دنیای بورس: افزایش 104 واحدی شاخص بورس، نتیجه تقابل نیروها در معاملات دیروز بود. این در حالی است که بازارهای ارز و سکه روند کاهشی خود را برای چهارمین روز پیاپی ادامه دادند.
سردرگمی غیراقتصادی: مهم‌ترین مساله این روزهای سرمایه‌گذاران در این روزها، نگرانی‌های سیاسی با اوج‌گیری تنش‌ها میان ایران و آمریکا است. نکته آنکه به علت پیچیدگی مسائل، تحلیلگران حوزه سیاسی نمی‌توانند برآورد دقیقی از شرایط ارائه دهند و همین امر منجر به واکنش‌های بعضا متناقض می‌شود. برای توضیح بیشتر به چند رویداد هم‌زمان توجه می‌کنیم.
اولا وضعیت بازارهای داخلی و به طور خاص دلار و سکه است که طی روزهای اخیر با وجود ریسک‌های غیراقتصادی روند کاهشی در پیش گرفته‌اند. این در حالی است که عموما این دو بازار را به عنوان حسگرهای سیاسی می‌شناسیم و اگر مبنا را آنها قرار دهیم، سناریوی ترسناکی از سوی فعالان این بازارها برای آینده مد نظر قرار ندارد.
رویداد دوم به خروج افراد از عراق از سوی برخی شرکت‌ها و کشورهای غربی برمی‌گردد که تا حدی نگران‌کننده است. یعنی برخی خطرات احساس شده که این کشورها نین اقداماتی را در دستور کار قرار داده‌اند. برخورد یک راکت به نزدیکی سفارت آمریکا در بغداد نیز در راستای همین نگرانی‌هاست.
سومین مساله واکنش بازار جهانی نفت است که در آغاز معاملات هفتگی، افزایش قیمت را تجربه می‌کند و خبرگزاری‌ها بخشی از رشد قیمت‌ها را ناشی از نگرانی‌ها نسبت به تنش‌های منطقه‌ای می‌دانند. با وجود نگرانی‌ها اما رشد بهای طلای سیاه آنچنان که ریسک عظیم سیاسی را ببیند نیست. مثلا اکنون قیمت نفت برنت کمتر از یک دلار نسبت به پایان هفته گذشته رشد کرده و اندکی بالاتر از 73 دلار ایستاده است.
واکنش‌های اخیر مقامات سعودی و کشورمان نیز در این روزها جالب توجه است. کشوری که مدتی است محور اصلی اختلافات منطقه‌ای و حتی از نگاه برخی محرک اقدامات ضدایرانی ترامپ بوده است، اکنون ملایم‌تر شده است. به طوری که دیروز در اظهاراتی رسمی از سوی عادل الجبیر، وزیر امور خارجی عربستان تاکید شد سعودی‌ها به دنبال جنگ در منطقه نیستند. ایران نیز بارها بر این مساله تاکید کرده است. بنابراین، در ظاهر این دو کشور نیز خواهان آرامش هستند.
آخرین نشانه دوگانگی سخنان ترامپ است که بخشی در توییتر و بخشی در مصاحبه وی قابل رصد است. رییس جمهور آمریکا در پیامی توییتری تهدید می‌کند «اگر ایران خواهان جنگ است، این آغازگر حذف آنها از عرصه خواهد بود». این توییت نگرانی‌هایی را ایجاد کرده، اما برخی تحلیلگران نیز چنین اظهاراتی را شوی جدید ترامپ می‌دانند و چندان ارزشی برای آن قائل نیستند. هم‌زمان نیز مصاحبه وی با شبکه مورد علاقه‌اش، فاکس نیوز، بار دیگر تاکید وی بر عدم جنگ و صرفا فشار اقتصادی بر ایران را نشان می‌دهد.
با وجود ضد و نقیض بودن موارد یادشده می‌توان یک نتیجه‌گیری داشت؛ اینکه افزایش تند سطح تنش‌ها مطلوب بازیگران در شرایط کنونی نیست، اما هم‌زمان عوامل تصادفی و غیرقابل پیش‌بینی را نمی‌توان از نظر دور نگه داشت. بنابراین، بورس‌بازان نیز به نظر می‌رسد سطحی از ریسک را معاملات خود لحاظ کنند که البته فرسایشی شدن این ریسک و باقی ماندن آن به صورت یک درد مزمن می‌تواند از یک سو گروهی را از سهامداری خسته کند و بخش دیگری را نسبت به این متغیر سیاسی بی‌تفاوت کند. باید دید برآیند تغییر رویکردها به چه سمتی گرایش بیشتری دارد.
سیگنال‌های متفاوت از 12 ماهه‌ها: بر خلاف پالس‌های مبهم از فضای سیاسی، متغیرهای اقتصادی همچنان به نفع بورس عمل می‌کنند. بر این اساس، گزارش‌های عملکرد یکساله شرکت‌ها که از دیروز با ترافیک شدیدتری روانه کدال شد به طور عمومی خود و تا حد خوبی متناسب با انتظارات بود. البته این گزارش‌ها در گروه خودرویی که نشان‌دهنده زیان آنه در مجموع سال بود، برخی فعالان بورسی را نگران کرده است که عمدتا به دلیل بیش‌برآوردهای آنها از وضعیت خودروسازان در معاملات اخیر بوده است و می‌تواند معاملات این گروه و جو عمومی بازار را نیز متاثر کند.
محرک‌های بنیادی برای سهام: در سوی دیگر، گمانه‌های تازه‌ای برای حرکت بازار ارز به سمت تک‌نرخی شدن و حذف ارز نیما به گوش می‌رسد که به خودی خود می‌تواند محرکی قدرتمند برای صعود سهام باشد. معاملات اخیر بورس کالا نیز با افزایش تقاضا در همین راستاست که با وجود افت نرخ دلار در بازار آزاد، قیمت محصولات در بورس کالا تقویت شده‌اند.
دو پیام خوب برای نفت: در بازار جهانی نیز کمیته اوپک با حضور وزیران کشورهای صادرکننده نفتی (به جز ایران) به بررسی وضعیت بازار نفت پرداختند. بر خلاف برخی گمانه‌ها که انتظار داشت برای جبران کاهش عرضه‌های تحریمی (چه ایران و چه ونزوئلا) اعضای اوپک برای افزایش تولیدات تصمیم بگیرند، اظهارات وزیر نفت عربستان نشان می‌دهد فعلا برنامه‌ای برای این اقدام وجود ندارد. به گفته الفالح، اکنون بازار نفت نیاز دارد سطح موجودی‌های نفت را کاهش دهد و در نتیجه احتیاجی به افزایش تولید پرشتاب نیست و اعضای اوپک باید به توافق کاهش تولید پایبند بمانند. اینکه اوپک خواهان قیمت‌های بالاست اولین پیام مثبت برای قیمت نفت محسوب می‌شود. در سوی دیگر، سناریوهایی که برای افزایش محدود تولیدات در نیمه دوم سال مد نظر این سازمان است بر اساس سهمیه (quota) کشورهاست. گمانه‌های قبلی بعضا مدعی می‌شد اوپک قرار است سهمیه‌ها را حذف کند و مثلا بگوید هرچقدر از عرضه ایران و یا ونزوئلا کاسته شده از سوی سایر تولیدکنندگان جبران شود. این موضوع حتی به هشدار زنگنه وزیر نفت کشورمان نسبت به فروپاشی اوپک منتهی شد. اما بر خلاف این مسیر، سناریوهای فعلی برای تصمیم بعدی اوپک احترام به سهمیه هر کشور و افزایش احتمالی تولیدات بر اساس قواعد همیشگی این سازمان است. نه آنکه صحبتی از جایگزینی نفت‌ها و رقابت داخلی در اوپک باشد. این مساله نیز شرایط حفظ اوپک را فراهم می‌کند که عاملی مثبت برای قیمت نفت محسوب می‌شود.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: حسن روحانی؛ رئیس جهمور در مراسمی تاکید کرد: ملت ایران اهل مذاکره است و تمام دنیا در برجام اعتراف کردند به قدری توانمند است که می‌تواند با ۶ قدرت بزرگ دنیا مذاکره کند و به توافق برسد. از دید روحانی ایران در برجام توانست ۷ قطعنامه سازمان ملل و شورای امنیت در یک روز ملغی کند و این افتخار برای تاریخ ایران و دیپلماسی به ثبت رسید. بنابراین از دید وی ایران اهل منطق، مذاکره و گفت‌وگوست و از هیچ‌کس هراسی ندارد اما در برابر کسی که قصد زورگویی دارد، هیچ‌گاه تسلیم نمی‌شود.
برخی نمایندگان مجلس، استیضاح وزیر نفت را در ۷ محور تدوین و اعلام کردند مدیریت وی و تیم غیرنفتی باعث هدر رفت منابع ملی، خام‌فروشی، حذف بازارگازی و نیروهای کارآمد، رها کردن مخازن مشترک به همسایگان شده است.
مهسارادفر؛ رییس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی اعلام کرد: طراحی و تصویب اوراق وکالت و انواع اوراق مالی اسلامی در سال جاری عملیاتی می‌شود. همچنین مجید پیره؛ دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار از موافقت این کمیته با طرح پیشنهادی فروش تعهدی خبر داد.
ب) صنایع: قیمت پایه محصول‌های پتروشیمی از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی با افزایش 404.4 تومانی نسبت به هفته گذشته با دلار 10.173 تومانی تعیین شد. عبدالناصر همتی؛ رئیس بانک مرکزی از رسیدن اضافه برداشت بانک ها از بانک مرکزی به کمترین حد در چند ماه گذشته خبر داد.
ج) شرکت‌ها: در چارچوب ابلاغ طرح ادغام بانک ها و موسسه‌های اعتباری وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه و براساس مصوبه شورای عالی بورس مبنی بر اجازه انجام معاملات در خارج از ساعات معاملاتی، مهلت فروش سهام تمام اشخاص حقیقی و حقوقی غیر وابسته در بانک‌های قوامین، حمکت ایرانیان،انصار، مهراقتصاد و موسسه اعتباری کوثر به مدت 15 روز کاری تا روز چهار شنبه مورخ 22/03/1398 تمدید می‌شود.
تامین سرمایه لوتوس پارسیان از پذیره‌نویسی اوراق۴۰۰ میلیارد تومانی صکوک ساپیا و با نرخ سود ۱۶ درصدی تا ۱۰ روز آینده خبر داد . در همین حال نمایندگان مجلس امیدوارند با تصویب نهایی واگذاری حدود ۱۴ درصد سهام دولت در ایران‌خودرو و حدود ۱۷ درصد سهام دولت در سایپا در هیات وزیران، این اتفاق به زودی عملیاتی می‌شود.