ولید هلالات؛ تحلیلگر بازار سرمایه
در سال‌هایی که محمود احمدی نژاد؛ رئیس جمهور دولت نهم و دهم در مسند قدرت بود، آنجا که گل گهر و چادرملو قصد تمدید پروانه معدن خود را داشتند و آن‌را به ایمیدرو دادند، آن سازمان پروانه را نه تنها تمدید نکرد، بلکه به نام خود ایمیدرو به ثبت رساند.
همین موضوع باعث شد بحث بهره مالکانه پیش آید و دولت بخش مهمی از سود شرکت‌هایی همچون گل گهر و چادرملو را هر ساله برداشت کند اما در دولت یازدهم قوانین برای این دو شرکت تغییر کرد و بر اساس ارزش افزوده‌ای که محصول‌ها ایجاد می‌کنند درصدی از سود عاید شده توسط دولت برداشت شد.
حق انتفاع به‌صورت پلکانی است و اگر فروش محصول به صورت سنگ‌آهن خام و دانه‌بندی شده باشد، معادل ۲۵ درصد خواهد بود. همچنین برای کنسانتره؛ 21.5 درصد، گندله؛ ۱۸ درصد و آهن اسفنجی؛ ۱۵ درصد است.
محمد باقر نوبخت؛ رییس سازمان برنامه و بودجه در همین خصوص همزمان با ارسال لایحه برنامه و بودجه گفته است: رقم بهره مالکانه در سال 97 نسبت به 96 کاهش 150 میلیارد تومانی دارد اما وی اشاره به تغییر نحوه محاسبات نکرده است. البته وی به این موضوع هم اشاره‌ای نکرده که چون «کگل» و «کچاد» طرح توسعه اجرا کرده‌اند و زنجیره را توسعه داده‌اند، رقم کمتری به عنوان بهره مالکانه معادن می‌دهند.
حال به نظر می‌رسد در خصوص صحبت‌های رییس سازمان برنامه و بودجه باید تاکید کرد: این پروانه بهره برداری در مالکیت این دوقلوی سنگ آهنی بود. شرکت‌ها را با پروانه بهره‌برداری عرضه کردند و پس از عرضه، پروانه را تمدید نکردند.
اگر دولت در قامت عمل برآید، بهتر است موضوع بهره مالکانه را بردارد اما به هر حال این رویداد کاهش بهره مالکانه هم اتفاق میمون و مبارکی خواهد بود چون درآمد و سود این دو معدنی در سال بعدی رشد خوبی خواهد داشت، در حالی که شاهد کاهش این سرفصل هزینه هستیم و این اتفاقی مثبت است.
در همین رابطه بخوانید: نگاه دولت به درآمد معادن