دنیای بورس: در حالی‌که به نظر می‌رسد در محاسبه سود شرکت‌های پالایشی فعالان بازار اعداد پیشین را لحاظ کرده‌اند به نظر می‌رسد باید به سطوح قیمتی کنونی نیز توجه داشت.
در ادامه معاملات بورس کالایی فرآورده‌های فرعی پالایشی، امروز محصول وکیوم باتوم دو پالایشگاه اصفهان و بندرعباس نیز عرضه شد. به نظر می‌رسد با تداوم عرضه‌ها بر مدار ثابت قیمت این محصول روند نزولی به خود گرفته است و بدین ترتیب با رصد ادامه روند قیمت‌گذاری این محصول باید انتظارات از سودآوری شرکت‌های پالایشی را تعدیل کرد. پس از شفاف‌سازی دو پالایشگاه تبریز و تهران از تهاتر میزان قابل‌توجهی از وکیوم باتوم تولیدی خود، این دومین مساله‌ای است که باید در به روز کردن انتظارات اثر آن را لحاظ کرد.
مکانیزم «بازار» در سرکوب التهاب قیمتی
طی ماه‌های اخیر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مطرح شده چه از جانب مسئولین و چه از جانب ذینفعان این مطلب بوده است که حرکت به سمت آزادسازی نرخ محصولات رشدهای افسار گسیخته قیمتی را در پی خواهد داشت و به بهانه این موضوع برهه قابل توجهی با مکانیزم قیمت‌گذاری دستوری بر تمامی محصولات عرضه شده در بورس کالا سپری شد.
در روزهای نخست کشف قیمت محصولات ویژه پالایشگاه‌ها این موضوع از جانب بسیاری از فعالین اقتصادی مطرح می‌شد که عده‌ای با بالا نگه داشتن سطح قیمت‌ها در پی بالا بردن نرخ این محصولات در بازارهای دیگر هستند. با این حال با توجه به عرضه مداوم پالایشگاه‌های کشور شاهد آن هستیم که در مدت زمان کوتاهی قیمت وکیوم باتوم به عنوان یکی از حساس‌ترین مواد مورد استفاده در سایر صنایع کشور در مسیر نزولی قرار گرفته است و این مساله در پی پذیرفتن مکانیزم بازار و باز گذاشتن دستان نامرئی آن صورت پذیرفته است.
در برهه فعلی نیز باید در نظر داشت که بعید به نظر می‌رسد شرکت‌های پالایشی در موعد تحریم‌ها نیز با مشکل خاصی برای تولید این محصولات مواجه شوند؛ تنها ریسک مربوط به این تولیدات را می‌توان به تامین مواد مصرفی کمکی از قبیل کاتالیست‌ها و ... نسبت داد که امید است با توجه به تجربه‌های قبلی راه‌های گریز از آن در دسترس باشد.
با این ترتیب می‌توان انتظار داشت که در رابطه با محصولات فرعی پالایشی در جبهه عرضه شاهد اختلال چندانی نباشیم و در این بین اگر سیاست‌گذاری‌ها مجددا به مکانیزم‌های قبلی رجوع نکنند و یا به تحدید جبهه تقاضا اقدام نکنند می‌توان انتظار داشت که تعادل قیمتی در سطوح منطقی‌تری برقرار شود.
نشانه‌های افت قیمت در بورس انرژی؟
معاملات امروز بورس انرژی نیز حاوی چند نکته جالب توجه بود. محصول آیزوریسایکل پالایش نفت تهران که در جلسه پیشین عرضه در نرخ 5711 تومان به ازای هر کیلوگرم معامله شده بود در معاملات امروز در سطح 4855 تومان قرار گرفت و افتی در حدود 15 درصد را ثبت کرد. از این لحاظ بین روند قیمتی این محصول و محصول وکیوم باتوم همگرایی مشاهده می شود.
همچنین آیزوفید پالایش نفت شیراز که روز دوشنبه با نرخ 5218 تومان معامله شده بود امروز با افتی 48 درصدی در سطح 2736 تومان معامله شد. این در حالی است که حجم عرضه این محصول که در جلسه پیشین 1500 تن بوده در معاملات امروز به 1000 تن تنزل یافته بود.
نکته قابل توجه دیگر معاملات امروز بورس انرژی، عرضه نفتای سنگین پالایش نفت تهران در رینگ داخلی بود که با مکانیزم جدید و بدون سقف رقابتی مورد معامله قرار گرفت. امروز 2 هزار تن از این محصول با قیمت پایه 2474 تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه شد و در مقابل 14225 تن تقاضا گرفت؛ نتیجه آن که قیمت پایانی این محصول با رشدی 145 درصدی نسبت به قیمت پایه در نزدیکی 6050 تومان قرار گرفت.
تمام تحولات بالا لزوم بازنگری در محاسبات سود پالایشی‌ها را تشدید می‌کند.