دنیای بورس: در حالی که در معاملات دو روز ابتدایی هفته معدود گروه‌هایی همچون بانک‌ها و نمادهای خودرویی بر مدار رشد قیمتی قرار داشتند، روند عمومی در دیگر گروه‌های بزرگ بازار در جهت افت قیمت‌ها پیش می‌رفت تا آن‌که روز گذشته شاهد واکنش این گروه‌ها به تداوم روند کاهش قیمت بودیم. بدین ترتیب در جلسه معاملاتی روز گذشته بیشترین تاثیر بر نماگر کل بازار را نمادهای پتروپالایشی و فلزی-معدنی به ثبت رساندند.
سهامداری در تاریکی
با قرار گرفتن گروه‌های مطرح و به خصوص صادرات‌محور بازار در مسیر اصلاح، بورس تهران شاهد چرخش روند و هجوم نقدینگی به دو گروه بانک‌ها و خودرویی‌ها بود. دو گروهی که از لحاظ بنیادی با مشکلات و شائبه‌های بیشماری همراهند و این روزها از حدس و گمانه‌ها برای توجیه رشد قیمتی آنها بهره برده می شود.
«دنیای بورس» در گزارش‌هایی به بررسی ریسک‌ها و معضلات این صنایع پرداخته که مطالعه آن به مخاطبین توصیه می‌شود. بزرگنمایی در رابطه با تاثیر تجدید ارزیابی دارایی بانک‌ها و مجوز افزایش نرخ شرکتهای خودروساز از جمله مهم‌ترین دستاویزهای خبری مربوط به این دو گروه است. با این حال باید در نظر داشت که در صورت تحقق این شایعات انتظار برای دیگرگون شدن وضعیت ساختاری این شرکت‌ها بیش از اندازه خوشبینانه است. در این رابطه بخوانید:
نقاط کور «تسعیر ارز» و «تجدید ارزیابی»/ انگیزه خریداران آتی سهام بانکی چیست؟
هیجان ناتمام خودرویی/ سناریوهای سودآوری خودروسازان با جهش نرخ‌های فروش
بازی‌سازان معاملات سه‌شنبه
سهامداران بازار سهام امروز منتظر رونمایی عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی، از نتیجه بازنگری در موضوع پیمان‌سپاری ارزی خواهند بود. بنا به آخرین دستورالعمل‌های مربوط به این مساله، تمامی صادرکنندگان ملزم بودند تا ارز حاصل از صادرات خود را حداکثر ظرف مدت 3 ماه از فروش محصول به داخل آورده و در چارچوب سامانه نیما عرضه کنند. پیش از این صادرکنندگان محصولات فولادی و پتروشیمی با محدودیت‌های بیشتری در رابطه با نحوه و نرخ عرضه درآمدهای ارزی خود مواجه بودند که در ادامه و طی بعضی خبرها این محدودیت‌ها فراگیر شد و قرار بود که گستره همه صادرکنندگان را در بر بگیرد. نتیجه این اعمال محدودیت‌ها از یک سو فاصله قابل‌توجه معاملات ارز در «نیما» و بازار آزاد ارز است و از سوی دیگر عدم کارایی الزام به بازگردانی ارز.
روز گذشته خبرهایی مبنی بر اعمال اصلاحاتی در این دستورالعمل منتشر شد که اطلاع‌رسانی در رابطه با جزییات بیشتر آن به امروز، سه‌شنبه، موکول شد. با این حال نقل‌هایی که از جانب وزیر صمت منتشر شد مبنی بر آن بود که راهکارهایی برای تشویق بیشتر صادرکنندگان لحاظ شده است و در سوی دیگر رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی از عدم تغییر نحوه عرضه ارز شرکتهای فولادی و پتروشیمی نسبت به گذشته خبر داد. گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد» با عنوان بازنگری پیمان ارزی خبر از آن دارد که صادرکنندگان، بسته به حجم درآمدهای ارزی از میزان معافیت مشخصی برای عرضه ارز خود در سامانه نیما برخوردار می‌شوند. بدین ترتیب که صادرکنندگانی با درآمد صادراتی کمتر از یک میلیون دلار در سال از عرضه ارز در نیما به کلی معاف هستند و صادرکنندگان با درآمد ارزی بیش از 10 میلیون دلار در سال باید 95 درصد ارز خود را در نیما عرضه کنند و این روند برای ایشان نسبت به گذشته بدون تفاوت مانده است. برای اطلاع از سایر جزییات این طرح مطالعه گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد» توصیه می‌گردد.
روزهای ناخوش بازارهای جهانی
روزهای انتهایی هفته گذشته قیمت فلزات پایه، نفت، محصولات فولادی و پتروشیمی در بازارهای مرجع با افت قابل ملاحظه همراه بود. روز گذشته این بازارها کار خود را با ثبات بیشتری آغاز کردند؛ با این حال این پایداری نیز چندان دوام نیاورد و مجددا این بازارها تحت فشار قرار گرفتند.
تداوم رشد شاخص دلار و رسیدن به قله 19 ماهه عامل اصلی فشار بر کامودیتی‌هاست و همزمان با تهدید و اعمال فشار ترامپ نفت نیز در مسیر نزولی قرار گرفته است.
رشد شاخص دلار که معلول انتظار برای افزایش نرخ بهره در آینده‌ای نزدیک و همچنین اخبار و آمارهای نامساعد و ضعیف از اروپا و بریتانیاست علت اصلی فشار بر قیمت فلزات پایه است.
در آخرین معاملات امروز بازار لندن قیمت هر تن روی در سطح 2492 دلار، هر تن مس 6074 دلار و هر تن آلومینیوم در سطح 1943 دلار قرار گرفته است. در عین حال هر بشکه نفت برنت 69.4 دلار و هر بشکه نفت تگزاس 59.1 دلار معامله شده است.
نگاهی به بازارهای موازی
قیمت ارز و سکه طی روزهای پیش در مسیر نزولی قرار گرفت؛ تا جایی که نرخ دلار در معاملات دوشنبه به صورت کامل در کانال 13 هزار تومانی قرار گرفت و نرخ سکه در حدود 4250 هزار تومان گزارش می‌شد.
رسیدن به موعد نهایی اعمال تحریم‌ها، معافیت‌های نفتی مشتریان اصلی کشور و نقش بازارساز در کنار کاهش بدبینی از ذخایر و شرایط فعلی سبب شده است تا نرخ دلار پس از 13 آبان ماه همچنان در مسیر نزولی به روند خود ادامه دهد. البته همچنان تلاش‌های سفته بازانه بر جلوگیری از افت بیشتر قیمت در این بازارها مشهود است.
تصمیمات جدید در رابطه با پیمان‌سپاری ارزی می‌تواند در رابطه با نرخ ارز همچنان اثرگذاری ملموسی داشته باشد. این تصمیم به صورت طبیعی عرضه ارز در بازار آزاد را تقویت خواهد کرد و به این ترتیب می‌توان انتظار آرامش بیشتری را در این بازارها داشت.
معاملات کالایی امروز
معاملات فیزیکی بورس کالا با عرضه شمش آلومینیوم، کاتد، مفتول و اسلب مسی «فملی» و ورق گرم فولاد اکسین خوزستان پیگیری خواهد شد. در گروه محصولات شیمیایی نیز قرار بر عرضه پرتعداد محصولات پلیمری است.
شرکت ملی مس ایران برای سومین روز متوالی است که کاتد و مفتول خود را در بورس کالا عرضه می‌کند. با این حال دادوستدهای روز گذشته از حجم اندک تقاضا برای این محصولات حکایت داشت.
بورس انرژی نیز علاوه بر فرآورده‌های فرعی پالایشگاه‌ها، امروز میزبان عرضه متانول 3 پتروشیمی «زاگرس»، «شفن» و «شیراز» خواهد بود.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: جزییات بازنگری در پیمان‌سپاری ارزی در حالی قرار است نهایی شود که دیروز جلسه عبدالناصر همتی؛ رییس بانک مرکزی به همراه رضا رحمانی؛ وزیر صنعت، معدن و تجارت با صادرکنندگان بخش خصوصی با محور بررسی راهکارهای بازنگری و تسهیل بازگشت دلارهای صادراتی برگزار و سیاست‌های جدید در این زمینه مورد تبادل نظر قرار گرفت. مطابق آخرین ابلاغیه شورای‌عالی هماهنگی‌های اقتصادی همه صادرکنندگان غیرنفتی موظف هستند حداکثر سه ماه بعد از صادرات، ارز خود را در سامانه «نیما» عرضه کنند یا با مکانیزمی که بانک مرکزی تعیین می‌کند، ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازگردانند؛ اما فعالان بخش خصوصی با توجه به محدودیت‌های سیستم بانکی خواستار لغو یا اصلاح در اجرای طرح پیمان‌سپاری ارزی بودند. پیگیری‌های «دنیای‌اقتصاد» حاکی از آن است که با توجه به مجموعه مذاکرات روز گذشته، قرار است پیمان ارزی بازنگری شود و تغییراتی برای صادرکنندگان کوچک و متوسط لحاظ شود. بر این اساس، دلارهای صادراتی در چهار گروه طبقه‌بندی می‌شود؛ در گروه اول صادرکنندگانی که زیر یک میلیون دلار صادرات در سال دارند، از پیمان ارزی معاف خواهند شد و در سه گروه دیگر نیز با توجه به حجم صادرات، میزان تعهد ارزی متفاوت است.
در همین حال شاپور محمدی؛ رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از رعایت ۳ جنبه در فرایند پذیرش شرکتهای جدید، راه اندازی بازار آتی ارز، زمان احیای بازار آتی سکه و مکاتبه با وزارت اقتصاد و بانک مرکزی برای مشارکت بانک ها در تأسیس صندوق سرمایه گذاری خبر داد.
همچنین رییس سازمان خصوصی سازی تاکید دارد بعضی از بنگاه‌های دولتی و شبه دولتی برای واگذاری به اصلاح ساختار نیاز دارند. پوری حسینی که در برنامه تلویزیونی «تیتر امشب» صحبت می‌کرد معتقد است از موانع دیگر واگذاری این است که بخش خصوصی ما هنوز توانمند نیست و نمی تواند از عهده خرید برخی از بنگاه ها برآید که باید از آنها حمایت شود.
ب) صنایع: بانک مرکزی در اطلاعیه‌‌ای اعلام کرد: با قطع سوییفت در برخی بانک‌ها، خللی در مبادلات ارزی و فرایند تجارت خارجی پیش بینی نمی‌شود. این در حالی است که ماجا باکران؛ قائم مقام مدیرکل حمل و نقل اتحادیه اروپا تاکید دارد اتحادیه اروپا در چارچوب توافقنامه‌های منعقد در حوزه حمل و نقل همکاری‌های خود را با ایران ادامه خواهد داد.
همچنین میزان تولید کنسانتره زغال سنگ شرکتهای طبس و البرز مرکزی وابسته به ایمیدرو در سال جاری حدود ۱۰ درصد افزایش یافت. در همین حال جعفر سرقینی؛ معاون وزیر صنعت با اعلام اینکه هیچ اقدامی جهت کاهش قیمت پاکت‌های سیمان به عمل نیامده، معتقد است قیمت هر تن سیمان پاکتی باید 24 هزار تومان افزایش یابد.
در رویداد دیگری جلسه کمیته تخصصی تنظیم بازار فولاد با حضور معاون معدنی وزیر صنعت و مدیرکل تنظیم بازار این وزارتخانه، سازمان حمایت، سندیکای لوله و پروفیل، انجمن فولاد، اتحادیه آهن‌فروشان، بورس کالا، ایمیدرو و فولاد مبارکه برگزار شد. به گفته وحید یعقوبی؛ مدیر اجرایی انجمن فولاد بنا شد فرمول پایه‌ای برای عرضه محصول‌های فولادی در بورس با همکاری انجمن فولاد، بورس کالا، معاونین معدنی و امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صمت و سازمان حمایت تعیین شود که به نتیجه مثبت آن خوش‌بین هستیم.
ج) شرکت‌ها: زمان عرضه اولیه ۵ درصد سهام سنگ آهن گهر زمین مشخص و مقرر شد شنبه آینده سهام دهمین شرکت جدید سال واگذار شود؛ به این ترتیب شنبه آینده 26 آبان در بازار دوم معاملات فرابورس، 615 میلیون سهم «کگهر» در محدوده قیمتی 650 تا 680 تومانی هر سهم و سهمیه 6000 سهمی هر کد حقیقی و حقوقی روانه میز فروش می‌شود. در همین حال به گفته ناصر تقی‌زاده؛ مدیرعامل، طرح ذوب صنعتی و معدنی گل گهر ظرف دو ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
مدیرعامل سایپا از قطع همکاری بانک‌های چینی، برنامه پیش فروش‌های جدید و آینده خودروی 100 درصدی ایرانی خبر داد و البته خواستار تصمیم‌گیری مسئولان برای قیمت‌گذاری عادلانه خودرو شد. پیش‌تر رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت در برنامه «گفتگوی ویژه خبری» شبکه دو سیما تاکید کرده بود: خودروسازان باید به تعهداتشان در برابر کسانی که قرارداد فروش قطعی خودرو دارند عمل کنند.
تعمیرات اساسی پتروشیمی پارس براساس برنامه ریزی‌های انجام شده، از اول آذر ماه شروع خواهد شد، اما استایرن مونومر مورد نیاز صنایع پایین دستی پتروشیمی همانند روال گذشته تامین خواهد شد.