فارس: با پایان تعمیرات اساسی پالایشگاهها و بهرهبرداری از ردیفهای جدید شیرینسازی پالایشگاههای جدید فازهای 13، 22 تا 24 و راهاندازی کامل از سکوهای فاز 14 پارس جنوبی، هم اکنون برداشت روزانه گاز از پارس جنوبی با ثبت رکوردهای جدید از مرز 600 میلیون مترمکعب در روز عبور کرده است.
افزایش تولید و برداشت گاز در حوزه پارس جنوبی جدا از سبقت از رقیب قطری تاکنون دستاوردهای متعددی برای صنعت نفت در شرایط تحریم به ارمغان آورده؛ به طوری که صرفا با ثبت رکورد جدید گازرسانی به نیروگاه های برق در کنار به حداقل رسیدن مصرف سوخت مایع شامل نفت و کوره و گازوئیل که مزیتهای زیست محیطی هم داشته منجر به افزایش صادرات انواع فرآوردههای نفتی شده است.
سال 97 برای دومین سال متوالی بوده که به دلیل افزایش سهم گاز طبیعی در سبد سوخت نیروگاه ها نه تنها گازوئیلی وارد نشده که حتی ظرفیت مازاد حدود 20 میلیون لیتری در روز برای صادرات این فرآورده استراتژیک نفتی حاصل شده است.در طول پنج سال گذشته تاکنون سهم سوخت مایع در سبد سوخت و انرژی نیروگاهها روندی نزولی داشته به طوری که به طور متوسط سال 93 سهم فرآورده های نفتی در سبد سوخت نیروگاه ها حدود 27 درصد بوده که این نسبت در سال 94 به 18 درصد، سال 96 به 10 درصد و در شرایط فعلی به کمتر از پنج درصد کاهش یافته است.
آمارهای رسمی ترازنامه انرژی نشان می دهد همزمان با کاهش سهم سوخت مایع در سبد سوخت نیروگاه ها تعداد نیروگاه های متصل به شبکه گاز هم در طول پنج سال گذشته تاکنون روندی صعودی داشته به طوری که تعداد نیروگاه های بهرهمند گاز از 68 واحد در سال 92 هم اکنون به 80 واحد رسیده و پیش بینی می شود تا سال 1400 در مجموع 84 نیروگاه برق به شبکه گاز متصل شوند.
در شرایط فعلی عملیات گازرسانی به سه نیروگاه برق استان سیستان و بلوچستان شامل تکمیل پروژه گازرسانی به دو واحد نیروگاه زاهدان، نیروگاه بمپور و گازرسانی به روش CNG به نیروگاه چابهار در حال انجام بوده که با بهره برداری از این سه پروژه در مجموع تمامی نیروگاهها (به استثنای دو نیروگاهی که تاکنون قرارداد تامین سوخت امضا نکردند) به شبکه گاز متصل شوند.
رکورد گازرسانی به نیروگاهها
آمارهای رسمی شرکت ملی گاز نشان میدهد سال 92 حدود 38 میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاهها عرضه شده بود، با بهره برداری تدریجی از فازهای جدید پارس جنوبی و افزایش ظرفیت تولید گاز نرخ گازرسانی به نیروگاهها سال 95 به حدود 60 میلیارد مترمکعب و ارسال به بیش از 67.6 میلیارد مترمکعب افزایش یافت.
با جهش در افزایش تولید گاز ، برنامه ریزی شده بود تا پایان سال جاری حدود 70 میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه ها تحویل شود که آمارهای رسمی نشان می دهد تا پایان آبان سال جاری بالغ بر 55 میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه های برق تحویل شده است.
سعید مومنی؛ مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز با بیان اینکه به طور متوسط روزانه حدود 223.5 میلیون مترمکعب گاز به نیروگاه ها در 246 روز نخست سال تحویل شده، گفت: در صورت استمرار این وضعیت با ثبت یک رکورد جدید عرضه گاز به نیروگاه ها تا پایان سال از مرز 75 میلیارد مترمکعب عبور می کند.در طول 8 ماهه بیش از 130 میلیارد مترمکعب گاز انتقال و توزیع شده که در کنار سهم 55 میلیارد مترمکعبی نیروگاه ها، 26.3 میلیارد مترمکعب گاز به صنایع عمده و پتروشیمی ها، 47.7 میلیارد مترمکعب به مشترکان خانگی و تجاری عرضه شده است.
اتصال 16 هزار کارخانه بزرگ به شبکه گاز
در کنار توسعه شبکه عرضه گاز به نیروگاههای برق، صنایع عمده و کارخانههای بزرگ هم از نعمت افزایش تولید گاز پارس جنوبی در طول پنج سال گذشته تاکنون بی نصیب نمانده اند و در مجموع در این مدت حدود 6 هزار واحد بزرگ صنعتی و کارخانه جدید به شبکه گاز متصل شده اند.
آمارهای رسمی حاکی از آن است که تا سال 92 در مجموع حدود 10 هزار و 442 واحد بزرگ صنعتی به شبکه گاز متصل بود که تعداد صنایع عمده تا پایان سال 95 به حدود 15 هزار و 535 واحد رسید و در شرایط فعلی هم حدود 16 هزار و 43 واحد بزرگ صنعتی به شبکه گاز متصل شده اند.
سهمیهبندی زمستانی
افزایش تولید گاز متان به ویژه در حوزه پارس جنوبی هم در گازرسانی پایدار و مطمئن به صنایع پتروشیمی که متان را به عنوان سوخت و خوراک مصرف می کنند اثرگذار بوده به طوری که با وجود توقف سه ساله واردات گاز از ترکمنستان برای زمستان سال جاری هم برنامهای برای سهمیه بندی گاز متان پتروشیمیها وجود ندارد.
طبق یک قانون نانوشته در فصول زمستان و همسو با افزایش تقاضای مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری گاز تعدادی از صنایع پتروشیمی به ویژه در سرشاخههای شبکه گاز همچون پتروشیمی خراسان، اوره کرمانشاه و غیره قطع و یا با افت فشار روبرو می شد که پیش بینی میشود با توجه به افزایش تولید گاز پارس جنوبی، سال جاری گاز هیچ کدام از صنایع پتروشیمی قطع و یا سهمیهبندی نشود.
در شرایط فعلی به طور متوسط روزانه بالغ بر 50 میلیون مترمکعب گاز به عنوان سوخت و خوراک در صنایع پتروشیمی مصرف میشود که با راهاندازی واحدهای جدید میزان عرضه گاز به صنایع پتروشیمی به عنوان سوخت و خوراک با افزایش همراه شده است بهعبارت دیگر متوسط مصرف گاز پتروشیمیها بهعنوان سوخت و خوراک از 12 میلیون و 760 میلیون مترمکعبی سال 91 تا پایان سال 95 به حدود 16 میلیارد و 780 میلیون مترمکعب افزایش یافته که این نرخ سال جاری از مرز 18 میلیارد مترمکعب عبور میکند.