطی جذاب بوده است.
ج) شرکت‌ها: عزیز اکبریان، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس از قرارداد ۱۶۰۰ میلیارد تومانی خودروسازان با صنایع دفاع برای تولید ۴۷۰ قلم قطعه خودرو در داخل خبر داد.
با اعلام سایپا مبنی‌بر توقف تولید کیا سراتو، تعداد محصول‌های حذف شده از خطوط تولید خودروسازان کشور پس از اعمال تحریم‌های آمریکا به عدد ۴ رسید. خودروسازی ایران سال گذشته همین روزها و سه ماه پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و برجام، تحریم و در ادامه، دومینوی خروج شرکت‌های خارجی از کشور و توقف تولید محصولات آنها آغاز شد. تحریم‌ها سبب شد خودروسازان خارجی از بیم جریمه شدن توسط آمریکایی‌ها، کشور را ترک و ارسال قطعات به ایران را متوقف کنند. اگرچه تولید برخی خودروها پس از تحریم نیز به‌دلیل ذخیره‌سازی قطعات (در فاصله زمانی سه ماهه خروج آمریکا از برجام و آغاز رسمی تحریم) تا ماه‌ها ادامه داشت، اما در نهایت با اتمام ذخایر موردنظر، تولید آنها یک به یک متوقف شد.