دنیای بورس: نماد «فرآور» از جمله نمادهایی است که طی ماه‌های اخیر توانسته است بازدهی به مراتب بیشتری را نسبت به میانگین بازدهی بورس ثبت کند. میزان رشد قیمتی سهام فرآوری مواد معدنی ایران از ابتدای مرداد ماه تا به امروز به 167 درصد رسیده و این در حالی است که شاخص کل بازار سهام طی این مدت بازده 65 درصدی را به ثبت رسانده است.
قیاس بازدهی این سهم با دیگر نماد هم‌خانواده، یعنی «فاسمین»، می‌تواند مقیاس بهتری را بدست دهد. «فاسمین» نیز طی مدت نزدیک به 3 ماهه مورد نظر، بازدهی 58 درصدی را به ثبت رسانده و امروز نیز کار خود را با افت ملایم قیمت پایانی به پایان برد.
شباهت‌های این دو شرکت از لحاظ دسترسی به مواد اولیه، طرح‌های در دست اجرا و استراتژی فروش طی سال‌های گذشته سبب شده بود که جزئیات عملکردی این دو شرکت همسانی قابل‌ملاحظه‌ای داشته باشد که این روند طی سال جاری تا حدودی مختل شده است. بر هم خوردن تناسب میان گزارش‌های این دو شرکت هم در عملکرد 6 ماهه و هم در گزارش‌های ماهانه تا حدودی مشهود است. با این وجود به نظر می‌رسد ریسک حفظ سطح تولید، تهدیدی است که هر دو شرکت همچنان با آن درگیرند.
نگاهی به عملکرد نیمسالی «فرآور»
رشد نرخ ارز از جمله عواملی است که در رشد سودآوری فرآوری مواد معدنی طی سال جاری نقشی اساسی را ایفا می‌کند؛ نحوه تسعیر نرخ ارز این شرکت متفاوت از غول‌های فلزی و پتروشیمیایی است و به تبع نرخ تسعیر، امکان رشد درآمدی بیشتری به این شرکت بخشیده است. بدین ترتیب از زمانی که صادرکنندگان غیرنفتی امکان آن را یافتند تا ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما معامله کنند نرخ‌های فروش این شرکت رشدهای قابل‌توجهی را تجربه کرده است.
همچنین در قسمت فروش داخلی، فشار بر روی تولیدکنندگان شمش روی، به اندازه دیگر تولیدکنندگان فلزی نبوده و نرخ‌های فروش داخلی نیز همگرایی خوبی را با نرخ دلار در بازار آزاد نشان می‌دهد.
مسائل مربوط به نرخ‌های فروش که در بالا آورده شد جهش درآمد این شرکت در تابستان نسبت به فصل بهار را توضیح می‌دهد. «فرآور» در فصل بهار با فروش 1325 تن شمش روی، درآمدی در حدود 21.6 میلیارد تومان داشته که این عدد در تابستان با فروش 1492 تن از این محصول به بیش از 40 میلیارد تومان رسیده است.
نکته قابل ملاحظه دیگر در گزارش‌های فصلی فرآوری مواد معدنی کاهش قابل‌ملاحظه نسبت مبلغ مواد مصرفی (و به تبع آن بهای تمام شده) نسبت به درآمد حاصل از فروش است. سرکوب ارزی در فصل بهار سبب شد تا رشد متناسب نرخ‌های فروش و نرخ خاک مورد استفاده شرکت با اختلال همراه شود و این مساله به رشد قابل‌توجه این نسبت منجر شد. اما امکانات گسترده‌تر این شرکت در تسعیر نرخ ارز سبب شد تا نسبت مذکور در فصل تابستان به مسیر سابق خود بازگردد.
نکات مثبت و منفی عملکرد ماهانه
«فرآور» در مهر ماه 650 تن شمش روی تولید کرده است. میانگین تولید ماهانه این شرکت از ابتدای سال جاری نیز 632 تن بوده و بر این اساس می‌توان تولید ماه مهر را بر مدار متوسط سال 97 عنوان کرد. با این وجود هدف‌گذاری 8 هزار تن تولید برای سال جاری (که در گزارش 6 ماهه نیز بر آن تاکید شده است) مستلزم آن است که شرکت بتواند در ماه‌های باقیمانده از سال به طور متوسط 715 تن شمش روی تولید کند.
با توجه به حجم تولید اندک تابستان باید این مساله را یکی از ریسک‌های پیش روی «فرآور» بر شمرد. عدم دسترسی به خاک معدنی کافی از جمله علت‌هایی است که می‌تواند به افت تولید منجر شود.
از دیگر نکات قابل‌توجه در گزارش مهر ماه «فرآور» حجم و نرخ فروش محصول است. فرآوری مواد معدنی در مهر ماه تنها 41 تن شمش روی را به فروش رسانده؛ اما در عین حال توانسته رکورد نرخ 31.4 میلیون تومانی به ازای هر تن را به ثبت برساند. میانگین قیمت روی در بازار فلزات لندن در این بازه نزدیک به 2615 دلار بوده و خبر از معادل دلاری 12000 تومانی در فروش این شرکت می‌دهد.
افت مقدار فروش این شرکت می‌تواند مرتبط با استراتژی فروش آن و یا اختلال در صنعت حمل و نقل و نیز مشکل در فروش صادراتی باشد. هر کدام از این حالات ریسک و فرصت‌هایی را در اختیار شرکت قرار می‌دهد. با این وجود نکته دیگری که حائز اهمیت است ریسک افت نرخ دلار در بازار آزاد است؛ چرا که به نظر می‌رسد افت نرخ دلار در نرخ‌های فروش شرکت نسبت به نرخ خاک معدنی مورد استفاده تاثیر بیشتری داشته باشد. باید توجه داشت که تمامی خاک مورد استفاده این شرکت از مجرای واردات تهیه می‌شود و این مساله مسبب اثرگذاری مستقیم نرخ ارز بر بهای مواد مصرفی است.
برآورد از سودآوری سال 97 «فرآور»
در تخمین سودآوری «فرآور» متغیرهای زیر نقش اساسی را بازی می‌کنند: مقدار تولید و فروش؛ میانگین قیمت روی در بازارهای جهانی و متوسط نرخ تسعیر ارز.
در حالت خوشبینانه (که می‌توان آن را معادل فرضیات بودجه شرکت در نظر گرفت) فرآوری مواد معدنی باید در هر ماه باقیمانده از سال به طور متوسط 715 تن شمش روی تولید کند و 1030 تن از این محصول را به فروش برساند (تولید و فروش 8000 تن شمش روی در سال مالی جاری).
در این صورت با فرض آن که میانگین قیمت روی تا پایان سال در سطح 2600 دلار به ازای هر تن قرار بگیرد و شرکت بتواند دلار حاصل از صادرات را با نرخ 12 هزار تومان تسعیر کند می‌تواند به سودی نزدیک به 850 تومان به ازای هر سهم دست یابد (البته لازم است که شرکت سایر هزینه‌های ثابت خود را در سطح تابستان نگاه دارد).
در سناریوی میانه می‌توان روند تولید را مطابق 2 ماه اخیر در سطح 650 تن در ماه و متوسط فروش ماهانه را 950 تن فرض کرد (تولید 7680 تن و فروش 7610 تن شمش روی). با فرض میانگین 2500 دلاری برای هر تن روی و نرخ تسعیر 12 هزار تومان سود هر سهم «فرآور» در حدود 750 تومان خواهد بود. در این سناریو میزان هزینه‌های ثابت تاحدودی محافظه‌کارانه رشد داده شده است.
حالت بدبینانه را (که عمدتا می‌توان به عدم دسترسی به خاک معدنی مورد نیاز نسبت داد) می‌توان تولید در سطح دو ماه ابتدایی تابستان در نظر گرفت. در این حالت میزان کل تولید شرکت در سال 97 درحدود 6700 تن خواهد بود و اگر قرار بر عدم تغییر در سطح موجودی طی سال 97 باشد سود شرکت می‌تواند به حدود 520 تومان به ازای هر سهم برسد. در این حالت نرخ تسعیر دلار در بافیمانده سال، در حدود 10 هزار تومان، میانگین نرخ روی در حدود 2500 دلار به ازای هر تن فرض شده و سایر هزینه‌های ثابت شرکت به صورت محافظه‌کارانه لحاظ شده‌اند.