شرایط خاص اقتصادی سال‌های اخیر که توام با فراز و نشیب‌های سیاسی و اقتصادی از جمله تورم بالا در سال‌های ۹۱ و ۹۲، تکثر پروژه‌های عمرانی فاقد توجیه اقتصادی و انباشت بدهی‌های دولت، سیطره رکود و تعمیق آن، تحریم‌ها و تلاش پس از آن در توافق برجام و در نتیجه ایجاد انتظارات متناقض در فواصل زمانی کوتاه‌مدت (بی‌ثباتی فضای اقتصادی)، کاهش قیمت نفت و تحولات اقتصاد جهانی بوده است، در پررنگ کردن نقش عوامل بیرونی، موثر واقع شده و بازار مسکن را به‌عنوان یک جزء از کل متاثر کرده است.
بررسی متغیرهای بازار مسکن و همچنین مولفه‌های بیرونی موثر بر بخش مسکن حاکی از آن است که بازار مسکن پس از سپری کردن دوره رونق در سال‌های ۱۳۹۰و ۱۳۹۱، از اواسط سال ۱۳۹۲ وارد دوره رکود شد و در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ عمق رکود را تجربه کرد.
در این سال‌ها از یک طرف به‌دلیل حجم بالای عرضه مسکن (تعداد قابل توجه واحدهای تکمیل شده - مجموعا در ۴ سال، ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۴ در شهر تهران و کل مناطق شهری کشور به ترتیب بیش از ۷۷۰ هزار و 2.8 میلیون واحد مسکونی تکمیل شد) و از طرف دیگر به‌دلیل تحدید تقاضای مصرفی و سرمایه‌ای (ناشی از بالا بودن نرخ واقعی سود و محدودیت قدرت اقتصادی خانوار)، قیمت مسکن با ثبات نسبی مواجه بود.
اما از ابتدای سال‌جاری بازار مسکن به‌تدریج به فاز پیش رونق وارد شد و از اواخر پاییز نشانه‌های قوی‌تری از بروز رونق در این حوزه نمایان شد؛ به طوری که مطابق با آمار بانک مرکزی تعداد معاملات خرید مسکن در شهر تهران در بهمن ماه امسال در ادامه پیشروی بازار مسکن در فاز رونق نسبت به بهمن ماه سال گذشته باز هم افزایش یافت.
بنا بر اعلام بانک مرکزی تعداد معاملات خرید آپارتمان‌های مسکونی در شهر تهران بهمن ماه امسال به ۱۸ هزار و ۴۰۰ واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه مشابه سال قبل-بهمن ۹۵- معادل 17.7 درصد افزایش نشان می‌دهد. در بهمن‌ماه سال گذشته مجموع معاملات انجام شده در مناطق مختلف پایتخت معادل ۱۵هزار و ۶۳۱ فقره معامله خرید مسکن بود.
گزارش بانک مرکزی درخصوص تحولات قیمتی بازار مسکن تهران همچنین از افزایش ۲۲ درصدی قیمت مسکن در بهمن‌ماه امسال در مقایسه با بهمن سال گذشته خبر می‌دهد؛ بهمن‌ماه امسال میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های مسکن از ۵ میلیون و۵۰۰ هزار تومان گذشت که نسبت به ماه قبل نیز رشد 5.1 درصدی را نشان می‌دهد و نسبت به بهمن سال گذشته 22.3 درصد افزایش داشت.
با نگاهی به روند پیشروی بازار مسکن، حال سوال این است که که بازار مسکن در سال ۹۷ چه سمت و سویی دارد؟ و آیا باید منتظر جهش قیمت‌ها در بازار مسکن بود؟ برای پاسخ به این سوال‌ها چند تحلیل کارشناسی از صفحه باشگاه اندیشه روزنامه امروز «دنیای اقتصاد» را مرور کنید.
سه عامل تعیین‌کننده؛ حمید یاری
