دنیای بورس: مناسبات بانکی ایران بعد از برجام آنطور که منابع رسمی اطلاع دادند به دلیل کارشکنیهای طرف آمریکاییها و تعلل در برقرار ارتباط همسو با نبود استانداردهای لازم زیرساخت بانکها همچون بحث عدم حاکمیت شرکتی چندان نتوانست موفق باشد. در این باره البته برخی از بانکهای خصوصی تنها توانستند دفاتر کارگزاری و یا شعب جدیدی در کشورهای اروپایی و آسیایی افتتاح کنند و موضوع مراودات بانکی با سطوح بینالملل در همین محدوده باقی بماند.
حالا اما بعد از دور اول تحریمهای آمریکا علیه ایران که از 16 مردادماه با تحریم تامین مالی خارجیها آغاز شده به نظر میرسد بانکها در صورت تداوم تحریمها و شروع دور دوم از 13 آبانماه به طور مستقیم مشمول تحریم مبادلات موسسههای مالی بینالمللی با بانک مرکزی و موسسههای مالی ایران میشوند.
با این اوصاف ناظران همچنان خوشبین هستند شرایط مزبور با مذاکرات ایران و اروپا که بخشی از کاستیها را جبران میکند خوش بین هستند. تحلیلگران حتی نشانههای مثبتی از مذاکره احتمالی ایران و آمریکا را به عنوان راهحلی که گریزناپذیر است، دارند که میتواند خوشبینانه به نظر آید.
در نخستین واکنشها به تحریمهای 180 روزه حالا براساس گزارش «دویچهله» آلمان، دولت مراکش تصمیم گرفته در همراهی با تحریمهای آمریکا علیه ایران مراودات بانکی با ما را تعلیق کند. مراکش حدود سه ماه پیش به دلیل حمایت ایران از برخی گروههای مخالف این کشور روابط دیپلماتیک با تهران را قطع کرده بود.
البته تحلیلگران تاکید دارند بخش بزرگی از مساله بانکها در ایران تنها روابط بانکی با بانکهای بینالملل نیست بلکه بخش عمدهای از مسیر پرسنگلاخ بانکها در ایران به وضعیت ناتراز آنها بر میگردد. بانکها در ایران متاثر از مولفههای غیرعلمی و سازوکارهای دستوری سیاستگذار وارد برههای شدهاند که با مطالبات سنگین و داراییهای سمی (داراییهای مازاد و راکد همچون زمین و مسکن) در شرایط سخت و دشواری قرار گرفتهاند.
ناظران از شرایط ایجاد شده به عنوان بحران یاد میکنند و اصلاح ساختار بانکی همچون بحث ادغام بانکها، ایجاد سازوکار علمی برای تعیین نرخ سود و واگذاری داراییهای راکد و مازاد در قالب سوقدهی به بانکداری به جای بنگاهداری برای ترمیم بخشی از اقتصاد بیمار ایران را ضروری میدانند. اگرچه دولت حسن روحانی در5 سال اخیر گامهایی برای اصلاحات بانکی برداشته اما این اقدامها نه جدی بود و نه عملی شده است.
در همین رابطه بخوانید: چگونه ونزوئلا نشویم؟/ پویا ناظران (هفته تجارت فردا)