اثر منفی مطالبات دارویی
پیش از این «دنیای بورس» در گزارش‌های متعددی به اثر منفی مطالبات دارویی‌ها بر صورت‌های مالی این صنعت اشاره کرده بود. از زمستان سال گذشته با توجه به افزایش بار مطالبات بر شرکت‌های دارویی و نتیجه منفی آن در افزایش بار هزینه‌های مالی انتظار برای رکود در سهام دارویی وجود داشت.
در ماه‌های اخیر این صنعت که معمولا بازدهی قابل توجهی را برای سهام‌داران خود به همراه داشت در رکود نسبی معاملات سهام مواجه شد. کارشناسان یکی از دلایل اصلی آن را مشکلات موجود که عمدتا از مطالبات سنگین آن‌ها از بخش دولتی ناشی می‌شود، عنوان می‌کنند.
قابلیت اجرای تسویه مطالبات
در شرایط کنونی تسویه زودهنگام مطالبات دارویی می‌تواند خبر خوبی برای این صنعت باشد. اما نکته قابل توجه قابلیت اجرای این موضوع است. شرکت‌های دارویی در سال‌های اخیر با پیشنهاد دریافت اوراق به جای مطالبات مخالفت کرده و خواستار پرداخت نقدی مطالبات شده‌اند. علت این موضوع زیان ناشی از نقد کردن اوراق در بازار عنوان شده بود.
امیدواری‌ها از تسویه مطالبات
در این میان مطالبات شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی نزدیک 4 هزار میلیارد تومان است. در حالی که به گفته فعالان دارویی امسال تاکنون اتفاق مثبت خاصی برای صنعت دارو رخ نداده است اما امیدواری‌ها برای اینکه دولت هرچه سریع‌تر با پرداخت مطالبات بیمه‌ها و به تبع آن بیمارستان‌ها زمینه پرداخت سریع‌تر مطالبات شرکت‌های دارویی را فراهم کند، همچنان وجود دارد.
در این میان البته دولت قول‌هایی برای پرداخت مطالبات داده است؛ رسول دیناروند؛ رئیس سابق سازمان غذا و دارو و چندی پیش عنوان کرده بود: در دو ماه آینده اتفاق‌های مثبتی شکل خواهد گرفت و این مشکل حل می‌شود و غلامرضا اصغری؛ رئیس جدید سازمان غذا و دارو نیز در تازه‌ترین اظهارنظر خود در این باره به «فانا» می‌گوید: صنعت پخش از بیمارستان‌ها طلبکار است و بیمارستان‌ها از بیمه‌ها طلبکارند و در این میان صندوق‌های بیمه باید شارژ شوند.
اصغری می‌گوید: بنابراین راه حل‌هایی برنامه‌ریزی شده بخش عمده‌ای از معضلات اقتصادی چرخه دارویی کشور تا پایان هفته آینده و نهایتا تا پایان شهریور برطرف و مطالبات صنعت دارو پرداخت خواهد شد.
به گفته اصغری جلساتی با سازمان برنامه و بودجه برگزار شد و اعتباراتی برای این امر اختصاص داده شده که امید است کمکی به صنایع دارویی کشور شود.
شرکت‌های دارویی در دو سال گذشته و با اجرای طرح سلامت به مشکلات بسیاری در خصوص وصول مطالبات خود برخورده‌اند. انتشار اوراق مرابحه از سوی وزارت بهداشت، در سال گذشته نیز با استقبال شرکت‌های پخش‌کننده دارو مواجه نشد و نتوانست گره‌ای از مشکلات این شرکت‌ها باز کند. با این وجود زمزمه‌هایی مبنی بر انتشار اوراق جدید توسط دولت و پرداخت معوقات این شرکت‌ها از سوی دولت شنیده شد.
رایزنی‌های بی نتیجه
«دنیای بورس» قبل از اظهار نظر رئیس جدید سازمان غذا و دارو با محمدرضا مرادی؛ مدیرعامل پخش البرز گفت‌وگویی را به انجام رساند. به گفته مدیرعامل پخش البرز این اوراق سال گذشته به دانشگاه‌ها داده شد تا مطالبات شرکت‌های دارویی وصول شود، اما متاسفانه دانشگاه‌ها نقدینگی موجود را در اختیار شرکت‌های دارویی قرار ندادند. به نظر می‌رسد همین موضوع باعث شد دوره وصول مطالبات شرکت‌های دارویی به بیش از یک‌سال برسد.
مرادی البته تاکید می‌کند: در ماه‌های گذشته وضعیت تعدادی از شرکت‌های تولید کننده دارو به مرز بحران رسید. در این زمینه رایزنی‌های بسیاری صورت گرفته که تاکنون نتیجه‌ای در برنداشته است.
افزایش احتمالی نرخ ارز
موضوع دیگری که به گفته مرادی صنعت دارو را تهدید می‌کند، افزایش احتمالی نرخ ارز است. با بسترسازی که در زمینه تک نرخی شدن ارز صورت گرفته، بیشترین آسیب افزایش نرخ ارز به شرکت‌های دارویی وارد می‌آید. این شرکت‌ها در دوسال اخیر افزایش قیمت نداشته‌اند و در این شرایط ضرر زیادی را متحمل می‌شوند. در این زمینه باید برنامه‌ای درنظر گرفته شود تا بتوان در سال جاری برنامه افزایش قیمت دارو را اجرایی کرد.
بدتر شدن اوضاع؟
محمدرضا شانه‌ساز؛ مدیرعامل سرمایه‌گذاری دارویی تامین نیز با تاکید بر مشکلات شرکت‌های دارویی می‌گوید: وضعیت پرداخت به شرکت‌های دارویی نسبت به قبل بدتر شده است؛ بطوریکه مطالبات دارویی به بیش از 4 هزار میلیارد تومان رسیده که از این رقم 75 درصد آن مربوط به وزارت بهداشت و دولت است.
عدم توان ترخیص کالا
تعدادی از شرکت های دارویی در مدت اخیر نتوانسته‌اند کالاهای خود را از گمرک ترخیص کنند و این موضوع باعث شده بسیاری از اقلام دارویی در بازار کمیاب شود. اگر شرایط به همین نحو ادامه یابد، ممکن است بار دیگر به بحران کمبود دارو در سال 91 بازگشت.
تعداد چک‌های برگشت خورده
شانه‌ساز همچنین می‌گوید: در چندماه گذشته از سال 96 تعداد چک‌های برگشت خورده داروخانه‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 25 درصد افزایش داشته است. وضعیت بحرانی که این‌روزها گریبان داروخانه‌ها را گرفته است به قدری نگران کننده است که موجب تعطیلی برخی از داروخانه‌ها نیز شده است.
به گفته وی بدون شک اگر دولت دوازدهم برنامه ریزی جدیدی در این زمینه نداشته باشد بسیاری از کارخانه‌های تولید کننده دارو تا مرز تعطیلی پیش می‌روند.
بر این اساس باید در انتظار ارائه راهکاری از سوی غلامرضا اصغری؛ رئیس جدید سازمان غذا و دارو بود. احتمال بروز بحران دارویی (وضعیت مشابه سال 91) که از سوی کارشناسان این صنعت عنوان شد، ممکن است مسئولان به چاره‌اندیشی در این خصوص واداشته باشد.
در همین رابطه بخوانید: