دنیای بورس: هفته گذشته نیز بازار سهام روند صعودی خود را ادامه داد و شاخص کل بورس توانست با کسب بازدهی 4.7 درصدی در یک قدمی کانال 194 هزار واحدی قرار گیرد. اکنون همه چیز برای صعود بیشتر و ثبت یک رکورد تازه فراهم است. ورود پول‌های تازه، شرایط مناسب بازار جهانی، نوسان محدود نرخ دلار و نزدیک شدن به فصل مجامع از جمله محرک‌هایی است که ادامه صعود بورس را محتمل نشان می‌دهد. اما نزدیک شدن به قله قبلی نیازمند تحلیل دقیق‌تر رفتارهای سهامداران است.
تجربه قبلی نزدیک شدن پرسرعت به قله تاریخی و عبور از آن، چندان فاصله‌ای ندارد و احتمالا بسیاری از سرمایه‌گذاران فعلی، مهر 97 را به خاطر دارند که پس از صعودهای طولانی شاهد عقب‌گرد سنگین قیمت سهام بودیم. در شرایط کنونی نیز با توجه به دسته‌های مختلف سهامداری، کاهش قیمت‌ها یا توقف مسیر صعودی با استقبال ذهنی همراه می‌شود. سه گروه با این رفتار همراه می‌شوند: تازه‌واردهایی که صرفا بر اساس موج سرمایه‌گذاری کرده، اکنون سود مناسبی به دست آورده و آماده خروج با اولین نشانه تزلزل هستند. جاماندگانی که در ابتدای مسیر صعود فروشنده بوده، اکنون بخش نقد پرتفویشان سنگینی می‌کند و در انتظار فرصت ورود هستند. دسته سوم نیز کسانی که با وجود داشتن سهام، به گروه‌های بزرگ‌تر یا بنیادی گرایش بیشتری داشته و دل خوشی از صعودهای پرشتاب صنایع کوچک‌تر ندارند. هر سه گروه ممکن است با مشاهده نشانه‌های عقب‌نشینی قیمت‌ها، بر سیگنال‌های منفی تاکید بیشتری کنند. این در حالی است که عوامل حمایتی قدرتمند فعلی می‌تواند این الگوهای ذهنی را در هم شکند و رشد قیمت سهام را حداقل در بازه میان‌مدت ادامه‌دار کند.
عادت غلط تازه‌واردها: یکی از معضلات فصل‌های اخیر بورس تهران، ورود افراد تازه‌وارد است که به جای مواجهه با روندهای واقعی، تصاویر ذهنی از کسب سود در بورس می‌پرورانند. با طمع برای کسب سودهای یک‌شبه، بورس‌بازی را به مثابه یک قمار می‌بینند. این مساله باعث افراط در دنباله‌روی یا در اصطلاح مالی، رفتار گله‌ای می‌شود. هرچند این افراد در مسیر صعودی به تدریج به جریان یا موج اضافه می‌شوند، هنگام فروش عموما دسته‌جمعی تصمیم به خروج از سهم می‌گیرند. همین مساله قفل شدن صف‌های فروش را رقم می‌زند و بسیاری از تازه‌واردها را با زیان‌های سنگینی مواجه می‌کند. بنابراین، به عنوان یک سرمایه‌گذار باید چند قدم جلوتر را رصد کرد و صرف جریان نقدینگی را مبنای معاملات قرار نداد.
روایت مخرب برای بورس: در این وضعیت روایت‌های نسبتا ناقص از مقایسه وضعیت فعلی با مهر پارسال مشاهده می‌شود که بازار سهام را در آستانه برخورد به سقف و بازگشت به رکود نشان می‌دهد. هرچند شباهت‌های متعددی می‌توان برای این وضعیت جست و جو کرد، اما بدون در نظر گرفت تفاوت‌های فعلی ممکن است به بی‌راهه رویم. اول آنکه وضعیت بازار جهانی مشابه شش ماه قبل چندان نگران‌کننده نیست و حداقل در کوتاه‌مدت عوامل مثبت در آن غلبه دارند. دوم بازار ارز است که با وجود افت و خیزهای نسبی، مشابه پاییز بازه عجیبی برای نوسان را تجربه نمی‌کند (نرخ دلار از بالای 18 هزار تومان به کمتر از 10 هزار تومان در آن فصل رسید، اما اکنون نوسان عموما در کانال‌های 13 و 14 هزار تومان بوده است). مساله سوم به نزدیک شدن به فصل مجامع برمی‌گردد که می‌تواند منجر به تعدیل قیمت سهام و انگیزه تازه برای صعود قیمت‌ها مبدل شود. در چنین شرایطی اگر گمانه‌های مربوط به کاهش نرخ سود بانکی به حقیقت بپیوندد، سوخت تازه‌ای برای بورس تهران فراهم می‌شود. باید دید این شبیه‌سازی‌های غیردقیق می‌تواند بر حمایت عوامل اقتصادی غلبه کند یا خیر.
دعوای عرضه و تقاضای نفت: در بازار جهانی نفت شاهد افت و خیزهای محسوسی در معاملات دو روز اخیر بودیم. هشدارهای سمت تقاضا باعث شد ابتدا قیمت نفت کاهشی شود، اما در ادامه مجددا سیگنال‌های کاهش عرضه زمینه‌ساز صعود قیمت‌ها شد. مستقل از اثر واقعی این عوامل، آنچه در کوتاه‌مدت مسیر نفت را صعودی کرده، ملموس‌تر بودن نشانه‌های کاهش عرضه است. بنابراین، کفه خوش‌بینی به بهای طلای سیاه برای حفظ سطوح فعلی سنگین‌تر به نظر می‌رسد.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: جلسه هماهنگی بانک مرکزی با صرافی‌های منتخب بانکی برای تاکید بر ضرورت خرید به موقع ارز حاصل از صادرات و حداقل سازی کارمزدهای نقل و انتقالات و تبدیلات ارزی در بانک مرکزی برگزار شد.
در همین حال اعلام شده از ابتدای سال جاری تا تاریخ 20 فروردین‌ماه امسال در سامانه نیما بیش از 420 میلیون یورو به نرخ متوسط 10هزار و 800تومان، توسط صادرکنندگان و بانک مرکزی با هدف تامین کالاهای وارداتی مورد نیاز کشور عرضه و خریداری شده است. بیش از 50 درصد از عرضه ارز در این مدت برای تامین نیازهای ارزی بخش صنعت کشور صورت گرفته است. پیش‌تر بانک مرکزی با توجه به عملکرد صادرکنندگان و واردکنندگان در بهره‌گیری از بسته تشویقی ابلاغی مورخ 24 بهمن‌ماه پارسال در سایت رسمی این بانک و متعاقباً در نامه شماره 97.446323 مورخ 14 اسفندماه سال گذشته و با هدف تشویق صادرکنندگان برای ایفای به موقع تعهدات ارزی خود از یک‌سو و تسهیل تامین مالی تجارت و پروژه‌ها از سوی دیگر، مهلت دستورالعمل فوق‌الذکر را تا پایان شهریورماه 1398 تمدید کرد.
همچنین احمد امیرآبادی فراهانی؛ یک نماینده مجلس از طرح جدید بهارستان برای رونق تولید با وام ارزان‌قیمت بانک‌ها و در کوتاه‌ترین زمان و بدون تشریفات و با کمک سازمان بورس خبر داد.
پرریسک بودن معامله نفت ، مسایل مرتبط با ضمانت نامه‌های صادراتی و همچنین حمل‌ونقل از جمله عواملی است که باعث شد نخستین عرضه نفت در بورس در سال ۹۸ با هیچ خریداری همراه نشود. در همین حال بیژن زنگنه؛ وزیر نفت نیز در سرکشی از مناطق سیل‌زده درباره وضع پالایشگاه‌ها و چاه‌های نفت خوزستان پس از حادثه سیل گفت: وضع پالایشگاه‌های نفت مناسب است و تولید نفت روال عادی را سپری می‌کند.
ب) صنایع: در شرایطی که زنجیره خودروسازی کشور بابت دریافت تسهیلات مالی کماکان دست به دامان دولت و مجلس است، وزیر صنعت، معدن و تجارت با صدور دو فرمان اقتصادی، مسیرهای طراحی شده برای تامین نقدینگی را، پیش پای خودروسازان و قطعه‌سازان گذاشت. «واگذاری اموال غیر‌تولیدی و واحدهای تولیدی مازاد» و «داخلی‌سازی قطعات» دو فرمان وزیر صنعت، معدن و تجارت به خودروسازان و قطعه‌سازان است که به گفته رضا رحمانی باید تا انتهای امسال نتایج آن‌ها خود را نشان دهد.
در رویداد دیگری، مرضیه طهماسبی؛ سرپرست دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی با اشاره اینکه آسیب دیدگی خط لوله اتیلن غرب ناشی از سیل اخیر، مشکلی در تامین نیاز بازار داخل ایجاد نخواهد کرد گفت: با توجه به موجودی محصول‌های پتروشیمی‌های خط اتیلن غرب و با توجه به برنامه ریزی‌های انجام شده، کمبود احتمالی پلی اتیلن با همیاری سایر پتروشیمی‌ها تامین می‌شود.
همچنین بانک مرکزی در تصمیم جدیدی اعلام کرد طبق اختیارات و با توجه به شرایط، می‌تواند بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری را ملزم به انتخاب حسابرس متفاوت از حسابرسان مستقل شرکت‌های تابعه کند.
ج) شرکت‌ها: سایپا در بخشنامه‌ای خبر از تحویل دعوت‌نامه‌های مرحله نخست تعهدات نقدی بهمن ماه گذشته این شرکت داد. مطابق این بخشنامه خریداران نقدی ساینا، پراید۱۳۱، ۱۳۲، ۱۵۱ و تیبا می‌توانند براساس دعوت‌نامه‌های ارسالی محصول‌های خود را تحویل بگیرند. در صورت عدم تکمیل وجه در موعد مقرر، دعوت‌نامه بعدی با قیمت روز محاسبه و ارسال می‌شود. در همین حال اهورا گلیاری؛ مدیر بازاریابی و شبکه فروش ایران خودرو نیز از آغاز طرح فروش فوری سال ۹۸ این شرکت خبر داد.
همچنین اسماعیل درگاهی؛ مدیر پذیرش بورس اوراق بهادار می‌گوید: عرضه اولیه سهام پتروشیمی نوری در بورس منوط به ارایه گزارش عملکرد و صورت مالی حسابرسی شده منتهی به ۲۹ اسفند سال ۹۷ از سوی هلدینگ خلیج فارس است.